Analiza wielokryterialna w badaniach nad bezpieczeństwem
Journal Title: Zeszyty Naukowe SGSP - Year 2018, Vol 0, Issue
Abstract
Celem artykułu jest prezentacja metodyki oceny poziomu bezpieczeństwa wykorzystującej analizę wielokryterialną. Analiza wielokryterialna kojarzona jest najczęściej z problematyką podejmowania decyzji, która powinna optymalizować więcej niż jedną funkcję celu. Jednoznaczne rozwiązanie takich problemów jest niemożliwe, ponieważ decyzja optymalna dla jednego z celów nie jest jednocześnie decyzją optymalną dla pozostałych. Udowodnił to już włoski ekonomista i socjolog V. Pareto, wprowadzając pojęcie zbioru decyzji niezdominowanych. Jest to zbiór decyzji, z których każda jest lepsza od pozostałych pod względem jednego z kryteriów wyboru. Istnieje wiele metod rozwiązywania takich problemów. Sprowadzają się one do sposobu połączenia wszystkich kryteriów wyboru w jedno metakryterium. To połączenie może odbywać się na drodze matematycznej lub heurystycznej. Do drugiej grupy należy metoda Analytic Hierarchy Process (AHP) zaliczana do amerykańskiej szkoły wielokryterialnego podejmowania decyzji (ang. multiple-criteria decision-making – MCDM). Podobną metodą jest analiza morfologiczna opracowana przez F. Zwicky’ego – uznawana za jedną z ważniejszych metod stymulujących twórcze myślenie. W metodzie tej tworzy się rozwiązania oparte na łączeniu wielu parametrów charakteryzujących dany problem. Prowadzi to często do odkrycia nietypowych zestawień stymulujących twórcze myślenie badacza. Metodę tę często wykorzystuje się w różnych konfiguracjach, do tworzenia nowych produktów zarówno w sferze materialnej, jak i intelektualnej. Poczucie bezpieczeństwa jest zawsze wieloaspektowe, dlatego też jego pomiar powinien być wielokryterialny. Problemem pozostaje jednak ocena poziomu bezpieczeństwa, którą należy sprowadzić do jednego metakryterium. Bo tylko wówczas możemy porównywać ze sobą różne rozwiązania tego samego problemu pod kątem ryzyka. W badaniach zastosowano podejście teoretyczne, skupiając się przede wszystkim na sformułowaniu definicji bezpieczeństwa przydatnej w kontekście analizy wielokryterialnej oraz przedstawiono wybrane rozwiązania stosowane w ocenie poziomu bezpieczeństwa. Analiza wielokryterialna poziomu bezpieczeństwa może również służyć odkrywaniu prawdziwych przyczyn zagrożeń. Często prosta, jednokryterialna analiza prowadzi do niewłaściwych wniosków zarówno co do poziomu bezpieczeństwa, jak i przyczyn jego zagrożeń.
Authors and Affiliations
Jarosław Prońko, Beata Wojtasiak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP359726
- DOI -
- Views 40
- Downloads 0
Wizualizacja pożaru w symulatorze do szkolenia i treningu wspomagającego dowodzenie podczas działań ratowniczych związanych z pożarami w budynkach wielokondygnacyjnych
W artykule przedstawiono opis wizualizacji dymu i płomieni w symulatorze do szkolenia i treningu wspomagającego dowodzenie podczas działań ratowniczych związanych z pożarami w budynkach wielokondygnacyjnych. Symulator ta...
Analiza rozwoju pożarów i ewakuacji wybranych fragmentów budynku wysokościowego przy zastosowaniu Fire Dynamics Simulator + Evac
W artykule zaprezentowano możliwości zastosowania oprogramowania CFD do prognozowania rozprzestrzeniania się pożaru w budynkach wysokościowych, wyposażonych w systemy kontroli rozprzestrzeniania się dymu i ciepła oraz w...
Zarządzanie przez kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych
W artykule podjęto problematykę z zakresu funkcjonowania kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych, przedstawiono genezę i istotę kontroli zarządczej. Zaprezentowano także poziomy i zakres odpowiedzi...
Numerical Modeling of Dispersion Process for Different Density of Gas Mixtures – 2d and 3d Numerical Approach
The dispersion of the toxic gases due to the natural/industrial accidents can have the tragic consequences. To prevent the effects of these disasters different approaches have been introduced in the literature. In this p...
Programy szkolenia w zakresie ratownictwa wodnego w ujęciu historycznym i w świetle przeprowadzonych badań – wybrane aspekty
Artykuł prezentuje historię tworzenia programów z zakresu ratownictwa wodnego. Zarysowano rolę Polskiego Związku Pływackiego w zakresie ratowania tonących w latach 1927-1939 i po II wojnie światowej do 1969 r. Wskazano p...