PRÓBA OSZACOWANIA STOPNIA ZASPOKOJENIA POTRZEB ŻYWNOŚCIOWYCH W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W POLSCE
Journal Title: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej - Year 2013, Vol 335, Issue 2
Abstract
Gospodarstwa domowe to podstawowy podmiot sfery konsumpcji w gospodarce [37]. Ich cechą konstytutywną jest zaspokajanie potrzeb osób je tworzących w ramach pewnego rodzaju wspólnoty majątkowej [39]. Gospodarstwa domowe dążą do uzyskania takiego zestawu dóbr i usług, który najlepiej zaspokaja potrzeby konsumpcyjne [12]. Wzrost dochodu i wynikające z niego zwiększenie poziomu konsumpcji, traktuje się zwykle jako poprawę stopnia zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych. Należy jednak zauważyć, że polepszeniu sytuacji dochodowej towarzyszy często zjawisko rosnących aspiracji konsumpcyjnych [20], które może sprawić, że powiększa się rozpiętość między tym co gospodarstwo domowe chciałoby konsumować, a tym co może zrealizować w postaci wydatków konsumpcyjnych przy danym poziomie dochodów.W Polsce w okresie poakcesyjnym realny poziom dochodów gospodarstw domowych wydatnie wzrósł. Jednocześnie zaobserwowane nasilanie się oddziaływania międzynarodowego efektu naśladownictwa w zakresie zachowań konsumpcyjnych, zapoczątkowanego w Polsce na początku lat 90. XX w., przyczyniło się do znaczącej zmiany hierarchii potrzeb konsumpcyjnych gospodarstw domowych. Przejawem tego może być stopniowy wzrost zapotrzebowania na wysokiej jakości artykuły żywnościowe .Celem artykułu jest próba kwantyfikacji zmian stopnia zaspokojenia potrzeb żywnościowych w gospodarstwach domowych w Polsce w 2009 roku w porównaniu do stanu z roku 2005 . Przy czym chodzi tu o zaspokajanie potrzeb żywnościowych w wymiarze ekonomicznym, a nie czysto biologicznym. W artykule przyjęto hipotezę: pomimo wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych poziom zaspokojenia potrzeb żywnościowych nie zmienił się istotnie w okresie poakcesyjnym w Polsce. Zwiększenie realnego poziomu wydatków żywnościowych nie musi przesądzać o tym, że wzrasta stopień zaspokojenia potrzeb gospodarstw domowych. Zaproponowana w artykule metoda badań stopnia zaspokojenia potrzeb żywnościowych ma charakter komplementarny w relacji do innych dotychczas stosowanych metod badawczych. Koncentruje się ona na badaniu tzw. potrzeb wtórnych, które są potrzebami na określone artykuły żywnościowe. W metodzie tej uwzględniono zaobserwowane w szczególności w okresie poakcesyjnym w Polsce zjawisko rosnącego zainteresowania gospodarstw domowych spożyciem żywności poza domem. Dlatego rozpatrywany w badaniach koszyk artykułów żywnościowych poszerzono o wydatki gospodarstw domowych dokonywane w jednostkach gastronomicznych. Za stopień zaspokojenia potrzeb żywnościowych przyjęto procentową relację efektywnego popytu na żywność gospodarstw domowych (zrealizowane wydatki żywnościowe) do tzw. popytu potencjalnego. Zbadanie skali tej relacji może dostarczyć wstępnych informacji o możliwościach wzrostu popytu na żywność na drodze poprawy sytuacji dochodowej gospodarstw domowych.
Authors and Affiliations
Marek Gałązka
PLANT PROTECTION PRODUCTS VERSUS CHANGES IN THE NATURAL ENVIRONMENT AND THEIR IMPACT ON THE HUMAN HEALTH
Farmers wanting to meet the global competition increasingly often use chemical agents to increase yields. However, more and more research confirms the assumptions of scientists on the negative impact of pesticides on lif...
DEVELOPMENT OF A COMPETENCY MODEL OF MANAGERS AND EXPERTS IN THE HUMAN RESOURCES MANAGEMENT IN THE HOLDINGS OF THE AGRICULTURAL SECTOR
The development of a set of professional competencies for managers and experts in the human resources management requires purposeful activity to improve the particular knowledge, skills and abilities. Their development h...
SMALL DAIRY FARMS − PERSPECTIVE OF INCOME AFTER 2015
The article concerns the problems of profitability of dairy farms, which according to classification of the Central Statistical Office, belong to the group of very small and small farms. Analysis of production and econom...
AGRICULTURAL COOPERATIvES BEFORE AND AFTER POLAND’S ACCESSION TO ThE EU
The article has been intended to depict the changes in cooperative agricultural holdings in the period preceding the accession to the European Union and afterwards. The evaluation was attempted based on the Central Stati...
PRODUCTIVITY AND PROFITABILITY OF LABOUR IN AGRICULTURE IN THE LIGHT OF THE ECONOMIC ACCOUNTS FOR AGRICULTURE
The accession to the EU and the adopting of the Common Agricultural Policy led to the major changes in the income situation of the Polish agricultural sector. During the membership, the real increase of farmers’ incomes...