90 lat tradycji – historia i działalność Korpusu Pomocniczego Pań SWAP w Ameryce
Journal Title: Polonia Journal - Year 2016, Vol 3, Issue 3
Abstract
W latach 1795–1918 Polska znajdowała się pod zaborami, podzielona między trzy mocarstwa – Prusy (później Cesarstwo Niemieckie), Rosję i Austrię – i nie istniała na politycznych mapach. Wybuch I wojny światowej obudził wśród Polaków, także tych w USA i Kanadzie, nadzieję na odrodzenie się państwa polskiego. Podczas I wojny światowej ponad 20 000 ochotników polskiego pochodzenia wyruszyło z Ameryki Północnej do Europy, aby walczyć w Armii Polskiej we Francji („Błękitnej Armii”) oraz w wojnie polsko-bolszewickiej (1919–1921). Po odzyskaniu przez Polskę państwowości, ponad 14 000 żołnierzy wróciło do Ameryki. Większość z nich stanęła w obliczu dramatycznej sytuacji – ranni, niepełnosprawni, bezdomni lub bez pracy nie otrzymywali żadnej pomocy od państwa, ponieważ (zgodnie z prawem) nie byli weteranami amerykańskimi i w związku z tym nie mieli prawa do opieki zdrowotnej. Polska, uznając ich za Amerykanów, również się nimi nie zaopiekowała.Całą odpowiedzialność za pomoc weteranom wzięły zatem na siebie liczne polskie organizacje w USA. Niektóre z nich – jak Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP, Polish Army Veterans Association, PAVA) – powstały właśnie w celu pomocy weteranom. SWAP utworzony został w 1921 roku w Cleveland, z wieloma placówkami w całym kraju, jako głównie męska organizacja samopomocowa. Cztery lata później, powołano jego siostrzaną, jedną z najbardziej znaczących organizacji – Korpus Pomocniczy SWAP (PAVA Ladies' Auxiliary Corps). Artykuł poświęcony jest działalności założonego i kierowanego przez Agnieszkę Wisłę Korpusu Pomocniczego. Organizacja koncentrowała się na pracy charytatywnej i humanitarnej na rzecz weteranów, a do głównych jej zadań należało m.in.: dbanie o niepełnosprawnych i chorych weteranów; organizowanie pomocy dla bezdomnych i bezrobotnych poprzez tworzenie i utrzymanie schronisk i domów opieki; odwiedzanie chorych weteranów w szpitalach i domach opieki; zbiórki pieniędzy w ramach bali charytatywnych lub wystaw robótek ręcznych; organizowanie różnego rodzaju imprez rozrywkowych w celu zdobycia środków na działalność Korpusu; uczestnictwo w pogrzebach i opieka nad grobami polskich weteranów; pomoc w organizacji i udział w imprezach patriotycznych (jak parady, wykłady i odczyty, organizacja wycieczek patriotycznych do Polski); organizowanie „Dnia Bławatka" (bławatek jest symbolem Błękitnej Armii), podczas którego prowadzone są kwesty na rzecz polskich weteranów nie tylko wśród Polonii, ale także wśród Amerykanów innego pochodzenia. W pewnym okresie (głównie w latach 40. i 50.) Korpus Pomocniczy liczył kilka tysięcy członkiń, np.: w 1946 roku było 4614 członkiń, a w 1958 aż 5079 członkiń. Obecnie organizacja skupia około 250 pań. Korpus Pomocniczy jest do dziś dnia jedną z najstarszych, największych i najbardziej aktywnych polskich organizacji kobiecych w Ameryce. Przez ponad 90 lat korpusianki wsparły tysiące polskich weteranów i ich rodzin, zarówno w formie materialnej, jak i duchowej. Historia Korpusu Pomocniczego oraz Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce jest upamiętniona w Muzeum Tradycji i Oręża Polskiego w Nowym Jorku.
Authors and Affiliations
Anitta Maksymowicz
Eugeniusz S. Kruszewski, Na obrzeżach dyplomacji. Przedstawicielstwo Rządu RPna Uchodźstwie w Danii w latach 1976-1990, Instytut Polsko- Skandynawski, Kopenhaga 2013, ss. 211, ISBN 87-890048-70-9
„NOWY CZAS” („ NEW TIME”) - CZY NOWA JAKOŚĆ NA POLSKIM RYNKU PRASOWYM W WIELKIEJ BRYTANII?
The article discusses issues published in „New Time” („Nowy Czas”), the free periodical addressed to the Polish intelligentsia in the UK, coming out since 2006 until today in London. It's the only magazine - currently 32...
Wywiad skarbowy w ochronie bezpieczeństwa systemu podatkowego w latach 1992–2013 i jego kontakty z partnerami zagranicznymi
Biuro Dokumentacji Skarbowej (BDS) było organem podatkowym i wywiadem gospodarczym o szerokim zakresie uprawnień ustalonym w 1998 roku w Polsce. W momencie złożenia przez Polskę wniosku do UE BDS stworzył swoje własne ko...
STANISŁAW KOŚCIAŁKOWSKI JAKO WSPÓŁORGANIZATOR POLSKIEJ DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ NA WSCHODZIE W LATACH 1941-1949
The author brings closer the figure of Stanislaw Kościałkowskiego, a historian who paved the way for the scientific activities of postwar Polish emigration.
Józef Szymański, Duszpasterze Polonii i Polaków za granicą, t. I, Lublin 2010, ss. 198, ISBN 978-83-60944-24-0; t. II, Lublin 2011, ss. 269, ISBN 978-83-60944-48-6