Afrykański rynek antykwaryczny. Między autentycznością a komercją. Przypadek Dogonów i Sombów
Journal Title: Afryka - Year 2018, Vol 47, Issue
Abstract
Pojawienie się masowej turystyki skutkuje zmianami zachodzącymi w sztuce ludów Afryki Zachodniej. W efekcie czego wzrosło zapotrzebowanie na „oryginalne pamiątki afrykańskie”, pojawiła się prawie przemysłowa, taśmowa produkcja „sztuki afrykańskiej”. Zjawisko to przeanalizowano na przykładzie dwóch ludów (Dogon i Somba), do których masowo docierali turyści oraz ludów w umiarkowany sposób dotkniętych tym zjawiskiem. Porównując sztukę ludów Afryki Zachodniej z początku XX wieku, kiedy nie istniało tam zjawisko masowej turystyki, do sztuki początku XXI wieku dostrzegamy zmiany. Jedne są zmianami zachodzącymi wewnątrz danej kultury, będącymi efektem naturalnego procesu przemian. Drugie są zmianami egzogennymi, wynikającymi z masowego zainteresowania sztuką, dziełami lokalnych rzemieślników. Maski i rzeźby – główny obiekt zainteresowań przyjezdnych poszukujących atrakcyjnej pamiątki, ulegają zmianie wskutek oczekiwań klientów. Sztuka artisan, z którą najczęściej spotyka się turysta, co prawda nawiązuje do tradycyjnej sztuki ludów odwiedzanych przez turystów, odpowiada jednak przede wszystkim na ich zapotrzebowanie. Niektóre wyroby są inspirowane gustami przyjeżdżających turystów. Rzemieślnik aby sprzedać swoje wyroby musi szybko reagować na potrzeby klienta. Obiekt sztuki tradycyjnej z całą swoją bogatą symboliką został wyrwany z kontekstu kulturowego, i stał się pamiątką z pobytu nie tylko z odwiedzanego terenu, ale z wizyty w Afryce w ogóle. Pojawił się w tym momencie problem co jest kopią a co autentykiem. W pojęciu sztuki europejskiej oryginał jest jeden, a każdy kolejny obiekt, który wygląda tak samo jest kopią lub falsyfikatem. W artisanach i muzeach jest wiele takich samych masek, rzeźb czy też innych obiektów o walorach artystycznych, różnią się jedynie w detalach i staranności wykonania. Pomimo tego etnolog nie powie, że to podróbki.
Authors and Affiliations
Lucjan Buchalik
Arabskie plantacje goździków na Zanzibarze i Pembie w XIX w.: uwarunkowania społeczne i kulturowe
Artykuł analizuje arabskie plantacje goździków na wyspach Zanzibar i Pemba w XIX w. Celem tej analizy jest opisanie funkcjonowania nieeuropejskiego modelu plantacji wykorzystującego pracę niewolników. Autor przedstawia o...
Michał Tymowski, „Europejczycy i Afrykanie”. Wzajemne odkrycia i pierwsze kontakty Seria: Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2017, ss. 411.
Wydana w tym roku książka Michała Tymowskiego „Europejczycy i Afrykanie”. Wzajemne odkrycia i pierwsze kontakty jest cenną pozycją wśród polskich monografii poświęconych historii Afryki. Dotyczy spotkania i poznawania si...
Czy nastąpi podział Republiki Środkowoafrykańskiej?
Republika Środkowoafrykańska (RŚA) w 2012 r., według rankingu Fund for Peace plasowała się na 10 pozycji na liście państw upadłych (Failed States Index), pomimo że jest krajem bogatym w złoża mineralne. Historia tego pań...
Jak Etiopczycy dzielą koguta w świątecznej potrawie doro eut - czyli hierarchia w rodzinie amharskojęzycznej
Artykuł dotyczy przemian zachodzących w miejskich społecznościach w Etiopii na przykładzie kultury jedzenia. Etiopska, wieloetniczna i wielokulturowa rodzina jest hierarchiczna i patriarchalna. Hierarchia ta przekłada si...
Granice pomiędzy chrześcijaństwem a islamem w Etiopii, część II
Chrześcijaństwo i islam były obecne w Etiopii od wczesnych wieków ich istnienia (chrześcijaństwo od IV wieku, a islam od VII). Celem niniejszego artykułu, który jest kontynuacją pierwszej części opublikowanej w poprzedni...