ARCHITEKTONIKA WIEDZY Poza „samoograniczającą się socjologię”? Szkic historyczny o dawnej i nowej autocenzurze w socjologii polskiej
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2011, Vol 12, Issue 1
Abstract
Historycy socjologii polskiej podkreślają, że pośród państw bloku demokracji ludowej, jedynie w Polsce udało się w okresie komunizmu podtrzymać ciągłość socjologii (z kilkuletnią – rzecz jasna – przerwą w okrsie stalinowskim). Socjologowie polscy posiadali w okresie PRL własne socjologiczne towarzystwo, podtrzymywali kontakty z zachodnimi organizacjami socjologicznymi, zachowali akademicki status dyscypliny, prowadzili różnorodne badania polskiego społeczeństwa. Nieco rzadziej mówi się jednak o kosztach utrzymania socjologii przy życiu. Nie można bowiem zapominać, że polska socjologia w okresie PRL, za cenę swojego istnienia, zrzekła się części wolności do prowadzenia badań naukowych. Dla socjologów oczywiste było istnienie szeregu pól badawczych, na które zapuszczać się nie było wolno, a i obszary względnie neutralne eksplorować można było jedynie z określonej perspektywy. Szczególne znaczenie miał w tym kontekście fakt, że władzy komunistycznej udało się wychować zastępy badaczy, którzy uprawiali „samoograniczającą się socjologię”. Na kształt uprawianej wówczas socjologii wpływ miała bowiem nie tylko instytucjonalna cenzura, ale i, a może przede wszystkim, autocenzura samych socjologów. Niniejszy artykuł stanowi namysł nad mechanizmami samograniczania się socjologii polskiej okresu PRL oraz próbami przełamywania autocenzury socjologów. Jest jednocześnie refleksją nad współczesną socjologią polską, która – jak się okazuje – od autocenzury nie uwolniła się wraz z upadkiem komunistycznego molocha.
Authors and Affiliations
Paweł Łuczeczko
MISCELLANEA Człowiek w Nietzscheańskiej wizji mitologii i religii greckiej
Nietzsche w swojej twórczości wyszedł od fascynacji kulturą grecką i pomimo wielu filozoficznych transformacji nigdy się tej fascynacji nie wyrzekł. Jednym z filozofów, których Nietzsche niezmiennie cenił zarówno pod wzg...
RECENZJE I SPRAWOZDANIA Sprawozdanie z konferencji „Kultura wolności – kultura odpowiedzialności. Socjologiczno‑antropologiczne analizy kulturowego dziedzictwa Solidarności”
KRYZYS MIASTA JAKO WSPÓLNOTY? Demokracja partycypacyjna (na przykładzie Gdańska)
Celem artykułu jest dokonanie diagnozy dotyczącej postaw obywatelskich mieszkańców Gdańska oraz demokracji partycypacyjnej na poziomie lokalnym. W artykule zaprezentowany został materiał empiryczny pochodzący z badań soc...
CULTURE: The Notion of Privacy and its Socio-cultural Context
The main purpose of the article is to consider privacy as a conceptual category used in many disciplines (such as anthropology, psychology, sociology, legal and political sciences) as well as a social phenomenon. The fir...
BOOK REVIEWS AND REPORTS: War and religions