Ars bene moriendi biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego w świetle Listu Fryderyka Szembeka do Wawrzyńca Gembickiego
Journal Title: Folia Historica Cracoviensia - Year 2014, Vol 20, Issue
Abstract
W 1617 roku w krakowskiej oficynie wydawniczej Andrzeja Piotrkowczyka wydany został drukiem utwór zatytułowany O śmierci świętej pamięci Jego Mości X. Piotra Tylickiego krakowskiego biskupa […] i nabożnym ku niej przygotowaniu jego List do […] X. Wawrzyńca Gembickiego z Bożej Łaski arcybiskupa gnieźnieńskiego […]. Jego autorem był krakowski jezuita Fryderyk Szembek (1575–1644), który w pierwotnym zamyśle chciał o śmierci krakowskiego ordynariusza poinformować jedynie przyjaciela zmarłego hierarchy – arcybiskupa gnieźnieńskiego Wawrzyńca Gembickiego (1559–1624). W niedługim jednak czasie list ten na żądanie egzekutorów biskupiego testamentu oraz za wyraźnym dozwoleniem następcy Piotra Tylickiego na stolicy św. Stanisława Marcina Szyszkowskiego (1554–1630), jak i zakonnych zwierzchników autora został uzupełniony i wydany drukiem. Omawiany poniżej utwór autorstwa Fryderyka Szembeka należy do tzw. pisarstwa artis bene moriendi. Wydawane w tym nurcie książki miały co prawda różne formy, łączył je jednak przedmiot poruszanych w nich rozważań. Ogólnie rzecz ujmując, były to zbiory przykładów postaw i myśli o treści ascetycznej, służące do przygotowania człowieka na przyjęcie śmierci. Tytułowy biskup został w utworze przedstawiony z jednej strony jako wielki senator, prawdziwy potomek dawnych Polaków i miłośnik ojczyzny. Z drugiej zaś Piotr Tylicki był także dobrodziejem autora utworu oraz „dawnym i uprzejmym” przyjacielem adresata listu – arcybiskupa gnieźnieńskiego. Mimo tak wielu zalet i przymiotów w opisanym przez Fryderyka Szembeka trzyletnim okresie życia hierarchy Piotr Tylicki miał wedle autora ćwiczyć się w trzech zasadniczych cnotach. Pierwszą z nich było „wielkie nabożeństwo i takie, jakie ma być rzeczy boskich poważanie”, drugą stanowiła „pokora wielka w dostojeństwie tak wysokim”, trzecią i ostatnią było z kolei „staranie pilne o zbudowanie bliźnich i wystrzeganie się dania onym najmniejszego zgorszenia”.
Authors and Affiliations
Bartłomiej Michał Wołyniec
Keywords
Related Articles
- EP ID EP169496
- DOI 10.15633/fhc.650
- Views 48
- Downloads 0
Unknown apostles of the grassroots mission in Gothic Dacia in the light of The Passion of St. Sabbas the Goth
It is commonly held that the Christianization of the Gothic environment in the second half of the 4th century is a result of a large-scale operation carried out by Ulfila and his disciples – universal Christianization re...
Galicyjskie górnictwo i hutnictwo w świetle Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 roku
Powszechna Wystawa Krajowa zorganizowana we Lwowie w 1894 roku, w setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej, miała pokazać dorobek ekonomiczno-kulturowy Galicji od czasu uzyskania przez nią autonomii politycznej. Miała...
The Apostles of medieval Livonia (until the beginning of 13th Century)
Livonia, encompassing the area of today’s Latvia and Estonia, was one of the last regions of Northern Europe to be incorporated into the Christian/ Latin civilization. Its direct neighbourhood with Ruthenian duchies, whi...
Architectura militaris w dziełach o. Benignusa Wanata
Omawiam tu dwa dzieła Benignusa Wanata OCD, dotyczące warownego zespołu kościoła- -sanktuarium Matki Bożej i klasztoru karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie. Początek tego zespołu zabytkowego stanowił zamek berdycz...
Jacka Praśkiewicza portret fotograficzny o. Benignusa Wanata, karmelity bosego, z głową Chrystusa w tle
Wspomnienie o Ojcu Benignusie Józefie Wanacie OCD, oparte jest tu o fotografię portretową wysokiej klasy artystycznej, dzieło anonimowe w momencie przypadkowego odnalezienia na facebooku, po Jego pogrzebie w dniu 11 kwie...