BUDOWA GEOLOGICZNA I MORFOGENEZA WZNIESIENIA ELBLĄSKIEGO W ŚWIETLE ZRÓŻNICOWANEJ DYNAMIKI LĄDOLODU ZLODOWACENIA WISŁY

Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2016, Vol 467, Issue 467

Abstract

Wśród głównych czynników wpływających na budowę geologiczną Wzniesienia Elbląskiego należy wymienić glacitektonikę oraz neotektonikę, które niewątpliwie są ze sobą przyczynowo-skutkowo powiązane. Intensywność i skalę procesów glacitektonicznych rozpatrzono po raz pierwszy z perspektywy dynamiki transgresji lądolodów zlodowacenia wisły z obszaru Morza Bałtyckiego. Budowa geologiczna, morfologia i batymetria południowo-wschodniej części dna Bałtyku Centralnego wskazują, że na tym obszarze kształtowały się ważne elementy dynamiki transgresji lądolodu stadiału górnego zlodowacenia wisły, w południowym sektorze jego oddziaływania. Rezultatem zróżnicowanej dynamiki były strumienie lodowe (strumienie lodowe wg Punkariego, 1997), wyprowadzające główną część masy lodowej z czaszy lądolodu, co powodowało, że napływ mas lodowych na obszar Niżu Polski nie był równoczesny i odbywał się z różną siłą. Tym regułom podlegał również obszar Wzniesienia Elbląskiego, gdyż w pierwszej kolejności znajdował się w polu zróżnicowanego oddziaływania strumienia B3, nasuwającego się na obszar Niżu Polski z rejonu subpołudnikowej megadepresji Głębi Gotlandzkiej i Głębi Gdańskiej. W stosunku do obszaru Wzniesienia Elbląskiego dokonano w ujęciu czasowym oceny skali oddziaływania i intensywności procesów glacitektonicznych. Szczególnie silne odkształcenia glacitektoniczne zachodniego skłonu tego wzniesienia powiązano z obecnością północnego odcinka dużego sub­południkowego uskoku Iława–Elblag, pokrywającego się z zachodnią granicą Wzniesienia Elblaskiego. Prawdopodobną przyczyną rozwoju procesów glacitektoncznych w środkowej i górnej części zlodowacenia wisły mogła być zmiana reżimu pola naprężeń neotektonicznych w szerokiej aureoli wału kujawsko-pomorskiego, do której doszło prawdopodobnie u schyłku interglacjału eemskiego.

Authors and Affiliations

Radosław Pikies

Keywords

Related Articles

Geneza siarczanów w głębokim plejstoceńskim poziomie wodonośnym w rejonie Wysokiej na podstawie badań izotopowych i mikrobiologicznych

Celem przeprowadzonych badań była identyfikacja źródła pochodzenia siarczanów w głębokim poziomie wodonośnym w rejonie Wysokiej. W pracy zaprezentowano wyniki badań składu izotopowego siarczanów oraz badań mikrobiologicz...

Numerical modelling for dewatering system development in a lignite open pit mine

The paper presents the example of numerical modelling of groundwater flow, performed for the design assistance of waste soil dump from the Turów lignite open pit mine. The main purpose of the modelling was to predict wat...

DETRITAL ZIRCON GEOCHRONOLOGY AND PROVENANCE OF THE PROTEROZOIC QUARTZ-RICH METASEDIMENTS OF THE MAZOWSZE DOMAIN: SOURCE AREAS AND REGIONAL CORRELATION

Drilling at Mońki IG-2 and Zabiele IG-1 in the Mazowsze domain has intersected mature quartz-rich metasedimentary rocks belonging to the basement of NE Poland, described so far as a Biebrza complex. The geochemical compo...

TEMPERATURA PŁYTKICH WÓD PODZIEMNYCH NA TERENIE WROCŁAWIA

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów temperatury płytkich wód podziemnych na terenie Wrocławia oraz ich związek z tzw. miejską wyspą ciepła. Wyniki pomiarów terenowych wykazują wzrost temperatury wód podziemnych o 20...

Download PDF file
  • EP ID EP186255
  • DOI 10.5604/01.3001.0009.4314
  • Views 43
  • Downloads 0

How To Cite

Radosław Pikies (2016). BUDOWA GEOLOGICZNA I MORFOGENEZA WZNIESIENIA ELBLĄSKIEGO W ŚWIETLE ZRÓŻNICOWANEJ DYNAMIKI LĄDOLODU ZLODOWACENIA WISŁY. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 467(467), 41-60. https://europub.co.uk./articles/-A-186255