Chemia, mistyka, rewolucja. Paracelsjańska religia przyrody jako destabilizująca trajektoria wczesnej nowożytności

Apply

Chemia, mistyka, rewolucja. Paracelsjańska religia przyrody jako destabilizująca trajektoria wczesnej nowożytności

Journal Title: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym - Year 2018, Vol 46, Issue 3

Abstract

Radykalne dyskursy paracelsjańskie końca XVI i początku XVII wieku rozwinęły się w kierunku spekulatywnej religii przyrody, która stanowiła część szerszego spektrum napięć ideologicznych, prób zapoczątkowania kolejnej reformacji oraz wykształcania się duchowości protopietystycznej (Johann Arndt, Johann Valentin Andreae) sprzężonej z mistyką przyrody. W artykule stawiana jest teza, że tym, co z perspektywy historycznej najistotniejsze w tych dyskursach, są nie tyle szczególne idee, ile raczej „efekt paracelsjański”: destabilizacja i głębokie przemieszczenia granic między teorią, spekulacją, nawet teologią, a praktykami materialnymi oraz społeczną wyobraźnią dotyczącą ładu i renovatio. Proces ten wniósł ważny wkład w kształtowanie się epistemologiczno-politycznej ramy wczesnej nowożytności. W szczególności autor interpretuje Christianopolis Johanna Valentina Andreaego jako swoiście dialektyczny wytwór paracelsyzmu – interesujący przykład utopijno-politycznej reakcji na heterodoksyjną religię przyrody, co ilustruje zasięgi dynamikę tych przemieszczeń.

Authors and Affiliations

Marek Woszczek

Keywords

paracelsyzm mistyka przyrody wczesnonowożytna utopia Christianopolis Johann Valentin Andreae

Historia rodziny Zabiełłów – przykład funkcjonowania i mechanizmy awansu średniej szlachty w Wielkim Księstwie Litewskim w XVIII wieku

Brak

Sprawozdanie z VI Wiosennych Spotkań Archiwalnych „Zarządzanie dokumentacją w badaniach naukowych, dydaktyce i praktyce”, Toruń, 21–22 IV 2016

brak

EP ID EP525152
DOI 10.12775/16396
Views 52
Downloads 0