Cinsiyetçi Milliyetçilik ve Savaşlarda Cinsel Şiddetin Kullanımı: Bosna Örneği
Journal Title: Alternatif Politika - Year 2017, Vol 9, Issue 3
Abstract
ÖZ. Bu makalede, toplumsal cinsiyet kimliğinin etnik çatışmalar bağlamında inşa süreci tartışmaya açılmış ve Bosna Savaşı’nda yaşanan cinsel saldırılar örnek olay olarak belirlenmiştir. Feminizm, kadınların eril düşünce ve davranış biçimleri aracılığıyla baskı altına alınmasını toplumsal, politik, ideolojik ve uluslararası boyutlarıyla tartışmakta ve dünya sahnesindeki savaş, milliyetçilik, militarizm, dış politika gibi olguları iktidar ilişkileri çerçevesinde değerlendirmektedir. Bu olguların devlet-merkezli bir bakış açısıyla incelenmesi, bireye/gruba yönelen şiddet olaylarının gerek ideolojik gerekse sosyolojik boyutlarını görünmez kılmakta, savaşlarda yaşanan tecavüzlerin arka planında yatan motivasyonların ve söylemlerin ortaya çıkarılmasını zorlaştırmaktadır. Bosna Savaşı’nın feminist bir değerlendirmesi, devlet-merkezli milliyetçiliğin toplumsal cinsiyet kimlikleri boyunca ürettiği iktidar ilişkilerini açığa çıkarması bakımından oldukça önemlidir. Nitekim Bosna Savaşı’nda da görüldüğü gibi, milliyetçi söylemle cinsiyetçi söylem iç içe geçmiş, bir anlamda kitlesel tecavüzlerle etnik temizlik hedeflenmiştir. Bu makalede, Bosna’daki kitlesel tecavüzlerin sadece bireye yönelmiş fiziksel şiddet hadisesi olarak değerlendirilemeyeceği, aksine saldırıya uğrayan bireylerin bedeni üzerinden toplumun bütün olarak yeniden üretiminin hedef alındığı ve milliyetçi uygulamaların var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştirdiği savunulmaktadır. Ayrıca milliyetçilikle toplumsal cinsiyet arasındaki bağın, çatışmalar sırasında politik bir araç ve savaş taktiği olarak kullanılan tecavüz aracılığıyla yeniden kurulduğu ve güçlendirildiği ileri sürülmektedir. Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Milliyetçilik, Cinsel Şiddet, Bosna Savaşı. GENDERED NATIONALISM AND THE USE OF SEXUAL VIOLENCE IN WARS: THE CASE OF BOSNIA ABSTRACT. In this article, the construction process of gendered identity within the context of ethnic conflicts is discussed, and sexual violence during the Bosnian War is analyzed as a case study. Feminism discusses women’s control and repression by masculine thought and practices through social, political, ideological and international dimensions, and studies the facts such as war, nationalism, militarism and foreign policy within the framework of power relations. A state-centric analysis of these facts overshadows the ideological and sociological dimensions of the acts of violence toward individuals/groups and makes it difficult to find out the motivations and discourses behind the rapes during the wars. A feminist examination of the Bosnian War is important in terms of revealing how state-centric nationalism produces power relations through gendered identities. As seen in the Bosnian War, the nationalist discourse has been intertwined with gendered discourse, eventually aiming at ethnic cleansing through mass rapes. It is argued that the mass rapes in Bosnia cannot be regarded merely as individual cases since they target the reproduction of society as a whole, and nationalist practices further deepened the existing gender inequality. Also, the link between nationalism and gender was reinstated and emboldened through rapes which were used as a political instrument and tactic of war. Keywords: Gender, Feminism, Nationalism, Sexual Violence, Bosnian War.
Authors and Affiliations
Tuğçe Kelleci
Hakkârili Kürt Müslüman Kadınların Öteki İnşası–Çocuklarım Kiminle Evlensin ve Komşum Kimlerden Olsun?
ÖZ. Ötekileştirme genellikle, görece heterojen toplumlarda, etnik azınlıklar veya kadınlar gibi dezavantajlı grupların dışlanmasıyla ilgili olarak analiz edilir. Var olan teoriler bu şekilde yalnızca çoğunluk tarafından...
Suriye İç Savaşı’na Feminist Bir Yaklaşım
ÖZ. Altıncı yılını dolduran Suriye İç Savaşı’na şimdiye kadar genel anlamda realpolitik açıdan yaklaşılmış, gerek siyasi arenada gerekse akademik düzeyde devletlerin ve yerel aktörlerin çıkarları temel alınarak çözüm öne...
Queer Feminist International Relations: Uneasy Alliances, Productive Tensions
ABSTRACT. This article examines the ‘uneasy alliance’ between Feminist IR and Queer IR. The article focuses on three areas of tension and continuity between the fields: (1) sexuality, sexual deviance and gender variance;...
Türk Kamu Yönetimi Perspektifinde Soğuk Savaş Sonrası Oluşan Yeni Tehditler
ÖZ. Soğuk Savaş, iki taraf arasındaki ilişkilerde blokların ve üyelerin davranışlarına yönelik her iki tarafça da kabullenilmemiş, kurallardan uzak ve ilişkilerde bütünüyle zorla üstünlük kurma mücadelesinin benimsendiği...
Yapısalcılıktan İlişkiselliğe Poulantzas’ın Devlet Kuramı
ÖZ. Bu çalışmada Nicos Poulantzas’ın devlet teorisi ele alınmıştır. Günümüzde devlet biçimlerinin dönüşümüne ilişkin tartışmalarda sıkça atıfta bulunulan Poulantzas’ın görüşlerinin yol göstericiliğinin, onun yaklaşımının...