Czas utracony - czas odzyskany - czas osobny. Szkic o pisarstwie Róży Ostrowskiej

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest interpretacja dwu powieści Róży Ostrowskiej (1926–1975). Wyspa (1960) i nieukończony, wydany pośmiertnie Mój czas osobny (1977) zajmują ważne miejsce w polskiej literaturze lat 50. i 60. XX wieku. Akcja tych powieści rozgrywa się w dwóch czasoprzestrzeniach – współcześnie na Kaszubach i w przeszłości na Wileńszczyźnie. Dla pisarki są to znaczące „miejsca autobiograficzne”. W budowie fabuły i kreacji bohaterów Ostrowska wykorzystała własne doświadczenia życiowe, które stają się pretekstem do podjęcia ważnych zagadnień dotyczących ludzkiej egzystencji (życia, przemijania, miłości, śmierci) i tożsamości. Pisarstwo to bazuje zatem na autobiografzmie i autofkcji. W omawiane powieści wpisana jest filozofia człowieczeństwa. Za podstawowy klucz do odczytania obydwu utworów należy uznać czas – osobniczy, interioryzowany, „osobny”, związany z ludzką egzystencją i funkcjonowaniem pamięci. Sposób działania czasu w tych utworach pozwolił pisarce na wprowadzenie w struktury powieści mitów – miejsca i osobniczego. Analiza prowadzi do ciekawych wniosków. Przede wszystkim: proza Ostrowskiej okazuje się oryginalną kombinacją autobiografii (a raczej autofikcji) z mitologią, której efektem jest nie tyle uwznioślenie przeszłości czy teraźniejszości, ile kreacja „nekronarracji” podejmowanej jakby z perspektywy pośmiertnej. A zatem Wyspa i Mój czas osobny to nie powieści polityczne, obyczajowe czy psychologiczne, tylko mityczne.

Authors and Affiliations

Maria Jolanta Olszewska

Keywords

Related Articles

Regeneration Through Violence? The American Family in Ray Donovan and Big Little Lies

The aim of the paper is to assess the continuity of the mythical motifs of “regeneration through violence”, famously described by Richard Slotkin as “the structuring metaphor of the American experience”, in contemporary...

Magia, duchy i głosy w wybranych utworach Josepha Conrada

Niniejszy artykuł bada istotę magii, duchów i głosów w wybranych utworach Josepha Conrada, który niejednokrotnie czerpie inspiracje z nadnaturalnych zdarzeń – motywu często deprecjonowanego przez samego pisarza. W swoim...

Kim był półpanek? Analiza apelatywno-proprialna

W niniejszym artykule poddano analizie językowej leksem półpanek. Skoncentrowano się na zbadaniu jego pola semantycznego w ujęciu diachronicznym. Wykorzystano do tego celu materiał leksykograficzny i tekstowy wyekscerpow...

Złe niewiasty w bajkach Biernata z Lublina

Zamierzamy przedstawić, jak Biernat z Lublina (1465–1529) pisze w bajkach (210) o kobietach. Stwierdzamy, że pisze rzadko (27 haseł) i ocenia je negatywnie. Panna to pochodnia ognista, mężatki krytykuje za złości, gaduls...

Міфологеми дому й дороги як структурні складові творення жіночих образів в українській химерній прозі

Метою статті було з’ясування ролі міфологем дім і дорога під час творення жіночих образів в українській химерній прозі. Матеріалом дослідження слугували роман-балада В. Шевчука «Дім на горі» (1983), дилогія В. Земляка «Л...

Download PDF file
  • EP ID EP501005
  • DOI 10.17951/ff.2018.36.2.31-43
  • Views 54
  • Downloads 0

How To Cite

Maria Jolanta Olszewska (2018). Czas utracony - czas odzyskany - czas osobny. Szkic o pisarstwie Róży Ostrowskiej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio FF Philologiae, 0(2), 31-43. https://europub.co.uk./articles/-A-501005