CZŁOWIEK WOBEC PRAWDY O SOBIE. MICHELA FOUCAULTA ITINERARIUM PODMIOTOWOŚCI
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2017, Vol 1, Issue 23
Abstract
Punktem wyjścia Foucaulta jest stwierdzenie szczególnego rodzaju do- świadczenia, w którym rozpoznajemy siebie jako podmiot. Czym jest to do- świadczenie? Jak określić jego granice? Sądzę, że itinerarium podmiotowości zo- stało określone przez dwie intuicje, które rządzą naszym doświadczeniem siebie. Pierwszą jest ta, która podąża za ekspre- sją siebie, w której to, co własne, staje się obce. Druga to intuicja immanencji. Fo- ucault sądzi, że w obydwu przypadkach tego doświadczania odnajdujemy to samo: normy bycia sobą i faktyczność utraty sie- bie w sobie. W tego rodzaju doświadcze- niu granicznym – bycia sobą poza byciem podmiotem – ujawnia się granica między normami a faktycznością, zaś historycz- ność podmiotowości staje się ewidentna. Normalna/ unormowana jaźń to nie tylko podstawa bycia istot ludzkich, ale także podstawa rozpoznań siebie jak podmiotu. W konsekwencji wzajemna zależność „zo- bowiązania do prawdy” i sposobów bycia podmiotem odgrywa konstytutywną rolę w zachodniej „kultury jaźni”. W artykule proponuję trzyetapowy porządek Foucaul- towskiego itinerarium podmiotowości rozłożonego na archeologiczną, genealo- giczną i hermeneutyczną fazę. W każdym etapie wzajemne uwikłanie prawdy i by- cia podmiotem odgrywa kluczową rolę.
Authors and Affiliations
Paweł Bytniewski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP287581
- DOI 10.31648/hip.325
- Views 99
- Downloads 0
MORALNE ŹRÓDŁA FUNDAMENTALIZMU ISLAMSKIEGO A KATEGORIA „WALKI O UZNANIE” AXELA HONNETHA
Celem pracy jest ukazanie moralnych źródeł zjawisk fundamentalizmu i terroryzmu islamskiego. Analiza wsparta jest koncepcją i krytyką rozwoju społecznego autorstwa Axela Honnetha. Opis mechanizmów tytułowej „walki o uzna...
O TWÓRCZOŚCI CESARZA KINA JAPOŃSKIEGO W 100. ROCZNICĘ URODZIN
Piotr Kletowski (aut. dzieła rec.) Wioletta Laskowska-Smoczyńska (aut. dzieła rec.) Akira Kurosawa - twórca japoński, twórca światowy, pod red. Wioletty Laskowskiej-Smoczyńskiej i Piotra Kletowskiego, Muzeum Sztuki i Te...
L’ÉPIGÉNÉTIQUE: POUR DE NOUVELLES POLITIQUES DE SANTÉ?
Niektórzy badacze zainteresowani zagad nieniami profilaktyki chcieliby propagować po litykę zdrowotną o oparciu o najnowsze odkry cia z dziedziny epigenetyki. W niniejszej pracy rozważymy znaczenie bezpośredniego s...
WSPÓŁCZUCIE W MYŚLI ROUSSEAU, SCHOPENHAUERA, NIETZSCHEGO
Tradycja filozoficzna negatywnie oceniała wartość etyczną współczucia. Dopiero Rousseau i Schopenhauer nadali mu najwyższe znaczenie i uczynili je podstawą moralności. Nietzsche poddaje współczucie krytyce. Widzi w nim p...
KWESTIA HUMANIZMU I LUDZKIEGO (SPOSOBU) BYCIA W FILOZOFII HEIDEGGERA
H eidegger przedstaw ia koncepcję je s te stwa współzależnego od bycia, którą można by nazw ać prehum anizm em , poniew aż je s t ona bardziej źródłowa od koncepcji hum ani zmu Sartre’a. Heidegger...