Derin Yapı Yüzey Yapı İlişkisi Bağlamında Temel Dil Becerileri Üzerine Bir Analiz Çalışması
Journal Title: Ana Dili Eğitimi Dergisi - Year 2015, Vol 3, Issue 3
Abstract
Bu çalışmada, derin yapı yüzey yapı ilişkileri bağlamında, ana dili eğitiminde temel dil becerileri olarak kabul edilen dinleme, konuşma, okuma ve yazma kavramları analiz edilmiştir. Birinci bölümde, ilk kez Port Royal Gramer Okulu tarafından ortaya konan ve 1960’larda Noam Chomsky tarafından Üretimci Dönüşümsel Dil Bilgisi kuramıyla tekrar gündeme getirilen derin yapı ve yüzey yapı kavramları hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise derin yapı ve yüzey yapı ilişkileri çerçevesinde dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerileri analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı, dilin iki temel boyutu olan anlam ve biçim ilişkileri bağlamında, temel dil becerilerinin eğitimi sürecinde belirleyici olan unsurları tespit ederek, sürecin programlanmasına yönelik öneriler geliştirmektir. Çalışma çerçevesinde yapılan analizlerde boğumlama, bürün olguları, beden dili, üretici kelime hazinesi, alıcı kelime hazinesi, akıcılık, metin türü, yazım ve noktalama, bağdaşıklık, tutarlılık, ön bilgi, kelime tanıma, kelime ayırt etme, edinilmiş bilgi, önvarsayım, sezdirim kavramlarının derin yapı yüzey yapı ilişkileri bağlamında temel dil becerilerinin geliştirilmesinde süreci etkileyen unsurlar olduğu tespit edilmiştir. Bu kavramlar arasında boğumlama, bürün olgusu, beden dili, akıcılık, bağdaşıklık, metin türü, kelime tanıma, kelime ayırt etme, yazım ve noktalama, doğrudan yüzey yapıyla ilgilidir. Üretici kelime hazinesi, akıcılık, alıcı kelime hazinesi, tutarlılık, ön bilgi, edinilmiş bilgi, önvarsayım ve sezdirim kavramları ise derin yapıyı ilgilendirmektedir. Akıcılık kavramının bütün dil becerileriyle ilgili olduğu belirlenmiştir.
Authors and Affiliations
Bilginer ONAN
Hikâye Kartlarının Çocukların Görsel İfade Becerileri Üzerindeki Etkisi
Okul öncesi dönem, çocuğun çevresinde olan olayları anlamlandırmaya çalıştığı bir dönemdir. Bu dönemde çocukların ilköğretim süreci için okumaya ve yazmaya hazırlanması, okuduklarını anlama ve dinlediklerini anlamlandırm...
İkna Etme Tekniğinin Konuşma Tutumu Üzerindeki Etkisi
İletişim ve konuşma bireyin günlük hayatının her alanında kullandığı bir süreçtir. Konuşma esnasında birey bazen karşısındakini kendisiyle uzlaşma noktasına getirmeye çalışır. İkna, iki kişinin uygun bir çözümde buluşmas...
Türkçe Ders Kitaplarında Milli ve Kültürel Kavramların İncelenmesi
İlkokul yıllarında millî ve kültürel kavram eğitiminin temellerinin Türkçe ders kitaplarıyla atılması oldukça önemlidir. Araştırmanın amacı, ilkokul 3 ve 4. sınıf düzeyinde, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında kullanılan Tü...
Yabancılara Türkçe Öğretiminde Filmlerin Kullanımı (Selvi Boylum Al Yazmalım Filmi Örneği)
Yabancı dillerin öğretimi alanında kullanılan filmlerin, hedef dilin kültürünü öğrencilere öğretmedeki etkisi dünya çapında bilinmektedir. Kültür öğretiminin, dili öğrencilerin ilgisine açacağı düşünüldüğünde çalışmanın...
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Adaylarının Etkinlik Geliştirme Süreçlerinde Kazanım Seçimi ve Uyumu
Türk Dili ve Edebiyatı dersleri öğrenme alanları doğrultusunda yapılandırmacı yaklaşım ekseninde ve etkinlik yaklaşımı aracılığı ile gerçekleştirilmektedir. Bu sebeple dersin öğretmen adaylarının ders planı geliştirebilm...