Dlaczego warto ocalić dwór w krajobrazie. O ochronie założeń dworskich i pałacowych na wybranych przykładach z Polski południowej

Journal Title: Topiarius. Studia krajobrazowe - Year 2017, Vol 2, Issue 0

Abstract

Przedmiotem rozważań jest rezydencja ziemiańska i otaczający ją krajobraz. Rezydencja rozumiana jako zespół dworski czy pałacowy – wielkoskalowa kompozycja przestrzenna. Zespoły te są cennym elementem dziedzictwa kulturowego, obecnie w dużym stopniu utraconym. Ukształtowanie terenu, układ hydrograficzny i roślinność, mają znaczenia w przypadku ich lokalizacji, ale na specyfikę krajobrazu wpływ ma też własność i kontekst krajobrazowy. W Polsce południowej, w Galicji pod zaborem austriackim, była bardzo rozdrobniona własność ziemska, zarówno chłopska, jak i szlachecka. Często w jednej miejscowości był więcej niż jeden dwór. Pałace, dwory, dworki i folwarki, większe, mniejsze, w różnych stylach wpisywały się w galicyjski krajobraz, wiejski czy małomiasteczkowy, z charakterystycznymi elementami – aleją, szpalerem czy zwartą zielenią parku. Dzisiaj tylko te mocno eksponowane obiekty najczęściej na skarpie nadrzecznej dają się zauważyć w panoramach, część przez korony drzew prześwituje w widoku z drogi. W artykule zaprezentowano krajobraz dworski historyczny i współczesny. Wskazano jego wartości i zagrożenia na jakie jest obecnie narażony. Scharakteryzowano cechy typowe dla obiektów, omówiono wyróżniki krajobrazu. Zagadnienia opisano na przykładzie wybranych obiektów.

Authors and Affiliations

Agata Zachariasz

Keywords

Related Articles

Kształtowanie systemu zieleni w mieście i strefie podmiejskiej. Wybrane zagadnienia na przykładzie Minneapolis i Wrocławia

Celem niniejszego artykułu jest pokazanie roli działań architektów krajobrazu w kształtowaniu systemów zieleni miast. Do analiz wybrano przykłady dwóch miast Minneapolis i Wrocławia. Zwrócono uwagę na porównanie ciągłego...

Review: 'The bare feet path. Three ways to natural plaugrounds' by Anna Komorowska

The path of bare feet. Three ways to natural playgrounds is a kind of guide that leads after the consecutive stages of planning and construction of playgrounds that enable children to connect with nature. The book is not...

Stara i nowa drewniana zagroda w Rzeszowie

We współczesnych, wielkich miastach, a do takich zaliczyć możemy Rzeszów, kształtowanie i ochrona drewnianej, tradycyjnej architektury staje się coraz trudniejsza. Zachowane jeszcze śladowo stare zagrody i pojedyncze bud...

Szałasy pasterskie w krajobrazie kulturowym na przykładzie Gorców

Szałasy to cenny element kultury materialnej. Oprócz pierwotnych, typowo mieszkalnych form w ostatnich stuleciach upowszechniła się ich funkcja mieszkalno-gospodarcza związana z prowadzeniem na karpackich polanach wypasu...

Krajobraz miast historycznych. Znaczenie i ochrona

Miasto historyczne musi być rozumiane nie tylko jako przestrzeń i struktura urbanistyczna, lecz również jako niezwykły obszar nawarstwień kulturowych, historycznych i społecznych interakcji. W krajobrazie długowiecznego...

Download PDF file
  • EP ID EP331658
  • DOI -
  • Views 58
  • Downloads 0

How To Cite

Agata Zachariasz (2017). Dlaczego warto ocalić dwór w krajobrazie. O ochronie założeń dworskich i pałacowych na wybranych przykładach z Polski południowej. Topiarius. Studia krajobrazowe, 2(0), 194-213. https://europub.co.uk./articles/-A-331658