Dlaczego warto ocalić dwór w krajobrazie. O ochronie założeń dworskich i pałacowych na wybranych przykładach z Polski południowej
Journal Title: Topiarius. Studia krajobrazowe - Year 2017, Vol 2, Issue 0
Abstract
Przedmiotem rozważań jest rezydencja ziemiańska i otaczający ją krajobraz. Rezydencja rozumiana jako zespół dworski czy pałacowy – wielkoskalowa kompozycja przestrzenna. Zespoły te są cennym elementem dziedzictwa kulturowego, obecnie w dużym stopniu utraconym. Ukształtowanie terenu, układ hydrograficzny i roślinność, mają znaczenia w przypadku ich lokalizacji, ale na specyfikę krajobrazu wpływ ma też własność i kontekst krajobrazowy. W Polsce południowej, w Galicji pod zaborem austriackim, była bardzo rozdrobniona własność ziemska, zarówno chłopska, jak i szlachecka. Często w jednej miejscowości był więcej niż jeden dwór. Pałace, dwory, dworki i folwarki, większe, mniejsze, w różnych stylach wpisywały się w galicyjski krajobraz, wiejski czy małomiasteczkowy, z charakterystycznymi elementami – aleją, szpalerem czy zwartą zielenią parku. Dzisiaj tylko te mocno eksponowane obiekty najczęściej na skarpie nadrzecznej dają się zauważyć w panoramach, część przez korony drzew prześwituje w widoku z drogi. W artykule zaprezentowano krajobraz dworski historyczny i współczesny. Wskazano jego wartości i zagrożenia na jakie jest obecnie narażony. Scharakteryzowano cechy typowe dla obiektów, omówiono wyróżniki krajobrazu. Zagadnienia opisano na przykładzie wybranych obiektów.
Authors and Affiliations
Agata Zachariasz
Kształtowanie systemu zieleni w mieście i strefie podmiejskiej. Wybrane zagadnienia na przykładzie Minneapolis i Wrocławia
Celem niniejszego artykułu jest pokazanie roli działań architektów krajobrazu w kształtowaniu systemów zieleni miast. Do analiz wybrano przykłady dwóch miast Minneapolis i Wrocławia. Zwrócono uwagę na porównanie ciągłego...
Review: 'The bare feet path. Three ways to natural plaugrounds' by Anna Komorowska
The path of bare feet. Three ways to natural playgrounds is a kind of guide that leads after the consecutive stages of planning and construction of playgrounds that enable children to connect with nature. The book is not...
Stara i nowa drewniana zagroda w Rzeszowie
We współczesnych, wielkich miastach, a do takich zaliczyć możemy Rzeszów, kształtowanie i ochrona drewnianej, tradycyjnej architektury staje się coraz trudniejsza. Zachowane jeszcze śladowo stare zagrody i pojedyncze bud...
Szałasy pasterskie w krajobrazie kulturowym na przykładzie Gorców
Szałasy to cenny element kultury materialnej. Oprócz pierwotnych, typowo mieszkalnych form w ostatnich stuleciach upowszechniła się ich funkcja mieszkalno-gospodarcza związana z prowadzeniem na karpackich polanach wypasu...
Krajobraz miast historycznych. Znaczenie i ochrona
Miasto historyczne musi być rozumiane nie tylko jako przestrzeń i struktura urbanistyczna, lecz również jako niezwykły obszar nawarstwień kulturowych, historycznych i społecznych interakcji. W krajobrazie długowiecznego...