Estetyka versus aksjologia w ujęciu krytyczno-epistemologicznym teorii i praktyki kulturowej/społecznej
Journal Title: Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji - Year 2016, Vol 0, Issue 11
Abstract
Tekst problematyzuje zarysowane zakresy sprzężeń (czasem pułapek podwójnego uwiązania) między przesądzeniami estetycznymi i ich aksjologicznymi dopełnieniami w intencji troski o nową jakość pedagogiki w Polsce. Mowa jest o trudnościach w torowaniu drogi do wartości kultury i sztuki w teorii pedagogicznej i praktyce edukacyjnej – w obliczu dwoistości wyzwań w pułapkach estetyzacji tożsamości i profesjonalnego działania. Uznając potrzebę wręcz trzęsienia ziemi w dominującej mentalności akademickiej autor wypracowuje szereg narzędzi interpretacyjnych, których źródła lokuje w rozmaitych obszarach współczesnej humanistyki, przywołując wykorzystane zaplecze literatury, ale przede wszystkim odsyłając do swoich konsekwentnych w tym wysiłku prac badawczych ostatnich lat (serii studiów monograficznych). W wyróżnionych paragrafach podejmowanych jest pięć następujące obszarów problemowych: (1) Edukacja między strzępkami kultury i resztkami tradycji w niemocy nowoczesności; (2) O estetyzacji obecności tradycji myślowej w obiegowych narracjach akademickich w humanistyce nie tylko z pedagogiką w tle; (3) Przesądzające wyobrażenia i roszczenia w kwestii jakości postawy poznawczej z realizmem estetycznym w tle; (4) Pedagogiczne pytania o estetykę i estetyzację w kontekście konsekwencji wartościowania dla edukacji; (5) Aksjologia pedagogiczna w świetle idei pedagogiki niewidzialnej (przypadki Basila Bernsteina i Heleny Radlińskiej, choć nie tylko). I część pracy odczytuje na użytek pedagogiki fascynującą narrację Przemysława Czaplińskiego w książce „Resztki nowoczesności” ukazującej historię literatury współczesnej jako atakującej procedury stanowienia świata społecznego i indywidualnych tożsamości. II część pracy stanowi syntezę pomysłów własnych niniejszego autora wypracowanych w jego książkach. Autor uwypukla jako paradygmatyczną dla jego podejścia ideę kultury jako gleby, stanowiącej życiodajny grunt, wymagający pedagogiki przeżycia, przebudzenia i przemiany oraz rozwoju duchowego wymagającego wrastania i wzrastania w efekcie sycenia się dostępem do ciągle pomnażanego symbolicznego dziedzictwa kulturowego jako źródła narzędzi do budowy własnej tożsamości.
Authors and Affiliations
Lech Witkowski
JUNG I EDUKACJA PEDAGOGIKA MIĘDZY ARCHETYPEM A DUCHOWYM PRZEBUDZENIEM (WOKÓŁ KSIĄŻKI: CLIFFORD MAYES, JUNG AND EDUCATION. ELEMENTS OF AN ARCHETYPAL PEDAGOGY, ROWMAN & LITTLEFIELD, TORONTO–OXFORD 2005)
Tekst ukazuje rozważania własne i odniesienia rekonstrukcyjne do propozycji Clifforda Mayesa, Jung and education. Elements of an archetypal pedagogy, Rowman & Littlefield, Toronto–Oxford 2005. Perspektywa książki Cliffor...
„Estetyka możliwości” w jej konkretyzowanym otwarciu na efekt „widzenia binokularnego” ironicznego alegoryka
Artykuł jest syntezą założeń, które ustanawiają pryzmat, przez który autorka zamierza przeprowadzić analizę jakościową danych uzyskanych w jej badaniach edukacyjnych nad studentami pedagogiki, którzy występowali jako iro...
Rodzinne formy opieki nad dzieckiem osieroconym w Polsce
Celem artykułu jest przedstawienie rodzinnych form opieki nad dzieckiem osieroconym. Wnikliwej analizie poddana została literatura i badania dotyczące funkcjonowania rodzin adopcyjnych, rodzin zastępczych, rodzinnych dom...
Nienasycenie i „niewygasła żywotność” Archetypu Wielkiej Matki. Misterium „rodzącego łona” jako symbol uniwersalizmu tworzenia
Tekst przedstawia kulturowe i społeczne egzemplifikacje Archetypu Wielkiej Matki, który w koncepcji Junga jest zasadą psychicznej matki, zasadą symboliczną czegoś, co działa jak matka, macierzą stwórczą i misterium „rodz...
Style komunikacji małżeńskiej w opinii męża, żony oraz ich dziecka
Skutki wszelkich przemian i drastycznych wydarzeń, które „wstrząsnęły” ludzkością XX wieku znalazły swe odbicie przede wszystkim w rodzinie. Ich efekty wpłynęły na funkcjonowanie całych systemów rodziny, wszystkich człon...