Ewolucja i struktura systemu emerytalnego w Szwecji a konstrukcja zabezpieczenia emerytalnego w Polsce (Evolution and structure of pension system in Sweden and framework of the retirement security in Poland)
Journal Title: ROZPRAWY UBEZPIECZENIOWE. Konsument na rynku usług finansowych. - Year 2016, Vol 21, Issue 2
Abstract
Celem artykułu jest porównanie rozwiązań w szwedzkim i polskim systemie emerytalnym. Pierwsza cześć artykułu składa się z wprowadzenia do charakterystyki systemu emerytalnego w Szwecji, wraz z zarysem jego ewolucji, gdyż czynniki historyczne i kulturowe wywarły duży wpływ na dzisiejszy kształt tego systemu. Obecnie szwedzki system emerytalny składa się z trzech filarów. Pierwszy filar zawiera podsystemy repartycyjny i kapitałowy, w całości oparte na składkach, oraz podsystem emerytur gwarantowanych finansowanych z budżetu państwa. Drugi filar stanowią obowiązkowe zakładowe plany emerytalne, do których należy ponad 90% pracowników. Indywidualne plany emerytalne w ramach III filaru są dobrowolne i gromadzą niewielki odsetek oszczędności emerytalnych. Polski system emerytalny w porównaniu ze szwedzkim cechuje się dobrowolnością uczestnictwa w kapitałowej części systemu oraz marginalizacją pracowniczych programów emerytalnych. Na szczególną uwagę w szwedzkim systemie emerytalnym zasługuje wprowadzony w 2010 r. mechanizm automatycznego bilansowania systemu, który określa stosunek aktywów systemu do jego zobowiązań, dzięki czemu stabilność szwedzkiego systemu emerytalnego jest corocznie poddawana kontroli. Ponadto w części kapitałowej funkcjonuje państwowy fundusz AP7 Safa, który cechuje się niskimi kosztami oraz wysoką stopą zwrotu z inwestycji. Powyższe rozwiązania nie znalazły zastosowania w polskim systemie emerytalnym, przez co – szczególnie w przypadku jego repartycyjnej części – jest on niestabilny finansowo i mało odporny na negatywne skutki starzenia się ludności. Dodatkowo niekorzystną sytuację finansową pogłębiają przywileje emerytalne oraz niskie zainteresowanie społeczeństwa dobrowolnymi formami oszczędzania. The aim of the article is a comparison of pension solutions in the Swedish and Polish pension systems. The first part of the article consists of an introduction to the characteristics of the pension system in Sweden. Historical and cultural dimensions still have a large impact on the present structure of the system. Currently, the Swedish pension system is comprised of three pillars. The first pillar contains subsystems based on PAYG and Premium Pension contributions as well as guaranteed pension subsystem which is financed from the state budget. The second pillar constitutes mandatory occupational pension schemes representing more than 90 percent of employees. Individual pension plans under the third pillar are voluntary and represent a small value of retirement savings. Polish pension system, compared to the Swedish one, is characterized by voluntariness of participation in the capital part of the system and the marginalization of occupational pension schemes. Particular attention should be paid to the automatic balance mechanism that determines the ratio of the system's assets to its liabilities. Due to the mechanism, the stability of the Swedish pension system is subject to strict control each year. Another solution is a special state pension fund AP7 Safa which is characterized by low costs of management and a higher return on investment. These solutions were not used in the Poland’s pension system which is financially unstable and does not resist the negative effects of aging society. Additionally, the unfavourable financial situation is deepened by pension privileges and low public interest in voluntary forms of savings.
Authors and Affiliations
Łukasz Szwedo
Attitudes to reverse mortgages in Wielkopolska
A study was made of the opinions and attitudes of household representatives towards reverse mortgages (RMs). The authors attempt to identify the perceived significance of property ownership for quality of life during ret...
Wpływ zakazu różnicowania składek ze względu na płeć na wysokość składek w ubezpieczeniach na życie ()
Zakłady ubezpieczeń, na podstawie art. 18a ustawy o działalności ubezpieczeniowej, mogły proporcjonalnie różnicować składki poszczególnych osób ze względu na płeć. W dniu 14 grudnia 2012 r. Sejm wprowadził nowelizację us...
Subjective vs. objective assessment of financial literacy – do beliefs meet reality?
This paper investigates the problem of financial literacy, which is analysed from two perspectives. The first is the knowledge about saving and loans, and the other – the relations between subjective knowledge (SK) and o...
Deficyt transparentności informacji dotyczącej produktów oszczędnościowo-inwestycyjnych jako zagrożenie bezpieczeństwa konsumenta na rynku usług finansowych (Deficit of information transparency, in case of savings-investment products, as the consumer security risk on the financial services market)
Rozwój rynku finansowego – potwierdzany poszerzaniem oferty produktowej, wzrostem obrotów oraz zwiększaniem liczby uczestników – stwarza ogromne możliwości zarówno przedsiębiorstwom, jak i gospodarstwom domowym. Z jego r...
Koncepcje zmian systemu emerytalnego w latach 1999-2015 w kontekście sytuacji demograficznej w Polsce (Concepts of Pension system changes in the years 1999-2015 in the framework of demographic situation in Poland)
Podstawowym zadaniem systemu emerytalnego jest ochrona ubezpieczonych przed niedostatkiem w okresie starości. Spełnienie tego celu wymaga utrzymania stabilnego mechanizmu, który zagwarantuje beneficjentom wypłatę świadcz...