Η σύγκρουση της αριστοτελικής αρετής με τον σύγχρονο πολιτικό ρεαλισμό
Journal Title: Conatus - Journal of Philosophy - Year 2017, Vol 2, Issue 1
Abstract
Η αρετή κατά την Αριστοτέλη αποτελεί το μέσο για την πραγμάτωση του ανωτέρου όλων των αγαθών, της ευδαιμονίας. Η θέση αυτή είναι διάχυτη σε μεγάλο αριθμό έργων του όπως στα Πολιτικά, στα Ἠθικὰ Νικομάχεια, στα Ἠθικὰ Εὐδήμεια και στα Μεγάλα Ἠθικά, όπου ο Αριστοτέλης, όχι μόνο κατονομάζει την αρετή ως το ύψιστο αγαθό, αλλά προβαίνει ταυτόχρονα σε μίαν εις βάθος ανάλυση, ξεκινώντας από τον διαχωρισμό της σε δύο επιμέρους συνιστώσες. Έτσι, προκύπτει η διανοητική αρετή και η ηθική αρετή, όπου η μεν πρώτη αυξάνεται σταδιακά μέσω της διδασκαλίας, ενώ η δεύτερη είναι προϊόν της συνήθειας. Η αρεταϊκή ηθική δεν προκύπτει κατά τρόπο αυτόματο, τουναντίον είναι αποτέλεσμα βούλησης, ἕξεως, σκέψης και εθελούσιας απόφασης που αποβλέπει στην ευδαιμονία, την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και εν τέλει την ευδαιμονία του συνόλου των ανθρώπων. Συμπερασματικά, το δέον είναι οι άνθρωποι να ζουν ενάρετα κατά τον Αριστοτέλη, ώστε να κερδίσουν την ευδαιμονία. Όμως, εγείρεται το ερώτημα κατά πόσο οι πολίτες που ασκούν την κρατική εξουσία δύνανται να ακολουθήσουν την αρεταϊκή αυτή προτροπή, σε ένα περιβάλλον το οποίο είναι συνεχώς μεταβαλλόμενο και απειλείται συνεχώς από εξωτερικούς ή εσωτερικούς εχθρούς. Ήδη από την εποχή της Αναγέννησης, με κύριο εκφραστή τον Νικολό Μακιαβέλι, αρχίζει να παρατηρείται ο παραγκωνισμός όχι μόνο της αριστοτελικής φιλοσοφίας, αλλά και της φιλοσοφίας γενικότερα, στον βωμό του λεγόμενου πολιτικού ρεαλισμού. Το πολιτικό στερέωμα από την εποχή της αναγέννησης έως και σήμερα, στην αυγή του 21ου αιώνα, έχει γίνει περισσότερο απαιτητικό και σύνθετο, με αποτέλεσμα θέσεις όπως του Αριστοτέλη περί αρετής να φαντάζουν ουτοπικές ή και παρωχημένες. Η παρούσα εισήγηση επιχειρεί να εξετάσει αν είναι εφικτές η αριστοτελική αρετή και η ευδαιμονία σε έναν αιώνα που μαστίζεται από την οικονομική κρίση, την τρομοκρατία, το μεταναστευτικό και την κρίση αξιών.
Authors and Affiliations
Βασίλειος Βρανάς
Keywords
Related Articles
- EP ID EP453586
- DOI 10.12681/conatus.16036
- Views 42
- Downloads 0
Alexander Lee, Humanism and Empire, The Imperial Ideal in Fourteenth-Century Italy. Oxford University Press: Oxford 2018.
Book review: Alexander Lee, Humanism and Empire, The Imperial Ideal in Fourteenth-Century Italy (Oxford University Press: Oxford 2018). By Georgios Steiris, National and Kapodistrian University of Athens, Greece.
Michel Foucault: The construction of the contemporary disciplinary subject
In his seminal Discipline and Punish: The Birth of the Prison, Michel Foucault aims at outlining the historical course that led to the promulgation and consolidation of the institution of imprisonment as a means of punis...
A. Renaut. Political Philosophy: Applied and Global
The following conversation with Alain Renaut, emeritus Professor of Political Philosophy and Ethics at the University of Paris-Sorbonne (Paris IV), and director of the International Centre for Applied Political Philosoph...
Leo Strauss, The three waves of modernity
Greek translation of Leo Strauss, The three waves of modernity
Η σύγκρουση της αριστοτελικής αρετής με τον σύγχρονο πολιτικό ρεαλισμό
Η αρετή κατά την Αριστοτέλη αποτελεί το μέσο για την πραγμάτωση του ανωτέρου όλων των αγαθών, της ευδαιμονίας. Η θέση αυτή είναι διάχυτη σε μεγάλο αριθμό έργων του όπως στα Πολιτικά, στα Ἠθικὰ Νικομάχεια, στα Ἠθικὰ Εὐδήμ...