İbn Ebî Hâtim’in Bazı Ravilerin Tefrîk’i Bağlamında Buhârî’ye Yönelik Tenkidleri/The Critiques of Ibn Abi Hatim Directed to al-Bukhari’s al-Târîkh al-Kabîr in the Context of Tafrik
Journal Title: Bilimname - Year 2017, Vol 201701, Issue 33
Abstract
İbn Ebî Hâtim er-Râzî (ö.327/938) hicrî dördüncü asrın önemli münekkidlerinden biridir. Onun el-Cerh ve’t-ta’dil isimli kitabı, zamanımıza kadar ulaşmış en geniş rical eserleri arasındadır. Eser, İbn Ebî Hâtim dönemine kadar yaşamış ravilerin tenkidine ilaveten, daha önceki hadis imamlarından nakledilen ravilere ilişkin bilgilerin eleştirisini de ihtiva etmektedir. el-Cerh ve’t-ta’dîl’de, bazı râvîler hakkında hata ettiği gerekçesiyle tenkid edilen hadis âlimlerinden biri İmam Buhârî’dir (ö.256/870). İbn Ebî Hâtim, Buhârî’nin et-Târîhu’l-kebîr’de ravilerle ilgili zikrettiği bilgiler hakkındaki tenkidlerini Beyânu hatai Muhammed b. İsmâîl el-Buhârî fî Târîhihi isimli müstakil bir kitapta toplamıştır. Bu kitabın muhtevası makale hacmini aşacağı için incelememizin dışında tutulmuştur. İncelememiz, el-Cerh ve’t-ta’dîl’deki bazı Buhârî tenkidleriyle sınırlıdır. İbn Ebî Hâtim’in Buhârî’ye yönelik tenkidlerinin önemli bir kısmı, tefrik hakkındadır. Tefrîk, bir kişinin isim, künye veya lakabı hatalı ve yanlış olarak farklı şekillerde telaffuz edildiği için, bu farklı lafızların birden fazla kişiye işaret ettiğini zannetmektir. Tefrîk sonucunda, olmayan şahıslar ihdas edilmekte, bu da rivayetlerin senedinde inkıta’a sebep olmaktadır. Makalede, İbn Ebî Hâtim’in el-Cerh ve’t-ta’dîl’de Buhârî’ye tefrik bağlamında yönelttiği bazı tenkidler karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Öncelikle İbn Ebî Hâtim’in Buhârî’ye yönelik tenkidleri hakkında yapılan yorumlar nakledilmiş; daha sonra, İbn Ebî Hâtim’in bazı raviler bağlamında Buhârî’ye ilişkin söz konusu tenkidleri, her iki âlimin adı geçen kitaplarından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Authors and Affiliations
Süleyman DOĞANAY
Keywords
Related Articles
- EP ID EP236705
- DOI 10.21646/bilimname.2017.16
- Views 121
- Downloads 0
Cumhuriyet Dönemi Eğitim Literatüründe Din Eğitimine İlişkin Temel Kavramların Kullanılışı Üzerine Bir Araştırma/A Research on The Usage of Basic Concepts Regarding Education of Religion During The Republic Period in Turkey
Öz Sosyal bilimlerde nitelikli bilgi üretebilmek için, araştırmacıların ortak bir dil kullanmaları önemlidir. Ortak dilden kastedilen, anlam birliği, belli bir terminoloji ve atıf bütünlüğüdür. Herkesin kavram ve terimle...
Uzak Bir Mananın Ayetlerdeki Vakf Yerine Etkisi/The Effect of A Distant Meaning on The Situation Of Waqf in Ayath
Ülkemizdeki mushaflarda ayetlerdeki durak yerleri (vakf) konusunda Secâvendî’nin sisteminin benimsendiği bilinmektedir. Bununla birlikte bazı yerlerde onun tercih ve sisteminin hilafına uygulamalar göze çarpmaktadır. Ayr...
Roma’lı Giles ve “Errores Philosophorum” İsimli Eser Üzerine/On Giles of Rome and His Work “Errores Philosophorum”
Öz Ortaçağda, Müslümanlarla Latin Batı Hıristiyan dünyası arasındaki yakın ilişkiden dolayı, İslam düşüncesine ait pek çok eser Latince’ye çevrilmiştir. İlk zamanlarda bu eserler astronomi ve tıp ile alakalı eserler iken...
Hadiste Telfik: Metin Eksenli Bir Araştırma/Talfiq in Hadith: A Text-Based Research
Öz Temel anlamı birleştirmek ve eklemek olan telfik sözcüğü, Usûl-i Fıkıh ve Furû-i Fıkıh ilminde farklı bir anlama sahip olmakla birlikte, Hadis ilminde de terim anlamında kullanıma sahiptir. Hadis ilminde telfik, aynı...
Kadim Bir Soğukluğun Modern Temsili: İlahiyat Fakültelerinde Felsefe Fobisi/Modern Representation of an Ancient Apathy: Philosophy-Phobia in Faculties of Theology
Öz Bu makalenin amacı, İlahiyat Fakültelerinde felsefeye ilişkin var olan olumsuz yargıların nedenlerine dikkat çekmektir. İslam dininin aurasında gelişen düşünsel zenginliği ve beraberinde inşa edilen medeniyeti anlamak...