İBRAYIM YUSUPOV’UN ŞİİRLERİNDE DEYİMLERİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ

Journal Title: ULUSLARARASI TÜRK LEHÇE ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2018, Vol 2, Issue 1

Abstract

Тил байлықларының ишинде фразеологизмлердиң орны бир бөлек, олар тилдиң қаймағы сыпатында көзге тасланады. Олар халық даналығына суўғарылған образлы ойлаў тилиниң үлгиси. Фразеологизмлер миллий тилдиң сөзлик қурамында әсирлер даўамында қәлиплескен өзгеше мәнилик белгилерге, айрықшалықларға, эмоционаллық-экспрессивлик күшейтиўши терең мазмунға ийе айрықша қатлам болып табылады. Сөзлик қурамдағы басқа лексикалық бирликлерге қарағанда өзине тән айрықша белгилерге ийе. Сөзлик қурамда фразеологизмлер оғада көп санда ушырасады. Олар семантикалық-стильлик жақтан айтылайын деген ой-пикирдиң анықлылығын, терең мәнилилигин, өткирлигин бериўде, өзине тән семантикалық бояў бериўде, нәтийжеде пикир тәсирлилигин пайда етиўде жедел қатнасады. Тилимиздеги бундай қәлиплесип кеткен фразеологиялық сөз дизбеклери көркем шығарма тилинде ҳәр қыйлы хызмет атқарады. Фразеологизмлер арқалы жәмийеттеги қубылысларды тәбият көринисин көркемлеп сүўретлеп бериўге болады. Сондай-ақ, шығарманың идеясын бериўде, образ, характер жасаўға қатнасады. Фразеологиялық сөз дизбеклери тилимизде көбинесе, аўыспалы мәниде қолланылып, әдебий образларды сүўретлеўде оның стильлик көркемлигин арттырады. Шайыр И.Юсупов шығармаларында фразеологизмлер өзине тән тәбийғый (поэзиялық) образлылығы арқалы улыўма ой-пикирди жанландырып шығарма тилиниң көркемлигин арттырып, жүдә шебер пайдаланылғанын көремиз.

Authors and Affiliations

Şamşetdin ABDİNAZİMOV, Gulcahan ALLAMBERGENOVA

Keywords

Related Articles

MANAS DESTANINDA (S. OROZBAKOV) ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİNE ÖZGÜ GRAMER ÖZELLİKLERİ

Dünyanın en büyük destanı olarak bilinen Manas Destanı, Kırgızların millî kimliğini oluşturmada çok önemli bir rol oynayan kültürel olgudur. Çünkü söz konusu destan halkın tarihini, kültürünü, dünya görüşünü, halkın mill...

ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН ЎЗБЕК ШЕВАЛАРИДА ФЕЪЛ ЯСОВЧИ АФФИКСЛАР

Мақолада феъл ясовчи айрим аффиксларнинг синонимик хусусиятлари, маъно муносабатлари Қорақалпоғистондаги ўзбек шеваларидан синхрон аспектда йиғилган материаллар асосида тавсиф этилди. Бунда –ла\-лә, -лан\-лән, -лаш\-ләш,...

TERCÜME-İ MÜFREDÂT-I İBN-İ BAYTAR’DAKİ (150b-295a) BİTKİ ADLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME (II)

Eski zamanlardan günümüze kadar tıp alanında çeşitli tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden biri de bitkilerle tedavi yöntemi olmuştur. 14. yüzyılda bitkilerle tedaviyi konu alan pek çok eser yazılmıştır. Öz...

«АДАМГЕРШІЛІК» КОНЦЕПТІСІНІҢ ШӘКӘРІМ МЕН МЕХМЕТ АКИФ ЭРСОЙ ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ КӨРІНІСІ ЖӘНЕ ОНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ

Шәкәрім мен Мехмет Эрсой шығармаларындағы «адамгершілік» концептісін анықтай отырып, түркі халықтары поэзиясындағыкөркемдік дәстүрлер сабақтастығын айқындаумен қатар келешек ұрпаққа ұлы аталарымыздың қандай тәлім-тәрбие...

DOĞUMUNUN 80. YILINDA PROF. DR. TUNCER GÜLENSOY

Bilim insanları; araştıran, üreten, yeni bilgilere ulaşan ve bu bilgileri ilim âlemine sunan kişilerdir. Ömrünü Türklük bilimine adayan, Türk dili ve Türk dünyası ile ilgili çalışmalara imza atan Tuncer GÜLENSOY da ülkem...

Download PDF file
  • EP ID EP297001
  • DOI 10.30563/turklad.422165
  • Views 130
  • Downloads 0

How To Cite

Şamşetdin ABDİNAZİMOV, Gulcahan ALLAMBERGENOVA (2018). İBRAYIM YUSUPOV’UN ŞİİRLERİNDE DEYİMLERİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ. ULUSLARARASI TÜRK LEHÇE ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 2(1), 149-155. https://europub.co.uk./articles/-A-297001