Instrumenty z mechanizmem młoteczkowym i ich rola w kształtowaniu się stylu kompozytorskiego utworów na instrumenty klawiszowe w latach 1730-1780, cz. I

Apply

Instrumenty z mechanizmem młoteczkowym i ich rola w kształtowaniu się stylu kompozytorskiego utworów na instrumenty klawiszowe w latach 1730-1780, cz. I

Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2018, Vol 1, Issue 9

Abstract

Artykuł stanowi pierwszą część cyklu poświęconego instrumentom klawiszowym z mechanizmem młoteczkowym powstałym w latach 1730-1780. Zamierzeniem autorki jest przedstawienie w szerszej perspektywie wybranych zagadnień dotyczących budownictwa instrumentów klawiszowych w XVIII w. oraz wpływów tegoż budownictwa na ówczesną praktykę muzyczną. Cel ten wydaje się uzasadniony choćby ze względu na niewielką liczbę tego rodzaju literatury dostępnej w języku polskim. Rozdział pierwszy ukazuje pokrótce ogólne aspekty XVIII-wiecznej kultury muzycznej, na której tle rozwijało się budownictwo instrumentalne. Mimo prymatu w teorii estetycznej muzyki wokalno-instrumentalnej, posługującej się tekstem słownym i wykorzystującej jego znaczenie, w okresie tym nastąpił gwałtowny rozwój gatunków czysto instrumentalnych, jak symfonia czy koncert instrumentalny. Również upowszechnienie zarówno publicznego życia koncertowego, jak i muzykowania domowego, dało impuls dla rozwoju budownictwa instrumentalnego. Rozdział drugi dotyczy wynalazku Bartolomeo Cristoforiego, jego wczesnej recepcji oraz roli, jaką w popularyzacji tego instrumentu odegrał Domenico Scarlatti. Próby skonstruowania instrumentu klawiszowego z mechanizmem pobudzającym struny do drgań wskutek uderzania w nie sięgają wieku XV. Jednak punktem zwrotnym w historii całej rodziny klawiszowych instrumentów strunowych stało się dopiero skonstruowanie przez Cristoforiego ok. 1698 r. zaawansowanego technicznie mechanizmu młoteczkowego, który umożliwił na tradycyjnym cembalo zróżnicowane niuansowanie dynamiki piano e forte. Prawdopodobnie jednym z pierwszych propagatorów nowego instrumentu był Scarlatti, za którego pośrednictwem fortepiany pojawiły się na dworach portugalskim i hiszpańskim. Mimo pewnych cech stylistycznych, świadczących o inspiracji możliwościami nowego instrumentu, brak jest jednak jednoznacznych dowodów co do przeznaczenia Sonat Scarlattiego na fortepian. Nazwa pianoforte (piano e forte) pojawia się natomiast na kartach tytułowych utworów dwóch innych ówczesnych twórców – Lodovico Giustiniego i Sebastiana de Albero, które to dzieła zostały pokrótce zanalizowane na końcu artykułu.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Joanna Owczarek-Ciszewska

Keywords

Basic performance issues of the full voice accompaniment style in France in 1690–1750 in the light of selected treatises, part 2: The structure and harmonic language of the full voice rendering of basso continuo

It is the second article being part of the cycle describing the basic performance issues of the full voice accompaniment style in France in 1690–1750 in the light of selected treatises. In his further considerations abou...

EP ID EP517167
DOI 10.5604/01.3001.0012.9898
Views 60
Downloads 0