METODOLOGIA TEORII UGRUNTOWANEJ A TEORIA MARGARET S. ARCHER
Journal Title: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne / Academic Journal of Sociology - Year 2015, Vol 10, Issue 1
Abstract
W artykule postawiono pytanie o możliwość wykorzystania teorii Margaret S. Archer w procesie generowania teorii ugruntowanej. Szczególnie interesuje mnie możliwość przyjęcia założeń krytycznego realizmu (zakładającego m.in. istnienie obiektywnej rzeczywistości i możliwość jej poznania) i koncepcji człowieka zawartej w pismach brytyjskiej socjolog. Zalecenie ograniczenia prekonceptualizacji, które leży u podstaw metodologii zdaje się wykluczać taką możliwość. Jednak prace tzw. teoretyków ugruntowanych drugiej generacji pisane są już z pełną świadomością istnienia podobnych założeń, przynajmniej na poziomie ontologicznym i epistemologicznym. Wspomniane prace zmierzają jednak w stronę konstruktywizmu i postmodernizmu. Założenia na wybranych poziomach możemy również zidentyfikować u teoretyków ugruntowanych pierwszej generacji – Straussa i Glasera. Pierwszy z nich, ukierunkowany przez interakcjonizm symboliczny jest bardziej podatny na tendencje postmodernistyczne (zdaniem A. Clarke’a), drugi, pozostaje na stanowisku realizmu, wierząc w istnienie obiektywnego świata i możliwość jego poznania. Rozważania na temat wykorzystania koncepcji refleksyjności M. S. Archer zilustruję przykładem własnych badań przeprowadzonych zgodnie z metodologią teorii ugruntowanej wśród liderów organizacji węgierskich mniejszości narodowych. W efekcie analizy powstała tzw. koncepcja kondycji mniejszościowej, będąca ukształtowaną przez warunki sytuacyjne tendencją do działania w określony sposób, zaobserwowaną właśnie u członków wspólnot mniejszościowych. Jednak uporządkowana analiza brytyjskiej socjolog pokazała, które elementy kondycji mniejszościowej nie były doprecyzowane i jakie pytania nie zostały zadane. Taka konfrontacja potrzebna jest przede wszystkim na etapie tzw. powrotu do biblioteki. Jest z pewnością pouczająca i uwrażliwiająca, należy wystrzegać się przy tym oczywiście nadmiernego sugerowania się gotową teorią, podtrzymując rekomendowany przez Straussa i Glasera „kontekst odkrycia”.
Authors and Affiliations
Izabela Bukalska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP209592
- DOI -
- Views 53
- Downloads 0
PROJEKT BUDOWY WSI TEMATYCZNEJ ELEMENTEM KSZTAŁTOWANIA KOMPETENCJI I UMIEJĘTNOŚCI DOKONYWANIA ZMIANY SPOŁECZNEJ
W artykule przedstawiono podstawowe założenia koncepcji budowania i funkcjonowania wsi tematycznych jako jednego z pomysłów pozwalających na poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej terenów wiejskich. Zostały one zaprezen...
Seth Godin, Wszyscy jesteśmy dziwni. O micie masowości i końcu posłuszeństwa, tłum. M. Witkawska, Gliwice 2013
Wszyscy jesteśmy dziwni. O micie masowości i końcu posłuszeństwa – już sam tytuł intryguje i zachęca do przeczytania tej książki, która z socjologicznego punktu widzenia porusza istotną dla współczesnego świata problemat...
SOCJOLOGIA NA ROZSTAJU DRÓG. ZNACZENIE TEORII MARGARET S. ARCHER
Autor przedstawia własną koncepcję typologii paradygmatów we współczesnej socjologii oraz interpretację zmian paradygmatycznych w jej historii. Pokazuje też znaczenie socjologii w czasach jej powstania i dzisiaj. Artykuł...
DOBROWOLNA PROSTOTA JAKO PRZYKŁAD IMPLICIT RELIGION
W artykule zostaje podjęta problematyka duchowo-religijnego wymiaru ruchu dobrowolnej prostoty oraz minimalizmu. Problematyka dobrowolnej prostoty, jak dotychczas, interesowała przedstawicieli nauk społecznych, w tym soc...
KULTUROWE PRZEMIANY MACIERZYŃSTWA W PÓŹNEJ NOWOCZESNOŚCI (WYBRANE ASPEKTY)
Rozważania podjęte w niniejszym artykule dowodzą, że macierzyństwo, niegdyś uważane za powołanie każdej kobiety, we współczesnym świecie stało się wartością nieoczywistą, podlegającą indywidualnemu wyborowi. W ostatnich...