Nauki historyczne, nauki eksperymentalne i metoda naukowa
Journal Title: Filozoficzne Aspekty Genezy - Year 2011, Vol 8, Issue
Abstract
Wielu naukowców sądzi, że istnieje jedna, interdyscyplinarna metoda uprawiania dobrej nauki. Wzorcowe przykłady czerpane są jednak z obrębu klasycznych nauk eksperymentalnych. Czasem, kiedy hipotez o charakterze historycznym nie można testować w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych, twierdzi się, że badania historyczne mają gorszą jakość niż badania eksperymentalne. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, na podstawie przykładów z różnych dyscyplin historycznych, że to przekonanie jest błędne. Po pierwsze, pogląd o rzekomej wyższości badań eksperymentalnych wynika z przyjęcia takich koncepcji metodologii naukowej (indukcjonizmu baconowskiego i falsyfikacjonizmu), które mają poważne mankamenty, zarówno na płaszczyźnie logicznej, jak też jako ujęcia rzeczywistych praktyk naukowców. Po drugie, chociaż między metodologiami nauk eksperymentalnych i nauk historycznych zachodzą zasadnicze różnice, związane są one z pewną wszechobecną właściwością świata przyrody - czasową asymetrią przyczynowości. Nie da się zatem utrzymać twierdzenia, że nauki historyczne są pod względem metodologicznym gorsze od nauk eksperymentalnych.
Authors and Affiliations
Carol E. Cleland
Filozoficzne aspekty tzw. „afery Kansas”
Celem pracy jest przedstawienie i analiza wydarzeń z 1999 roku. Podczas rutynowego procesu aktualizowania stanowych szkolnych standardów nauczania w stanie Kansas (USA), grupa lokalnych aktywistów kreacjonistycznych (w w...
Jak w zaprojektowanym Wszechświecie zdefiniować to, co niezaprojektowane
Argument z projektu, przeformułowany obecnie przez sympatyków ruchu Inteligentnego Projektu, jest oparty przede wszystkim na przeciwstawieniu rzeczy zaprojektowanych rzeczom niezaprojektowanym. Fakt ten jest jednak kłopo...
Czym są epistemiczne układy odniesienia?
Niniejszy artykuł wyjaśnia, dlaczego omawiane do tej pory epistemiczne układy odniesienia nigdy nie pełniły roli kryterium demarkacji. Wyjaśnia się tam również, dlaczego epistemiczne układy odniesienia — mimo tego, że są...
Zmiana genetyczna: ślepa, ukierunkowana, interpretatywna?
W artykule poruszone zostało zagadnienie pochodzenia zmienności genetycznej. Dwa jej źródła to: mutacje genetyczne i rozmnażanie płciowe. Autorki zasadniczo skupiają się na mutacjach, kwestii rozmnażania płciowego pozost...
Why „Intelligent Design” Is More Interesting Than Old-Fashioned Creationism
Author argues that even though intelligent design theory for the most part repeats common mistakes of long ago discredited traditional creationism, some of its claims can be significant for the advancement of science. He...