O nierównej przyjaźni – relacje burgrabiego krakowskiego Stanisława Goczałkowskiego z Izabelą Branicką w latach 1771–1786
Journal Title: Miscellanea Historico-Archivistica - Year 2017, Vol 24, Issue 24
Abstract
Artykuł jest kontynuacją tekstu poświęconego działalności Stanisława Goczałkowskiego, oficjalisty hetmana wielkiego koronnego Jana Klemensa Branickiego (Miscellanea Historico-Archivistica, t. 23). Tym razem przedstawiono działalność Goczałkowskiego przez pryzmat jego relacji zachodzących w latach 1771–1786 z dworem Izabeli Branickiej, wdowy po Janie Klemensie. Goczałkowski przez kilka lat pozostawał na jej usługach, wykonując podobne funkcje, jak za życia Branickiego. Pozostawał z Branicką w stosunkach klientalnych, o charakterze formalnym, gdyż do 1773 r. administrował i dzierżawił jej dobra w województwie krakowskim. Zapewne dzięki tym relacjom z dworem Branickich udało się Goczałkowskiemu podnieść pozycję majątkową i status społeczny. Stał się posesjonatem w województwie krakowskim osiągając urząd burgrabiego krakowskiego w 1780 r. Później wszedł z Branicą w spór prawnomajątkowy, a w 1773 r. zerwał formalną zależność od niej. Mimo to do końca życia starał się o jej protekcję. Częste ubieganie się Goczałkowskiego o urzędy i funkcje publiczne, głównie w województwie krakowskim, starał się protekcją Branickiej i jej otoczenia, szczególnie wojewody mazowieckiego Andrzeja Mokronowskiego, a także jej osobistego sekretarza Wojciecha Makomaskiego. Kariera Goczałkowskiego, zakończona na niezbyt prestiżowym urzędzie burgrabiego krakowskiego, pokazuje jednak, że z Branicką łączyła go „niechciana” przyjaźń, a patronat Branickiej miał raczej charakter życzeniowy i to tylko ze strony Goczałkowskiego. Podstawą źródłową publikacji są listy z Archiwum Roskiego, serii korespondencja, przechowywanego w AGAD w Warszawie.
Authors and Affiliations
Krzysztof Syta
Lech Mażewski, Namiestnik Królestwa Polskiego 1815–1874. Model prawny a praktyka ustrojowopolityczna, Radzymin 2015
recenzja
Bremisches Jahrbuch, Bd. 93, Bremen 2014
recenzja
L’histoire de Gdansk a l’epoque moderne: nouveaux eclairages donnes par les archives françaises et les documents francophones
Dzieje Gdańska w czasach nowożytnych. Nowe spojrzenie w świetle archiwów francuskich i dokumentów francuskojęzycznych Książka Ghislaina Brunela „Źródła do historii Polski i Polaków w archiwach francuskich” (Les sources d...
Podróże edukacyjne zamożnej szlachty z województwa inflanckiego w XVIII wieku. Przykład Borchów i Hylzenów
Artykuł ma na celu przybliżenie zagranicznych podróży edukacyjnych młodzieży z dwóch polsko-inflanckich rodów senatorskich, Borchów i Hylzenów. Rozproszona i zdekompletowana podstawa źródłowa do badań nad tym zagadnienie...
Austro-Węgry wobec utworzenia Tymczasowej Rady Stanu w listopadzie 1916 roku
Po wydaniu aktu 5 listopada 1916 r. pierwszą próbą budowy państwa polskiego przed zakończeniem I wojny światowej i przed decyzjami kongresu pokojowego było powołanie Tymczasowej Rady Stanu. Jak jednak doszło do utworzeni...