Osmanlı İmparatorluğu’nda Mali Yönetim Denetim Ve Soruşturma, Bir Müsadere Örneği
Journal Title: Muhasebe ve Finansman Dergisi - Year 2018, Vol 20, Issue 78
Abstract
Osmanlı İmparatorluğu’nda mali yönetim, Padişah’tan başlayan Sadrazamı (Başbakan) ve Başdefterdar’ı (Maliye Bakanı) ve Başdefterdara bağlı defterdarları içine alan bir üst yapıya sahiptir. Üst yapıya bağlı olan alt yapı ise mali işleri yürüten muhasebe büroları biçiminde örgütlenmiştir. Bu bölümlerde görev yapan çok çeşitli unvanlara sahip kadrolar vardır. Bunlar arasında hacegan ve hulefa üst kademe kadrolarını oluşturmuşlardır. Bu uzman görevlilerin mali işlerin, muhasebe bölümlerinin kayıt ve işlemlerinin doğruluğundan sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. Yine bu unvanlara sahip olanların, zaman zaman işleri en iyi bilen üst kademe yöneticiler olarak denetim işleri ile de meşgul oldukları bilinmektedir. Öte yandan bakikulları gibi deftedara bağlı denetim örgütünün varlığı üzerinde durulması gerekmektedir. Bu örgüt, denetim ve soruşturma işlerinde üst düzey bağımsız denetim örgütüdür. Bu mali yapı, kimi zaman ortaya çıkan yolsuzluk olayları için gereken soruşturma ve denetlemeler de yapmaktadır. Bu olayları ortaya çıkaran olgulardan birisi de müsadere kurumudur. Devlet görevinde bulunan yöneticilerin servetleri öldüklerinde veya öldürüldüklerinde hazineye geçmiştir. Ayrıca yasal olmayan yollarla servetini artıran üst düzey devlet yöneticilerinin de mallarına devlet el koymuştur. Bu çalışmada XVIII. yüzyılın sonlarında yasa dışı yollarla servetini artıran bir Osmanlı Paşası’nın mallarına el konulması ile ilgili denetleme ve soruşturma örneği üzerinde durulmuştur. Doğrudan Padişah’ın katıldığı, Sadrazam’ın ve bir defterdarın yürüttüğü bu soruşturmada görev alanlar ve bunların görevlerini nasıl yerine getirdikleri, denetlemenin aşamaları ve sonuçları incelenecektir. Ele alınan örneğin sonuçları olarak, Osmanlı’da hem mali hukukun ve hem de mali denetleme mekanizmalarının yapısının ortaya konulmasına dikkat edilmiştir.
Authors and Affiliations
Fatma Şensoy
Keywords
Related Articles
- EP ID EP282331
- DOI -
- Views 72
- Downloads 0
Risk Based Internal Audit
Internal auditing is an independent and objective assurance and consulting activity designed to add value and improve an organization's operations. These activities have changed appropriately to changing conditions over...
Lojistik Regresyon Modeli İle Finansal Başarısızlık Tahminlemesi: Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren Gıda, İçki Ve Tütün Şirketlerinde Uygulama
Global ölçekte yaşanan ekonomik krizler, değişken ve zorlu iç ve dış ekonomik koşullar ile rekabetçi ortama ayak uyduramayan firmalar, mali ve ekonomik sıkıntılarla karşılaşmakta hatta iflasa kadar sürüklenmektedir. Firm...
Oynaklık Tahmininde Simetrik ve Asimetrik GARCH Modellerinin Kullanılması: Seçilmiş BİST Alt Sektör Endeksleri Üzerine Bir Uygulama
Bu çalışmada, Borsa İstanbul (BİST)’a kayıtlı seçilmiş alt sektörler arasında yer alan hizmet (XUHIZ), mali (XUMAL) ve sınai (XUSIN) endeks getiri serilerine ilişkin oynaklıkların modellenmesinde ve tahmin edilmesinde ha...
Corporate Social Responsibility Reporting in Telecommunication Industry: The Case of the US, UK, and Turkey
This paper focuses on the corporate social responsibility reporting and examines corporate social responsibility or sustainability reports of the selected telecommunication companies from the US, UK and Turkey by making...
Bireysel Finansmanda Etkili Bir Araç: Kredi Kartı Üzerine Ampirik Bir Araştırma
Bu çalışma, bireysel finansman aracı olan kredi kartları üzerine ampirik bir incelemeyi içerir. Giresun Üniversitesi, Görele Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Bankacılık ve Finans Bölümü lisans öğrencilerinin, sosyo-ekono...