Pamięć prospektywna – pojęcia, metody badania, podłoże neuroanatomiczne oraz jej deficyty w chorobach psychicznych
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2013, Vol 47, Issue 2
Abstract
W ostatnich dwóch dekadach zeszłego stulecia nastąpił zwrot w badaniach nad pamięcią. W psychologii pamięci rozwinęło się podejście określone jako ekologiczne, które wynikało z krytyki podejścia laboratoryjnego. Jednym ze skutków tej zmiany było zapoczątkowanie badań nad pamięcią obejmującą plany na przyszłość, co zaowocowało wyodrębnieniem się pojęcia pamięci prospektywnej (prospective memory). Pamięć prospektywna wykorzystywana jest w wielu aspektach życia codziennego. Dotyczy zapamiętywania planów i zamiarów, jest związana z pamiętaniem o wykonaniu określonej czynności czy zadania w przyszłości. Wyróżnia się pamięć prospektywną opartą na zdarzeniach (event-based prospective memory), pamięć prospektywną opartą na czasie (time-based prospective memory) oraz pamięć prospektywną opartą na aktywności (activity-based prospective memory). Obecnie badania na temat pamięci prospektywnej mają już swój własny paradygmat badawczy i narzędzia pomiaru a zainteresowanie badaczy tym zagadnieniem systematycznie wzrasta. Oceny pamięci prospektywnej dokonuje się na różne sposoby. Wśród nich najczęściej wymieniane są: a) kwestionariusze, b) testy psychologiczne, c) procedury eksperymentalne. Wśród tych ostatnich wprowadzić można dodatkowo rozróżnienie na eksperymenty prowadzone w warunkach naturalnych oraz procedury laboratoryjne. W literaturze polskojęzycznej, nadal niewiele jest prac związanych z tym tematem. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia pamięci prospektywnej, przegląd badań dotyczących metod jej pomiaru stosowanych w badaniach naukowych i praktyce klinicznej, podłoża neuroanatomicznego oraz sprawności funkcjonowania pamięci prospektywnej w wybranych zaburzeniach psychicznych. Praca ma także na celu zwrócenie uwagi klinicystów na pamięć prospektywną jako obszar istotny dla pełnej diagnozy procesów poznawczych.
Authors and Affiliations
Monika Wiłkość, Paweł Izdebski, Ludmiła Zając-Lamparska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP125556
- DOI -
- Views 133
- Downloads 0
Resilience and responses to the experience of trauma – a fascinating but difficult study area
The notion of resilience, which attempts to explain the phenomenon of positive adaptation (coping) of people exposed to adversities or traumatic events, is becoming a significant area of research in Poland. It is a compl...
Profile of moral reasoning in persons with bipolar affective disorder
Aim : The subject of the research presented in this paper was to analyze the relationships between bipolar disorder (BD) and the profile of moral reasoning according to the concept of James Rest. Material and methods : 8...
Factor structure of symptoms in the Krakow Depression Inventory KID IO “B1” among 15-year-olds
Summary Aim. The aim of the article is to partially verify the theoretical concept of depressive symptoms in adolescents, based on KID IO “B1”, as well as to check the accuracy of the questionnaire. Method. The KID re...
Attachment styles, childhood and adult traumatic experiences, mental states and methods of suicide attempts among psychiatrically treated women
Aim. The purpose of this study was to explore any particular personality traits and psychosocial conditions of suicidal attempts among women, especially their adult attachment styles, harmful social experiences in childh...
Fobia specyficzna we wczesnym okresie połogu. Opis przypadku oraz wątpliwości prawne
28 letnia kobieta z fobią specyficzną dotyczącą pobytu w szpitalu, trzy godziny po porodzie zażądała wypisu na własne żądanie, pomimo poinformowania jej, przez lekarza ginekologa, że jest w stanie zagrożenia życia z powo...