PIERWSZE WYSTĄPIENIE BOTALLACKITU W POLSCE (KOPALNIA POLKOWICE-SIEROSZOWICE) 217-228
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2017, Vol 469, Issue 469
Abstract
W wyrobiskach górniczych kopalni miedzi Polkowice-Sieroszowice stwierdzono występowanie botallackitu, stowarzyszonego z paratacamitem, klinoatacamitem, gipsem i halitem. Botallackit krystalizuje z bogatych w chlorki (3500 mg/dm3) wód kopalnianych o podwyższonej temperaturze (33°C). Na podstawie analiz składu chemicznego w mikroobszarze wyróżniono dwie odmiany botallackitu. Pierwsza z nich charakteryzuje się niewielką substytucją jonu Cu2+ przez Pb2+, Fe2+ oraz Zn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany obliczony na podstawie 50 analiz jest następujący: (Cu1,94Pb0,02Fe0,02Zn0,02)S = 2,00Cl0,98(OH)3,02. W drugiej odmianie botallackitu stwierdzono znaczą substytucję kationów Cu2+ przez jony Pb2+, Fe2+, Zn2+ i Mn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany, obliczony na podstawie 40 analiz w mikroobszarze jest następujący: (Cu1,85Pb0,09Fe0,04Zn0,02)S = 2,00Cl1,05(OH)2,95. Obliczone parametry komórki elementarnej (metodą Rietvelda) są następujące: a = 5,7165(2), b = 6,1362(2), c = 5,6325(2), b = 92,943(3). Botallackit jest najmniej trwałą polimorficzną odmianą substancji Cu2Cl(OH)3, która ostatecznie rekrystalizuje w znacznie bardziej stabilne polimorfy Cu2Cl(OH)3. Proces przemiany botallackitu może być spowalniany przez wysokie stężenie jonów Ca2+ w wodach kopalnianych. Również zastępowanie miedzi przez inne kationy dwuwartościowe może działać stabilizująco na strukturę tego minerału i zapobiegać jego dalszej transformacji. Wystąpienie botallackitu w kopalni Polkowice-Sieroszowice jest pierwszym udokumentowanym stanowiskiem tego minerału w Polsce.
Authors and Affiliations
Rafał Siuda, Marek Łodziński, Marcin Syczewski, Łukasz Kruszewski, Jaroslav Pršek, Paweł Hoffmann
Keywords
Related Articles
- EP ID EP189229
- DOI 10.5604/01.3001.0010.0082
- Views 47
- Downloads 0
PERM I TRIAS PRZEDGÓRZA KARPAT POLSKICH
W artykule przedstawiono rozwój geologiczny utworów permu i triasu, budowę geologiczną ich podłoża oraz analizę geologiczną przedgórnojurajskiej powierzchni erozyjnej. Badaniami objęto cały obszar występowania utworów pe...
PROPOZYCJA ZAKRESU MONITORINGU HYDROGEOEKOLOGICZNEGO ŹRÓDEŁ REGIONU WYŻYNY KRAKOWSKO-CZĘSTOCHOWSKIEJ
W latach 2008–2011 badaniami geologicznymi, hydrogeologicznymi i biotycznymi objęto 13 nisz źródliskowych źródeł drenujących głównie wody poziomu jury górnej na obszarze Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Zasygnalizowano...
MODELOWA ANALIZA PRZEKSZTAŁCEŃ CHEMIZMU PŁYNÓW TECHNOLOGICZNYCH STOSOWANYCH W POZYSKIWANIU GAZU Z ŁUPKÓW (SHALE GAS) METODĄ SZCZELINOWANIA HYDRAULICZNEGO
Analiza rezultatów badań modelowych pozwoliła na wstępną ocenę zmian warunków hydrogeochemicznych zachodzących w otworze wiertniczym po wykonaniu w nim szczelinowania hydraulicznego przeprowadzanego w celu poszukiwania i...
ODZWIERCIEDLENIE STRESU ŚRODOWISKOWEGO W PALINOFLORZE PÓŹNEGO PERMU W POLSCE
Analizując materiał pochodzący z utworów cechsztynu Polski, zaobserwowano pojawienie się zmienionych morfologicznie ziaren pyłku z gatunku Lueckisporites virkkiae Potonié et Klaus, stanowiącego główny składnik późnoperm...
THE SOIL-WATER CONDITIONS IN THE GŁUSZYNKA VALLEY IN THE CZAPURY AREA (MUNICIPALITY MOSINA, PROVINCE WIELKOPOLSKA)
The paper presents the geological structure of the Głuszynka valley in its lower reaches and characterizes the hydrogeological conditions. The article also establishes the direction of groundwater drainage of the free w...