PIERWSZE WYSTĄPIENIE BOTALLACKITU W POLSCE (KOPALNIA POLKOWICE-SIEROSZOWICE) 217-228
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2017, Vol 469, Issue 469
Abstract
W wyrobiskach górniczych kopalni miedzi Polkowice-Sieroszowice stwierdzono występowanie botallackitu, stowarzyszonego z paratacamitem, klinoatacamitem, gipsem i halitem. Botallackit krystalizuje z bogatych w chlorki (3500 mg/dm3) wód kopalnianych o podwyższonej temperaturze (33°C). Na podstawie analiz składu chemicznego w mikroobszarze wyróżniono dwie odmiany botallackitu. Pierwsza z nich charakteryzuje się niewielką substytucją jonu Cu2+ przez Pb2+, Fe2+ oraz Zn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany obliczony na podstawie 50 analiz jest następujący: (Cu1,94Pb0,02Fe0,02Zn0,02)S = 2,00Cl0,98(OH)3,02. W drugiej odmianie botallackitu stwierdzono znaczą substytucję kationów Cu2+ przez jony Pb2+, Fe2+, Zn2+ i Mn2+. Średni wzór chemiczny tej odmiany, obliczony na podstawie 40 analiz w mikroobszarze jest następujący: (Cu1,85Pb0,09Fe0,04Zn0,02)S = 2,00Cl1,05(OH)2,95. Obliczone parametry komórki elementarnej (metodą Rietvelda) są następujące: a = 5,7165(2), b = 6,1362(2), c = 5,6325(2), b = 92,943(3). Botallackit jest najmniej trwałą polimorficzną odmianą substancji Cu2Cl(OH)3, która ostatecznie rekrystalizuje w znacznie bardziej stabilne polimorfy Cu2Cl(OH)3. Proces przemiany botallackitu może być spowalniany przez wysokie stężenie jonów Ca2+ w wodach kopalnianych. Również zastępowanie miedzi przez inne kationy dwuwartościowe może działać stabilizująco na strukturę tego minerału i zapobiegać jego dalszej transformacji. Wystąpienie botallackitu w kopalni Polkowice-Sieroszowice jest pierwszym udokumentowanym stanowiskiem tego minerału w Polsce.
Authors and Affiliations
Rafał Siuda, Marek Łodziński, Marcin Syczewski, Łukasz Kruszewski, Jaroslav Pršek, Paweł Hoffmann
WIEK IZOTOPOWY Re-Os SIARCZKOWEJ MINERALIZACJI CU-AG ORAZ JEJ CHARAKTERYSTYKA MINERALOGICZNA I GEOCHEMICZNA Z OBSZARU ZŁOŻOWEGO LUBIN–POLKOWICE (SW POLSKA)
W artykule przedstawiono wyniki badań izotopowych Re-Os oraz charakterystykę mineralogiczno-geochemiczną mineralizacji bornitowej i chalkopirytowej występujących w postaci żyłkowo-impregnacyjnej w czarnych łupkach miedzi...
Characteristic of coaly shale aggregate and its application for the road construction
The waste obtained directly from exploitation of coal and/or from storage is the subject of the paper. The purpose is to describe the properties such material called in this paper the coaly shale aggregate and their appl...
Modelling of water flow in double-porosity media
Natural soils and rocks often contain two porous systems having different physical properties. The double-porosity structure is related either to the development of a network of secondary porosity (fractures, fissures or...
ANALYSIS OF CO2 SORPTION ENERGY BASED ON INVESTIGATIONS OF SELECTED HARD COAL SAMPLES
The paper summarizes the results of experimental testing of carbon dioxide sorption on three coal samples. For each sample, sorption tests were done at three temperatures, in the pressure range 0–3 MPa. The values of the...
EVALUATION OF FUNCTIONING AND THE INFLUENCE ZONE OF A “LARGE” GROUNDWATER INTAKE AFTER 40 YEARS OF USE
The paper presents the results of comprehensive hydrogeological studies to evaluate the efficiency of 40-years old wells, correctness of the amount of exploitable groundwater resources of a “large” intake, predicted in t...