PROFIL SEDYMENTOLOGICZNY PRZEDKELOWEJSKICH (JURAJSKICH) UTWORÓW SILIKOKLASTYCZNYCH W OTWORZE BADAWCZYM CIANOWICE 2 (OKOLICE KRAKOWA)
Journal Title: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego - Year 2014, Vol 459, Issue 459
Abstract
W otworze Cianowice 2 (okolice Krakowa), bezpośrednio na niezgodności erozyjnej ze zmetamorfizowanymi łupkami neoproterozoiku (ediakaru), a pod węglanowymi utworami jury środkowej (keloweju), występuje ponad 20-metrowy kompleks utworów silikoklastycznych (brekcje, zlepieńce, piaskowce, mułowce z podrzędnymi wkładkami węgli, syderytów i margli). Wykonane w czterech próbkach analizy palinologiczne pozwoliły uzyskać stosunkowo ubogi zespół miosporowy o szerokim zasięgu stratygraficznym, niedający rozstrzygających rezultatów, potwierdzający bardzo ogólnie jedynie jurajski wiek utworów (Jadwiga Ziaja, inf. ustna). Pozycja stratygraficzna tych utworów nie jest jasna – mogą one należeć zarówno do wczesnej jury, do środkowej jury, jak i obu tych epok, a najniższe warstwy grubookruchowe mogą być jeszcze starsze i reprezentować późny trias. Cały nawiercony kompleks silikoklastyczny został podzielony na pięć wyraźnych sukcesji. W poszczególnych sukcesjach dominują podrzędne cykle proste o ziarnie (i energii przepływu) malejący ku górze. Sukcesja 1 składa się z brekcji i zlepieńców o nieuporządkowanej strukturze, co wskazuje na spływy mułowe (soliflukcyjne), przechodzące być może w spływy wodne w środowisku stożków aluwialnych. Sukcesja 2 składa się z pięciu cykli prostych piaszczysto-mułowcowych, ze śladami wegetacji roślinnej, utworzonych na równi rzecznej. Sukcesja 3 składa się w całości z mułowców o genezie jeziorno-bagiennej, z licznymi śladami wegetacji roślinnej i węglami w stropie. Sukcesje 4 i 5 to ponownie sukcesje złożone z cykli prostych o genezie rzecznej. Cały profil badanych utworów silikoklastycznych wykazuje peneplenizację żywej początkowo rzeźby obszarów źródłowych i ciągły spadek energii procesów depozycyjnych ku górze aż do stropu sukcesji 3 z węglami, a następnie ponowny nawrót równi rzecznej. Poszczególne sukcesje są oddzielone powierzchniami nieciągłości (przeważnie erozyjnymi, jedynie spąg sukcesji 3 ma charakter odpowiednika powierzchni mogącej być korelatywną powierzchnią transgresji), które mogą stanowić regionalne powierzchnie korelacyjne (zwłaszcza dolne granice sukcesji 1, 3 i 5). Sukcesje o dolnych granicach erozyjnych mogą odpowiadać sekwencjom depozycyjnym. Porównania regionalne otworu wiertniczego Cianowice 2 z otworem Parkoszowice 58 BN położonym ok. 40 km na północny zachód skłaniają do uznania tych utworów wstępnie za jurę dolną (najprawdopodobniej pliensbach–toark), grubookruchowe utwory sukcesji 1 w spągu otworu mogą reprezentować także wiek późnotriasowy. Do czasu uzyskania bardziej precyzyjnych danych biostratygraficznych lub chemostratygraficznych nie można potwierdzić tego z całą pewnością ponad stwierdzenie, że są to utwory jurajskie starsze od keloweju.
Authors and Affiliations
Grzegorz PIEŃKOWSKI
AKADEMICKA GEOLOGIA INŻYNIERSKA W POLSCE
Akademicka geologia inżynierska w Polsce została przedstawiona na tle rozwoju 130-letniej historii światowej geologii inżynierskiej. W powojennej Polsce geologia inżynierska została utworzona w latach pięćdziesiątych na...
ANALIZA WARUNKÓW HYDROGEOLOGICZNYCH W PRZYGOTOWANIU MODELU KONCEPCYJNEGO W BADANIACH MODELOWYCH ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH ZLEWNI BIAŁEJ PRZEMSZY I PRZEMSZY
Badania modelowe, obejmujące zasięgiem zlewnie Przemszy i Białej Przemszy, przeprowadzono w celu oszacowania zasobów dyspozycyjnych tego obszaru. Powierzchnia modelowanego obszaru wynosi ponad 2 tys. km[sup]2[/sup] i jes...
GROUNDWATER FLOW MODELLING FOR REGIONAL RESOURCES EVALUATION AND VERIFICATION OF PROTECTION ZONES: MGWB 208 BISKUPIEC
In order to evaluate groundwater resources and to verify boundaries and protection zones, a mathematical model of the Major Groundwater Basin (MGWB) 208 Biskupiec was developed. The model area is more than two times larg...
WPŁYW WEZBRAŃ NA FAUNĘ ZAMIESZKUJĄCĄ ALUWIA NA PRZYKŁADZIE DOLNEGO BIEGU DUNAJCA
Wahania stanów wód są najważniejszym czynnikiem zaburzającym życie we współczesnych osadach aluwialnych, kontrolującym zróżnicowanie i rozmieszczenie fauny penetrującej aluwia. We współczesnych aluwiach Dunajca największ...
THE EFFECT OF DYNAMIC LOADINGS ON THE SHEAR STRENGTH OF WARTANIAN GLACIATION TILLS FROM WARSAW-SŁUŻEW AREA
The paper presents the result of series of laboratory monotonic and cyclic triaxial tests carried out to study the effect of cyclic loading on the shear strength of till deposits from Nowoursynowska testing field in Wars...