Progresja myśli samobójczych do zachowań samobójczych w świetle wybranych modeli suicydologicznych
Journal Title: Psychiatria Polska - Year 2017, Vol 51, Issue 3
Abstract
W praktyce klinicznej myśli samobójcze (MS) są jednym z najczęściej spotykanych objawów u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Ich obecność pociąga za sobą konieczność rzetelnej estymacji ryzyka samobójczego. Choć czynniki ryzyka samobójstwa są dobrze znane, trafne oszacowanie owego ryzyka wciąż jest jednym z najtrudniejszych i najważniejszych wyzwań stojących przed klinicystami – zwłaszcza w obliczu napływających w ostatnich latach alarmujących danych o wzrastającej częstości samobójstw w Polsce. Bardziej wnikliwa ocena ryzyka samobójczego u pacjentów z MS jest możliwa przy spojrzeniu na ich sytuację nie tylko z perspektywy czynników ryzyka samobójczego, lecz także czynników bardziej swoistych dla progresji MS do zachowań samobójczych (ZS). Przeprowadzony w ramach niniejszego artykułu przegląd wybranych teorii suicydologicznych, pozwolił wyodrębnić szereg grup czynników i mechanizmów, które uważane są za najbardziej specyficzne dla progresji MS do ZS. Należą do nich: (1) przełamanie lęku przed wyrządzeniem sobie fizycznej krzywdy i zadaniem sobie bólu, a także załamywanie się innych barier ochronnych, m.in. (2) zanik poczucia więzi z innymi, poczucie osamotnienia, opuszczenia, brak poczucia przynależności, brak wsparcia społecznego, (3) rezygnacja ze zobowiązań rodzinnych i społecznych, (4) odrzucenie norm kulturowych lub religijnych, (5) odrzucenie dotychczas cenionych w swoim życiu celów, wartości, aspiracji, (6) zawężenie w zakresie dostrzeganych alternatyw dla samobójstwa, czy też „widzenie tunelowe”, poczucie bezradności i bezsilności, (7) szczegółowe opracowanie i przyjęcie prostego planu zachowań samobójczych, a zwłaszcza utrwalenie, czy też „automatyzacja” tegoż planu poprzez powtarzanie, (8) impulsywność, (9) spiętrzenie się agresji kierowanej w akcie samobójczym przeciwko samemu siebie i w końcu (10) dostępność środków służących samobójstwu.
Authors and Affiliations
Paweł Rodziński, Krzysztof Rutkowski, Anna Ostachowska
Cognitive functioning in depression and the course of bipolar affective disorder
Aim. The study aims were to demonstrate the relationship between neuropsychological functioning in depressed bipolar patients and clinical variables: intensity of depressive symptoms, age at onset, duration of illness, t...
Taking care of the sick veteran – mental health care within the Department of Veterans Affairs, USA
The article describes the functioning of the system of mental health care for veterans in the U.S. on the example of the state of California. Two clinical cases illustrating the issue of mental health disorders in this p...
Podstawy teoretyczne treningu metapoznawczego dla chorych na schizofrenię
Celem artykułu jest prezentacja podstaw teoretycznych nowej, ustruktualizowanej grupowej terapii poznawczej dla osób ze schizofrenią stworzonej przez S. Moritza i T.S. Woodwarda. Wyniki badań sugerują występowanie specyf...
W poszukiwaniu przyczyn zaburzeń ze spektrum autyzmu – neuroobrazowanie funkcjonalne (część II)
Różnorodne techniki mające na celu neuroobrazowanie funkcjonalne pozwalają na lepsze rozumienie uwarunkowań neurobiologicznych zaburzeń ze spektrum autyzmu (autism-spectrum disorders-ASD). Wczesne badania służące neuroob...
The perception of the relationship between parents, patterns of attachment and psychopathological symptoms in girls in late adolescence
Aim. The paper presents a study concerning perception of relationship between parents, attachment patterns between adolescents and parents and their influence on intensity of psychopathology symptoms in nonclinical adole...