Przegląd metod badań technologicznych zabytkowych kodeksów na przykładzie Codex Aureus Gnesnensis
Journal Title: Toruńskie Studia Bibliologiczne - Year 2016, Vol 9, Issue 1
Abstract
W 2012 r. Codex Aureus Gnesnensis nazywany Złotym Kodeksem pochodzący z Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie (obiekt z syg. „BK Ms 1a”) został zbadany przez grupę pracowników naukowych z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Kodeks został wykonany na pergaminie, bogato iluminowany, blok oprawiono w drewniane deski i skórę, a dekoracyjne elementy metalowe zostały dosztukowane do oprawy. Wszystkie główne rodzaje materiałów / substancji poddano badaniom: elementy metalowe, deski drewniane, skórę, pigmenty i spoiwa, pergamin, wytwory papiernicze, materiały tekstylne, materiały użyte do napraw. Nacisk położono również na badanie zniszczonych miejsc i produktów degradacji materiałów. Zastosowano różne metody badań w celu scharakteryzowania materiałów z których składa się obiekt. Były to: A). metody nieinwazyjne: obserwacje w świetle VIS, rentgenografia (RTG), reflektografia w świetle UV, fluorescencja wzbudzona promieniami UV, reflektografia w bliskiej podczerwieni, fluorescencja rentgenowska (XRF), fourierowska spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni (FTIR-ATR), kolorowa podczerwień, pH wytworów papierniczych; B). mikroniszczące badania próbek: fluorescencja rentgenowska, badania obrazu próbek w mikroskopach optycznych (VIS, PL, UV), badania z użyciem skaningowego mikroskopu elektronowego ze spektrometrem rentgenowskim (SEM/EDX), fourierowska spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni, kolorowa podczerwień, chromatografia gazowa (GC), badanie temperatury skurczu włókien kolagenowych (MHT), identyfikacja włókien wytworów papierniczych i tekstylnych (obserwacja cech morfologicznych, odczynniki – Hezrzberga i Schweizera), wykrywanie ligniny w produktach papierniczych (floroglucyna), identyfikacja substancji organicznych (zmydlanie, test na hydroksyprolinę, ninhydryna, czerń sudanowa, zieleń malachitowa, czerń amidowa). Przeprowadzono także badania mikrobiologiczne (nieniszczące: ATP, identyfikacja owadów; mikroniszczące: obserwacje próbek mikroorganizmów pod mikroskopem optycznym). Badania pozwoliły na określenie czasu powstania wszystkich elementów kodeksu oraz przygotowanie programu prac konserwatorsko-restauratorskich i ich realizację.
Authors and Affiliations
Tomasz Kozielec, Elżbieta Jabłońska, Małgorzata Pronobis-Gajdzis, Jarosław Rogóż
Keywords
Related Articles
- EP ID EP180705
- DOI 10.12775/TSB.2016.007
- Views 52
- Downloads 0
The Internet Book Circulation Model – Preliminary Assumptions and Research Methodology
The category of book circulation has been adopted for the needs of book science and information science. Unfortunately, attempts to create book circulation focusing on presenting the circulation of new digital forms of b...
Cenzura w XVIII-wiecznej Francji, Indiach Brytyjskich i NRD w świetle nowej książki Roberta Darntona
Najnowsza książka R. Darntona została poświęcona cenzurze. Zamiarem badacza było pokazanie, jak w wybranych państwach o autorytarnym ustroju i w różnych przedziałach czasowych funkcjonowało kontrolowanie słowa drukowaneg...
Wizualizacja w opracowaniu książki dawnej
W opracowaniu książki dawnej ukazanie różnorodnych aspektów funkcjonowania piśmienności ułatwia ich wizualizacja, która może odnosić się zarówno do prezentacji w formie graficznej danych, wymagających własnej interpretac...
Działalność Studenckiego Koła Naukowego Architektury Informacji w roku akademickim 2016/2017
W marcu 2017 r. z inicjatywy studentów kierunku architektura informacji, prowadzonego przez Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii UMK [dalej: IINiB UMK], powstało Studenckie Koło Naukowe Architektury Informacji [dal...
Pracownik naukowy w mediach społecznościowych – od popularyzacji nauki do kreowania wizerunku
Media społecznościowe są platformą towarzyską i źródłem informacji. Również pracownicy naukowi posiadają konta w popularnych serwisach społecznościowych i wykorzystują je do nawiązywania i utrzymywania kontaktów naukowyc...