PRZEPISY WYZNANIOWE W KONSTYTUCJI RP (UWAGI PORZĄDKUJĄCE)
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2011, Vol 14, Issue 14
Abstract
Konstytucyjne przepisy wyznaniowe, które należy postrzegać jako swoisty podzbiór w obrębie szeroko ujmowanych praw i wolności człowieka, stanowią grupę tych przepisów które albo explicite, albo implicite regulują sytuację konfesyjną jednostki. Przepisy, które wprost określają położenie jednostki z uwagi na jej wyznanie i prezentowany światopogląd można przy tym określić mianem przepisów sensu stricto wyznaniowych. Obejmują one, z jednej strony, indywidualną wolność sumienia i wyznania, z drugiej zaś wolność kolektywną, odnoszoną do społeczności religijnych jakimi są kościoły i inne związki wyznaniowe. Ta wąska grupa przepisów wyznaniowych nie jest jednak jednolita. W jej ramach można bowiem odnaleźć przepisy generalnie odnoszące się do wolności sumienia i wyznania (art. 25, 53 Konstytucji) i przepisy, które podejmują kwestie szczegółowe (art. 48, art. 35 ust. 2 i art. 85). Obok grupy przepisów wyznaniowych sensu stricto można również wskazać inne przepisy, które pośrednio można skorelować z konfesyjną dziedziną życia jednostki. Tę grupę przepisów można nazwać przepisami sensu largo wyznaniowymi. Pośród nich najważniejszym jest przepis gwarantujący generalne prawo decydowania o swoim życiu osobistym (art. 47 Konstytucji). Pokazuje on wszak iunctim wolności sumienia i wyznania z prawem do prywatności, które jest dzisiaj najważniejszym prawem jednostki poręczonym jej w ustawie zasadniczej, a zarazem pewnego rodzaju „wstępem” i „początkiem” wszystkich, a przynajmniej większości praw i wolności. Wolność sumienia i wyznania, jak i cała dziedzina konfesyjna jest przecież nierozerwalnie związana z ochroną życia prywatnego (osobistego), względem którego państwo i jego organy muszą zachować postawę désintéressement. Temu też służą coraz bardziej rozbudowane i uszczegółowione unormowania wyznaniowe konstytucji, które niezależnie od wszelkich podziałów i klasyfikacji zawsze stanowią jedynie pochodną praw i wolności jednostki. Konstytucyjna materia konfesyjna i konstytuujący ją przepis wyznaniowy jest wszak zawsze formą poręczenia niezbywalnych praw jednostki, które swoje aksjologiczne (ale i prawne) źródło znajdują w konstytucyjnej zasadzie godności. Ta ostatnia jest przykładem swoistego „spotkania się” normy na swój sposób religijnej (czy kanonicznej) i normy prawa państwowego. W obu systemach norm godność człowieka jest wszak wartością najwyższą i niezbywalną, i w obu stanowi rację innych wartości i praw.
Authors and Affiliations
Jarosław Szymanek
Marcin Wielec, Zakaz dowodowy tajemnicy spowiedzi w postępowaniu karnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2012, ss. 383
Recenzja
Rec. Aleksandra Szadok-Bratuń, Procedura zawierania małżeństwa „konkordatowego” w kontekście polskiego prawa administracyjnego, Wrocław 2013, ss. 479
ZAKRES IMPLEMENTACJI PRZEPISÓW KONKORDATU DOTYCZĄCYCH ZAWIERANIA MAŁŻEŃSTW CYWILNYCH W FORMIE WYZNANIOWEJ DO SYSTEMU PRAWA POLSKIEGO
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza problemu dotyczącego sposobu i zakresu implementacji postanowień konkordatu zawartego między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską w 1993 r. dotyczących wyznaniowej for...
THE FORMS OF LEGAL INSTITUTIONALIZATION OF CHURCH-STATE SEPARATION
The separation of Church and State institutions constitutes at present quite a commonly accepted pattern in democratic countries. However, the institutional solutions adopted are not subject to straightforward standardiz...
LES RELIGIONS DANS L'ESPACE PUBLIC EN FRANCE, ENTRE HIER ET AUJOURD’HUI ?
Il s’agit d’une interrogation qui inquiète beaucoup, car - et le constat est déjà ancien - la sécularisation de la société française a livré une conception de la laïcité soumise à la fois aux politiques d’intégration et...