Rachunkowość rządowa w fazach przekształcania państwa z reżimu kapitalistycznego na reżim socjalistyczny i odwrotnie: przypadek Polski od lat 50. do połowy lat 90. XX wieku

Journal Title: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości - Year 2015, Vol 2015, Issue 84

Abstract

Głównym celem artykułu jest przedstawienie i analiza fundamentalnych etapów przekształcania rachun-kowości polskiego sektora publicznego, w okresie od początku lat 50. do połowy lat 90. ubiegłego wieku. W tym czasie doszło do dwóch radykalnych transformacji polskiej rachunkowości rządowej. Na przeło-mie lat 40. i 50. rozpoczęto jej przekształcanie z pozycji służenia państwu gospodarki rynkowej (w jej ówczesnym stanie) ku pozycji służenia państwu gospodarki centralnie planowanej, by w pierwszej poło-wie lat 90. przekształcać ją z pozycji służenia państwu gospodarki centralnie planowanej ku pozycji służenia państwu gospodarki rynkowej. Obydwie transformacje miały unikalny charakter w skali mię-dzynarodowej. Zarysowano wzory i uwarunkowania tych transformacji. Artykuł powstał w roku 1996, ale dotąd nie opublikowano go. Jego publikacja w praktycznie niezmienionej postaci ma ilustrować ówczesny sposób myślenia i pisania o rachunkowości na płaszczyźnie akademickiej. Podejście i metoda mają charakter opisowo-analityczny, wsparty teorią zmiany w rachunkowości sektora publicznego i badaniem empirycznym. Wykorzystano autorski model innowacji w rachunkowości sektora publiczne-go w Polsce oraz regulacje rachunkowości tamtego okresu. W konkluzji można stwierdzić, że w Polsce rachunkowość sektora publicznego zarówno w okresie gospodarki centralnie planowanej, jak i w okresie gospodarki rynkowej, opiera się na konwencji memoriałowej i podwójnym zapisie – to się nie zmienia. Jej przekształcenia mają charakter zmiany ewolucyjnej, warunkowanej zmianami w systemie społeczno-polityczno-ekonomicznym państwa i sposobie funkcjonowania władz publicznych oraz naturą jednostek zaliczanych do sektora publicznego. Podstawowym narzędziem regulacji zmiany są instrumenty prawne właściwe dla władzy centralnej, z pierwszoplanową rolą administracji rządowej.

Authors and Affiliations

Wojciech Nowak

Keywords

Related Articles

Kluczowe narzędzia raportowania korporacyjnego w praktyce polskiego rynku kapitałowego – analiza przypadku

W artykule podjęto problematykę sprawozdawczości korporacyjnej. Jego celem jest identyfikacja kluczowych narzędzi raportowania korporacyjnego stosowanych przez spółki należące do indeksu WIG 30, a także – na podstawie an...

Osobowość zawodowa, środowisko zawodowe i zadowolenie z pracy na przykładzie centrum usług księgowych

Celem artykułu jest prezentacja wyników badania związku osobowości zawodowej z zadowoleniem z pracy w centrach usług księgowych. Zgodnie z teorią J.L. Hollanda niedopasowanie osobowości zawodowej do środowiska pracy powo...

Impairment of fixed assets – analysis of the practice of companies listed on Warsaw Stock Exchange in 2007–2009

The objective of the paper is to analyse the determinants of recognising impairmentlosses by companies listed on Warsaw Stock Exchange. We hypothesised thatboth the probability of impairment losses and their amounts depe...

Hierarchia cech jakościowych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw w postępowaniu upadłościowym

Hierarchia cech jakościowych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw w postępowaniu upadłościowym<br/><br/>Zgodnie z MSSF, jeśli informacja finansowa ma zostać uznana za użyteczną dla użytkowników musi posiadać określone...

Auditors in the Japanese model of corporate governance

Japanese auditors have a unique position and power that varies depending on the governance structure chosen by corporations. In Japan, large corporations can have one of three governance structures: a board of statutory...

Download PDF file
  • EP ID EP81838
  • DOI 10.5604/16414381.1173926
  • Views 120
  • Downloads 0

How To Cite

Wojciech Nowak (2015). Rachunkowość rządowa w fazach przekształcania państwa z reżimu kapitalistycznego na reżim socjalistyczny i odwrotnie: przypadek Polski od lat 50. do połowy lat 90. XX wieku. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 2015(84), 159-180. https://europub.co.uk./articles/-A-81838