RELACJA POMIĘDZY TECHNIKĄ A TOTALITARYZMEM W TEORII KRYTYCZNEJ HERBERTA MARCUSEGO
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2015, Vol 1, Issue 21
Abstract
We współczesnej filozofii kwestia technologii jawi się jako jeden z najistotniejszych problemów. Niniejszy artykuł prezentuje poglądy Herberta Marcusego dotyczące relacji pomiędzy technologią i nazizmem. W myśl filozofa nowoczesna technologia jest bowiem nie tylko obiektywnym zbiorem narzędzi, instrumentów i środków produkcji, lecz także ekspresją specyficznej formy racjonalności determinującej całość życia społecznego. Dla Marcusego technika sama w sobie jest neutralną siłą, zdolną promować zarówno totalitaryzm, jak i wyzwolenie. Jego analizy narodowosocjalistycznego państwa ujawniają związek pomiędzy totalitaryzmem, kapitalizmem i technologią, jednakże zważywszy na emancypacyjny potencjał technologii, Marcuse rozwija także idee, które mogą przemienić technokratyczny reżim w nową rzeczywistość społeczną. The question concerning technology seems to be one of the most profound issuses in contemporary philosophy. The following article presents Herbert Marcuse’s approach to the connection between technology and Nazism. According to his thought, modern technology is not only an objective set of tools, instruments, and means of production, but also an expression of a specific form of rationality, which determines the social life as a whole. For Marcuse, technology itself is a neutral power which can promote totalitarianism as well as liberation. His analyses of the national socialist state reveal the connections between totalitarianism, capitalism, and technology; however, considering the emancipatory potential of technology, Marcuse develops also ideas that can be used to transform a technocratic regime into a new social reality.
Authors and Affiliations
Krzysztof Piątek
PODĄŻAĆ ZA ZWIERZĘCYM UMYSŁEM. PRZYCZYNKI PARADYGMATYCZNE DO KOGNITYWISTYKI ZWIERZĄT
Rec. Frans de Waal, Are We Smart Enough to Know How Smart Animals Are?, Granta Publications, Londyn 2016.
LES VALEURS CULTURELLES DANS L’ŒUVRE WÉBÉRIENNE
Według Maksa Webera skutkiem występu jącego w świecie zachodnim ruchu zmierzające go ku ciągłej racjonalizacji istnienia była stop niowa partykularyzacja różnych sfer aktywności społecznej. Autor artykułu analizuje...
Jak mówić o kryzysie ekologicznym, aby anthropoi chcieli z nim faktycznie walczyć?
Sympozjum nad książką Ewy Bińczyk (2018), Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, PWN, Warszawa.
NEUROPSYCHOLOGIA SZTUKI WIZUALNEJ. OD DIAGNOZY DZIEŁA DO DIAGNOZY ARTYSTY
Uszkodzenie mózgowia o różnej etio- logii wiąże się często z następczą zmianą zdolności poznawczych, emocjonalnych i motorycznych. Dotyczy to także osób zajmujących się bardziej lub mniej profe- sjonalnie tworzeniem dzie...
KONCEPCJA RELIGII NICOLAIA HARTMANNA
W artykule wskazano na elementy wspólne i rozbieżne pomiędzy etyką a religią. Przywołano także antynomie występujące w Etyce Nicolaia Hartmanna. Pierwszą z nich jest skierowanie etyki na wartości doczesne, a religii na r...