Rodzina w polityce społecznej II Rzeczypospolitej. Analiza wybranych kierunków działań

Journal Title: Wychowanie w Rodzinie - Year 2018, Vol 0, Issue 2

Abstract

Cel: Wraz z zakończeniem I wojny światowej w 1918 roku, nowe odrodzone państwo stanęło przed wieloma trudnościami nie tylko natury politycznej, ale także społeczno- ekonomicznej. Powszechne ubóstwo, niedostatek ludności wycieńczonej latami okupacji, a przede wszystkim katastrofalny stan zdrowia dzieci zmierzały do biologicznej zagłady społeczeństwa polskiego. Ukazanie form wspierania najmłodszych w omawianym okresie, jest godne zainteresowania, nie tylko ze względu na aktualność problemu, ale i z uwagi na fakt, iż wiele ówczesnych rozwiązań miało charakter nowatorski i było wzorem dla innych państw europejskich. Metody: Z użyciem bezpośredniej metody źródłowej publiczno-prawnego systemu opieki nad dzieckiem podjęto próbę szerszego zaprezentowania działań opiekuńczych kierowanych wobec rodziny i jej najmłodszych członków w oparciu o politykę prowadzoną w tym kierunku przez państwo. Uznając artykuł za historyczno-pedagogiczny wykorzystano metodę analityczno-porównawczą zgromadzonych materiałów z koniecznością odwołania się do materiałów legislacyjnych, artykułów prasowych, publikacji statystycznych oraz międzywojennej i współczesnej literatury przedmiotu. Wyniki: Wprowadzenie systemu ubezpieczeń społecznych i publicznej opieki społecznej po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku stanowiło moment przełomowy w historii odrodzonego państwa i jego instytucji społecznych. Kwestia opieki społecznej została rozwiązana prawnie ustawą z dnia 16 sierpnia 1923 r. Ochrona nad macierzyństwem a także opieka nad niemowlętami, dziećmi i młodzieżą stanowiła jeden z głównych jej zakresów działań. Spośród całokształtu działań pomocowych do najważniejszych należało, rzecz jasna, zapewnienie podstawowych środków do życia ludności najbiedniejszej. Dotychczasowa, niewystarczająca i mało efektywna działalność filantropijna musiała być zastąpiona przez planową, racjonalną i zorganizowaną pracę społeczną. Tworzone z wielkim wysiłkiem ustawodawstwo socjalne, zmierzające do nadania człowiekowi praw do godnej ludzkiej egzystencji, ustanowiło jednocześnie odpowiedzialnym za ich realizację państwo. Wnioski: Mimo że w latach międzywojennych nie zdołano rozwiązać wszystkich problemów związanych z opieką nad szeroko pojętym, podstawowym środowiskiem wychowawczym, jakim jest rodzina. Rozmiary oraz natężenie problemów społecznych, jakie dotknęły rodziny, a przede wszystkim dzieci II Rzeczypospolitej, wymagały olbrzymich funduszy, którymi nie dysponowało zniszczone działaniami wojennymi państwo polskie. Niemniej podjęte w tym okresie działania dobroczynne w zakresie szeroko rozumianej opieki społecznej po części spełniły swoją dziejową rolę, dając początek systemowi opieki nad dzieckiem i rodziną.

Authors and Affiliations

Joanna Majchrzyk-Mikuła

Keywords

Related Articles

Resiliencja rodziny jako źródło pozytywnej adaptacji młodzieży

Przedstawione zostały kluczowe dla opracowania konstrukcje teoretyczne: resiliencja indywidualna, resiliencja rodziny i przystosowanie szkolne. Indywidualna resiliencja została zoperacjonalizowana za pomocą trzech wskaźn...

Kobieta – matka i obywatelka. Rozważania Cecylii Plater-Zyberkówny w świetle jej dorobku pisarskiego i działalności oświatowej

Cecylia Plater-Zyberkówna (1853–1920) swoją aktywność pisarską i działalność społeczno-kulturalną skoncentrowała na wychowaniu i kształceniu dziewcząt. Na tej płaszczyźnie eksponowała, zarówno w praktyce, jak i w swojej...

Trudności i zagrożenia polskiej rodziny lat sześćdziesiątych XX wieku w ankietach „Życia Warszawy”

Artykuł prezentuje obraz rodziny, dzięki dokonanej przez autorkę analizie nadesłanych w latach 1962–1969 ankiet do redakcji „Życia Warszawy”. Ukazywały się one cyklicznie. Pierwsza z nich pod nazwą: Jaka jesteś rodzino?...

Self-preservation positions in family communications: parent – child interaction

stract This paper describes the part of results of research into family communications. Our two years’ investigation was targeted at communication between parents and children. The focus was on so called “Satir Models” o...

Seriale rodzinne w komunistycznej Czechosłowacji w kontekście nauczania historii i edukacji medialnej

Artykuł przedstawia najpierw krótki rys historyczny funkcjonowania telewizji w komunistycznej Czechosłowacji w latach 1953–1989. W tym kontekście dokonano przeglądu seriali telewizyjnych podejmujących problematykę rodzin...

Download PDF file
  • EP ID EP592215
  • DOI 10.34616/wwr20182.083.099
  • Views 122
  • Downloads 0

How To Cite

Joanna Majchrzyk-Mikuła (2018). Rodzina w polityce społecznej II Rzeczypospolitej. Analiza wybranych kierunków działań. Wychowanie w Rodzinie, 0(2), 83-99. https://europub.co.uk./articles/-A-592215