Rola kwasu dokozaheksaenowego w czynności komórek nerwowych
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2011, Vol 65, Issue 0
Abstract
Fosfolipidy neuronów, zwłaszcza kory mózgu, zawierają dużą ilość wielonienasyconego kwasu dokozaheksaenowego (DHA, C22: 6n-3). Podstawowym źródłem tego kwasu dla komórek nerwowych jest pokarm oraz synteza DHA w wątrobie i astrocytach z niezbędnego kwasu α-linolowego (C18: 3n-3). Największy przyrost DHA w mózgu obserwuje się w okresie życia płodowego i przez pierwsze dwa lata życia dziecka. Odpowiednia ilość DHA w fosfolipidach błonowych determinuje wiele czynności komórek nerwowych i tym można tłumaczyć wyraźną ochronę DHA w mózgu podczas deficytu kwasu α-linolowego w pożywieniu. Fosfolipidy z acylem DHA są w błonach mobilne, a błony plazmatyczne zbudowane z takich fosfolipidów są cieńsze, bardziej przepuszczalne dla jonów i małych cząsteczek oraz mają luźniejszą strukturę. Te wszystkie cechy błon zwiększają ich „dynamikę” w porównaniu z błonami zbudowanymi z innych fosfolipidów. Ponadto tworzą środowisko dla skondensowanych w błonach neuronalnych białek receptorowych, kanałowych i peryferyjnych. Od dostępności DHA dla neuronów zależy ilość fosfatydyloseryny w wewnętrznej warstwie lipidów błonowych, dzięki której zwiększa się przeżywalność neuronów w wyniku translokacji/aktywacji kinaz Akt i Raf-1/MEK. Obecność DHA w fosfolipidach błonowych ułatwia tworzenie się kompleksu białek v-SNARE/t-SNARE niezbędnego w procesie egzocytozy pęcherzyków synaptycznych i rozrastania się błon wypustek neuronalnych, co determinuje ich plastyczność. DHA odgrywa istotną rolę neuroprotekcyjną. Stwierdzono hamowanie syntezy PGE2 oraz ekspresji COX-1 w astrocytach hodowanych w obecności DHA, a oksygenazowe metabolity DHA, szczególnie neuroprotektyny D, mogą tłumić reakcje zapalne i zapobiegać uszkodzeniom lub apoptozie neuronów. Skutki obecności DHA w błonach komórek nerwowych i powstających z niego metabolitów, a także funkcje zależnej od DHA fosfatydyloseryny mogą wyjaśniać korzystne działanie suplementacji DHA w poprawie czynności mózgu i w chorobach neurodegeneracyjnych.
Authors and Affiliations
Anna Walczewska, Tomasz Stępień, Dorota Bewicz-Binkowska, Emilia Zgórzyńska
Oxalobacter formigenes – charakterystyka i rola w rozwoju kamicy szczawianowo-wapniowej
Drobnoustroje są jednym z istotnych czynników mających znaczenie w powstawaniu kamicy moczowej. Podczas gdy bakterie ureolityczne i nanobakterie przyczyniają się do tworzenia kamieni to pałeczki Oxalobacter formigenes pe...
Chirurgiczne wycięcie rozległych kłykcin kończystych odbytu jest operacją nie powodującą ryzyka zwężenia odbytu
Wstęp: Kłykciny kończyste odbytu były już dobrze znaną chorobą w starożytności, ale w ostatnich latach obserwuje się szybki wzrost liczby osób cierpiących na tę chorobę. Główną przyczyną tej choroby jest zakażenie wirus...
Zakażenia EBV – cykl życiowy, metody diagnostyki, chorobotwórczość
Wirus Epsteina-Barr (EBV) jest szeroko rozpowszechniony na całym świecie. Szacuje się, że około 90–95% populacji dorosłych przeszło infekcję tym patogenem. EBV jest przede wszystkim czynnikiem etiologicznym mononukleoz...
Pathogenesis, prophylaxis and treatment of infections in patients with chronic lymphocytic leukemia
Chronic lymphocytic leukemia (CLL) patients are at high risk for infections. The pathogenesis of infection in patients with this leukemia is complex and multifactorial. Patients with CLL have a number of immune system de...
Diabetes type 2 and Alzheimer disease – one or two diseases? Mechanisms of association
Some epidemiological data and pathophysiological evidence suggest similarities and connectionof two amyloidoses: diabetes mellitus type 2, (DM2) (non-insulin dependent diabetes mellitus,NIDDM) and Alzheimer’s disease (AD...