SPUŚCIZNA OPOZYCJI ANTYKOMUNISTYCZNEJ W PRL LAT 1968–1989. WSTĘP DO KLASYFIKACJI ZBIORÓW
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2018, Vol 59, Issue
Abstract
W roku 2018 przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Obchodzimy ją uroczyście w całym kraju, a liczne wydarzenia będą trwać aż do 2021 r., zgodnie m.in. z programem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Niepodległa 2017–2021. Artykuł prezentuje wyniki badań zasobów spuścizny materialnej po trudno definiowalnej formacji historycznej z lat 1968–1989, którą można szeroko i ogólnie nazwać opozycją antykomunistyczną w PRL. Działania opozycji rozpoczęły się od tzw. wydarzeń marcowych i powstania Organizacji „Ruch”, potem powstawały: Komitet Obrony Robotników, Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Młodej Polski, następnie: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Niezależne Zrzeszenie Studentów i wiele mniejszych organizacji lub partii, aż po obrady tzw. Okrągłego Stołu. Działania opozycji przyczyniły się do odzyskania przez Polskę pełnej suwerenności, przywrócenia gospodarki rynkowej i usunięcia cenzury, ograniczającej wolność słowa. Pozostała po tym okresie olbrzymia liczba wydawnictw tzw. drugiego obiegu w postaci książek, czasopism, druków ulotnych, zdjęć, plakatów, znaczków, plakietek czy kaset magnetofonowych, ale także maszyn drukarskich, powielaczy, sprzętu nadawczego czy innych świadectw materialnych. Gromadzone są one obecnie w istniejących w Polsce muzeach, czasami dopiero się tworzących, są własnością stowarzyszeń lub fundacji, a także pozostają w rękach prywatnych, tworząc często znaczące kolekcje, jak np. Muzeum Wolnego Słowa Krzysztofa Bronowskiego – liczący ponad 700 000 pozycji zbiór, którym interesują się muzea zagraniczne. Spuścizną po opozycji są także informacje o osobach, wydarzeniach, wydawnictwach lub formacjach opozycyjnych publikowane w internecie, m.in. wspomniane już Muzeum Wolnego Słowa, Słownik Niezależni dla Kultury 1976–1989 Stowarzyszenia Wolnego Słowa czy zbiory Ośrodka „Karta”. Artykuł podejmuje próbę klasyfikacji tych zbiorów na podstawie wywiadów z przedstawicielami posiadających je instytucji, organizacji lub właścicielami kolekcji.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Artur Michalski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP347003
- DOI 10.5604/01.3001.0012.1465
- Views 50
- Downloads 0
The Museums of Bornholm
European Museum Forum
MUZEA I MUZEALNICY WE FRANCJI
Francja należy do krajów o bogatym doświadczeniu w zakresie opieki nad zabytkami, której początkiem było utworzeniem w 1790 r. Komisji Zabytków Historycznych (La Commission des Monuments) oraz utworzenie w 1793 r. w Luw...
Newseum – American Museum of Journalism
MUZEUM: DEFINICJA I POJĘCIE CZYM JEST MUZEUM DZISIAJ?
Pytanie wydaje się z pozoru oczywiste, tym bardziej, że przez ponad 200 lat istnienia instytucji muzealnych i ponad 2000 lat świadomego gromadzenia kolekcji – „ontogeneza” muzeum została przez wielu autorów opisana na ró...