Straty kultury polskiej pod okupacją niemiecką 1939-1944 wraz z oryginalnymi dokumentami grabieży

Apply

Straty kultury polskiej pod okupacją niemiecką 1939-1944 wraz z oryginalnymi dokumentami grabieży

Journal Title: Muzealnictwo - Year 2004, Vol 2004, Issue 45

Abstract

Najtrwalszym z dzieł opracowanych przez Karola Estreichera była dokumentacja strat kultury polskiej pod okupacją niemiecką, która na prawach rękopisu ukazała się w 1944 r. pod tytułem Cultural Losses of Poland during the German occupation 1939-1944. W latach 1940-1945 w stopniu majora kierował on Biurem Rewindykacji Polskiego Mienia Kulturalnego przy rządzie polskim w Londynie. Był to siedemdziesięcioosobowy zespół archiwistów, bibliotekarzy, muzealników i historyków sztuki, powołany za wiedzą i aprobatą premiera na uchodźstwie gen. Władysława Sikorskiego. Zadaniem zespołu było gromadzenie raportów dostarczanych przez agendy polskiego państwa podziemnego, wywiadu Armii Krajowej, przekazów ustnych, relacji, korespondencji, dokonywanie analizy oficjalnych druków okupacyjnych (np. prasy, książek, katalogów, albumów okolicznościowych itd.), a nawet sprawdzanie plotek – aby na ich podstawie podjąć studia zmierzające do opracowania strat w dziedzinie książek i dokumentów oraz eksponatów muzealnych, jak również zbiorów prywatnych i kościelnych, które zostały zagrabione przez okupanta niemieckiego (celowo nie używam pojęcia „hitlerowskiego”, gdyż rabowali nie hitlerowcy lecz Niemcy – i cały naród niemiecki ponosi na to zbiorową odpowiedzialność). W 1943 r. rozpoczęto także zbieranie informacji na temat strat kultury polskiej pod okupacją radziecką, jednak prac tych nie zwieńczono opracowaniem katalogowym.Według obliczeń Biura Rewindykacji Strat Kulturalnych, ze strony okupanta niemieckiego ponieśliśmy straty w dziedzinie ruchomych dóbr kultury – według kursu dolara z 1 września 1939 r. – na 7 mld dolarów, a straty w dziedzinie zabytków architektury na 4 mld dolarów, co według kursy 2004 r. wynosiłoby ok. 80-90 mld dolarów USA. Nie wliczając do tego wartości historycznej poniesionych strat, która dla Polaków jest bezcenna.

Authors and Affiliations

Dariusz Matelski

EP ID EP61717
DOI -
Views 58
Downloads 0