SYSTEM UMOCNIEŃ POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ GRANICY RZECZYPOSPOLITEJ OBOJGA NARODÓW W XVII WIEKU
Journal Title: Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej - Year 2015, Vol 98, Issue 1
Abstract
System bezpieczeństwa granic jest pojęciem stosunkowo niedawnym. W zależności od rozwoju społeczeństw, od wzrostu znaczenia wartości zajmowanej ziemi granice ulegały ewolucji i wymagały dodatkowego zabezpieczenia. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku szczególnie ważna dla bezpieczeństwa państwa była granica południowo-wschodnia. Była ona rozległa, otwarta i nieposiadająca niedostępnych przeszkód naturalnych. Ponieważ był to obszar szczególnie narażony na częste najazdy, dlatego szukano różnych rozwiązań poprawiających system umocnień. Ważną rolę w tym systemie odgrywały zamki obronne i twierdze, które długo były tarczą dla Rzeczypospolitej przed atakami sąsiadów i wojsk kozackich. Jednak ich liczba była niedostateczna a oddalenie tych zamków od siebie zbyt duże. Głównym punktem tej obrony miał być najbardziej wysunięty na północ Kijów, który niestety nie posiadał odpowiednich warunków do obrony. Oprócz Kijowa ważnymi zamkami były: od północy i najwcześniej zniszczony doszczętnie przez Tatarów Żwinogród na Siwej Wodzie; następnie na tej samej linii obronnej, nad Dnieprem Czerkasy i Kaniów; na szlaku Kuczmeńskim, nad Bohem – Winnica i Bracław, a nad Rowem – Bar”, a na przesmyku tatarskim Biała Cerkiew. Powstały w XVII system umocnień twierdz kresowych, zwany wówczas „obroną potoczną”, którego symbolami poza wyżej wymienionymi były: Kamieniec Podolski, Chocim, Trembowla, Okopy św. Trójcy, Kudak, Łubniki, był niewystarczający i nie zatrzymał nieprzyjaciela. Nawet najbardziej strategiczną twierdzę Kamieniec Podolski utracono. Odzyskano ją w 1699 roku, ale nie siłą oręża, tylko na mocy traktatu karłowickiego. Rzeczpospolita Obojga Narodów w omawianym obszarze była „osaczona” przez sąsiadów, a wadliwy system obrony granic południowo-wschodnich umożliwił powstawanie na Kresach latyfundiów magnackich, małych państewek, do obrony których tworzono własne wojsko, broniące i wspierające swego właściciela, a nie zawsze króla i Rzeczypospolitą Obojga Narodów.
Authors and Affiliations
Ewelina Czerwińska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP79804
- DOI -
- Views 96
- Downloads 0
Konflikty wewnętrzne w Algierii - ujęcie historyczne i współczesność
The article presents political history of Algeria from the times of the French occupation in 1830 up to the present times. The author highlights the causes and course of the Maghreb states' (Algeria, Morocco, Tunisia) co...
The contemporary security environment
The chosen aspects of conducting reconnaissance in the mountainous terrain
Europa w polityce bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych.
The article is a record of the opening lecture delivered at Akademia Obrony Narodowej (National Defence University) on 3 October 2011. The most important thesis of Prof Michta 's lecture was the statement that the United...
Środowiskowe aspekty wzrostu ruchu lotniczego w europejskiej przestrzeni powietrznej
The purpose of this article is to present the aviation influence on the environment and climate changes, environmental preservation legislation concerning increasing impact of air traffic and mitigating activities undert...