تبارشناسی به مثابه روشی برای تحلیل تحولات نقشِ شهر (مطالعۀ موردی: شهر مشهد)
Journal Title: Human Geography Research Quarterly - Year 2021, Vol 53, Issue 1
Abstract
این پژوهش با هدف توصیف و تشریح چگونگی و چرایی کاربرد روش تبارشناسی برای تحلیل تحولات نقش شهرها در طول زمان تدوین شده است. برای تحلیل تحولات نقش شهرها رویکردهای متعددی نظریهپردازان اقتصادی و جغرافیای شهری ارائه کردهاند. شهر و نقش آن از منظر تبارشناسی فوکو تحت تأثیر قدرت و روابط قدرت در فضاست. تحلیل چگونگی ایجاد نقشهای مسلط کنونی شهر به کمک ابزار و محصولات دانش وابسته به قدرت امکانپذیر میشود. تبارشناسی نقش شهر مشهد با هدف بررسی نقشهای مسلط کنونی، گفتمان پدیدآورندة این نقشها و قدرت و ظرفیت نهفته در شهر برای تنوعبخشی به نقشهای جدید تدوین شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد نقش مسلط شهری مشهد در مقاطع تاریخی مختلف و در میانه گسستهای تاریخی در نتیجة روابط فضایی بین عناصر کلان و خُرد قدرت و دانش در فضای شهری بهوجود آمده است. شبکة درهمتنیدة دانش- قدرت در شهر متأثر از فلسفههای سیاسی حاکم در طول دورههای تاریخی پهنههای گفتمانی متفاوتی را با اثرهای متنوع در طول زمان خلق کرده است و روند توسعة شهری و تحولات کالبدی-انسانی آن را تحت تأثیر قرار داده است. این شهر به دلیل موقعیت ویژة خود در ساختار نظام شهری ایران و پذیرش نقش سیاسی- مدیریتی دارای کارکردهای مرتبط با این نقش است و همچنین از نقش و کارکرد منحصربهفرد زیارتی و گردشگری برخوردار بوده که این نقش چشمانداز توسعة شهر مشهد از گذشته(زمان پیدایش نقش) تا کنون را رقم زده است.
Authors and Affiliations
محمد علی فیروزی 1 جعفر جوان 2 معصومه توانگر 3
Keywords
Related Articles
- EP ID EP692768
- DOI 10.22059/JHGR.2019.275646.1007858
- Views 92
- Downloads 0
پردازش فلسفی- مفهومی حق به شهر از منظر مدیریت شهری
تحولات انجامگرفته در عرصههای مختلف زمینهساز شکلدهی به مباحث جدید در عرصة مطالعه در حوزة شهرها بهعنوان پدیدههای فضایی- جغرافیایی است. این تحولات ناشی از بیعدالتی، تبعیض جنسیتی، فقر، و توزیع درآمد در روابط قدرت مو...
ارزیابی مطلوبیت طراحی فضاهای مسکونی برای معلولان جسمی- حرکتی با رویکرد شهر دوستدار معلولان (مطالعه موردی: شهر یزد)
معلولان جسمی- حرکتی بخشی از افراد جامعهاند که همچون سایر شهروندان نیازمندمطلوبیت طراحی فضاهای مسکونیاند؛ بنابراین، هدف از اجرایاین پژوهش ارزیابی مطلوبیت طراحی فضاهای مسکونی برای معلولان جسمی- حرکتی با رویکرد شهر دوستدا...
واکاوی نقش طرح های ساختاری- راهبردی در تحقق انگاره حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)
تغییر در نگرش به توسعه و فرایند آن برای شهرها از عوامل مهم در پیدایش زمینة تغییر رویکرد در برنامهریزی شهری به سمت استفاده از برنامهریزی ساختاری-راهبردی بود. این تغییر نتیجة تحولات سیاسی در جوامع برای استقرار دموکراسی و...
تحلیل فضایی خوشه‌های آسیب‌پذیر بافت کالبدی شهر گرگان در برابر زلزله (با استفاده از آمار فضایی )
زلزله یکی از خطرناکترین، مخربترین، و غیرقابل پیشبینیترین مخاطرات طبیعی شهری بهشمار میآید. طبق اعلام سازمان مدیریت بحران کشور، 78درصداز مساحت کشور در محدودة خطر لرزهخیزی بالا قرار دارد و 10درصداز تلفات انسانی ناشی...
شناسایی و طبقه بندی مؤلفه های تاب‌آوری اجتماعی و اقتصادی در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعۀ موردی: ناحیه 6 منطقه 4 شهرداری تهران با تمرکز محله خاک سفید)
عمدتاً شهرها و سکونتگاهها در مکانهای در معرض وقوع انواع سوانح و مخاطرات طبیعی ایجاد شدهاند و نگاه مدیران و برنامهریزان شهری نگاه مقابلهای و کاهش مخاطرات بوده است. پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و طبقهبندی مؤلفههای تا...