تبیین رهیافت های منطقه گرایی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قفقاز و آسیای مرکزی

Journal Title: Human Geography Research Quarterly - Year 2020, Vol 52, Issue 4

Abstract

یکی از ضروریات دست‏یابی به سیاست خارجی کارآمد و مبتنی بر منافع ملی، منطقه‏گرایی است. در کدهای ژئوپلیتیکی قدرت‏های طراز اول منطقه‏گرایی یک استراتژی فعال و بستری برای تعامل فزاینده با نظام جهانی تعریف شده است. تاریخ سیاست خارجی ایران نشان می‏دهد منطقه‏گرایی و الگوهای آن در دستور کار طراحان و تصمیم‏سازان دستگاه‏های سیاسی ایران از پیش تا پس از اسلام قرار نگرفته است؛ به‏طوری‏که از نظر تاریخی منطقه‏گرایی به‏عنوان یک رهیافت و خط‏مشی در دولت‏های مختلف حاکم بر ایران نادیده انگاشته شده است. غفلت از به‏کارگیری رویکردها و خط‏مشی‏های جغرافیایی تا حدی است که حتی دولت‏های هخامنشی و ساسانی نیز نیازی به تعامل و منطقه‏گرایی با کشورهای تابعة خود احساس نمی‏کردند. با وجود این، جمهوری اسلامی ایران برای نیل به اهداف و منافع ژئوپلیتیکی خود ناچار از تدوین و به‏کارگیری اصول و رهیافت‏های منطقه‏گرایی است. در وضعیت فعلی، اصرار و پایبندی جمهوری اسلامی ایران به رویکرد صرف ایدئولوژیک در روابط خارجی خود تا حدی موجب غفلت از واقعیت‏های پیرامونی و از دست رفتن ظرفیت‏های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی خود شده است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با مبنا قراردادن رهیافت هم‏تکمیلی به تبیین اصول و رهیافت‏هایی به‏منظور فعال‏ کردن رویکرد منطقه‏گرایی در ساختار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قفقاز و آسیای مرکزی پرداخته شده است. نتایج نشان می‏دهد از میان رهیافت‏های منطقه‏گرایی سه رهیافت هم‏تکمیلی فرهنگی، هم‏تکمیلی تمدنی و هم‏تکمیلی ژئواکونومیک از جمله مهم‏ترین رهیافت‏های منطقه‏گرایی جمهوری اسلامی ایران در قفقاز و آسیای مرکزی محسوب می‏شوند.

Authors and Affiliations

زهرا پیشگاهی فرد 1 محمود واثق 2 محسن زمانی 3

Keywords

Related Articles

سامانه پارکینگ‏ یاب شهروندمحور مبتنی بر تحلیل تصمیم‏ گیری چندمعیاره مکان ‏آگاه

مشکل پارکینگ یکی از موضوعات مهم در زندگی شهری است؛ زیرا بسیاری از شهروندان مقدار زیادی از انرژی و زمان خود را برای یافتن پارکینگ مناسب از دست می‏دهند. علاوه بر این، افزایش مصرف سوخت، حجم ترافیک، و رانندگی‏های غیرضروری مش...

تحلیلی بر چالش های حقوق شهروندی در شهرهای ایران (مطالعۀ موردی: شهر قزوین)

امروزه، شهرها مهم‏ترین اجتماعات انسانی‏اند که در آن تعاملات و ارتباطات مختلف انسان‏ها، طبیعت، صنایع، کالا، و خدمات به شکل پیچیده‏ای به هم پیوند خورده و زندگی اجتماعی نیازمند مناسبات حقوقی نظام‏مند در میان افراد و گروه‏ها...

اثر سواد جغرافیایی گردشگری راهنمایان تور بر رضایتمندی گردشگران

ارائة دقیق و ذکر جزئیات اطلاعات سفر توسط راهنمای تور برای گردشگر، به‏ویژه گردشگران اروپایی که برای اولین بار به ایران سفر می‏کنند، اهمیت تعیین‏کننده در رضایت آنان دارد. در این پژوهش به بررسی تأثیر ابعاد سواد جغرافیایی را...

مدل ‏سازی آسیب‏ پذیری بافت‏ های شهری تحت سناریوهای مختلف به‏ منظور مدیریت بحران در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: منطقۀ یک شهرداری تهران)

افزایش باورنکردنی بحران‏ها و فراوانی و پیچیدگی آن‏ها این رویکرد نگاه عامیانه و سنتی به آسیب‏پذیری را دچار تزلزل کرده و نیاز به رویکرد جامع‏تری از آسیب‏پذیری و مدیریت بحران را مطرح کرده است. با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی...

ارزیابی مطلوبیت طراحی فضاهای مسکونی برای معلولان جسمی- حرکتی با رویکرد شهر دوستدار معلولان (مطالعه موردی: شهر یزد)

معلولان جسمی- حرکتی بخشی از افراد جامعه‏اند که همچون سایر شهروندان نیازمندمطلوبیت طراحی فضاهای مسکونی‏اند؛ بنابراین، هدف از اجرایاین پژوهش ارزیابی مطلوبیت طراحی فضاهای مسکونی برای معلولان جسمی- حرکتی با رویکرد شهر دوستدا...

Download PDF file
  • EP ID EP692756
  • DOI 10.22059/JHGR.2020.294288.1008049
  • Views 103
  • Downloads 0

How To Cite

زهرا پیشگاهی فرد 1 محمود واثق 2 محسن زمانی 3 (2020). تبیین رهیافت های منطقه گرایی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قفقاز و آسیای مرکزی. Human Geography Research Quarterly, 52(4), -. https://europub.co.uk./articles/-A-692756