Türkçede Göç: Sözcükler ve Kavramlar
Journal Title: INTERNATIONAL JOURNAL OF HUMAN MOBILITY - Year 2021, Vol 1, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada Türkçede göç olgusunu anlatan sözcükler ile kavramların bir dökümü verilmiştir. Türkçede “göç” için doğrudan göç kavramı kullanıldığı gibi diğer dillerden ödünçlenen kavramalar da kullanıldığı için kavramların alındığı diller belirtilmiştir. Bu nedenle, öncelikle, sözcük ve kavramlar Türk dilinin tarihi ve etimolojik sözlükleri (Drevneturkskiy Slovar, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Codex Cumanicus) ile eski metin çalışmalarından (Mukaddimetü’l Edeb. Kutadgu Bilig) derlenmiştir. Göçün tarih boyutu dikkate alındığında özellikle Osmanlı dil sözlüklerine (Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat ve Kamus-ı Türkî), göç tarihi araştırmalarına baş vuruluş ve ilgili kavramlar söz dağarcığına dahil edilmiştir. Türkçe yayınlanan telif ve çevri sosyoloji sözlükleri eski ve yabancı dilden kavramları bugüne bağlaması bakımından önemli görülmüş ve güncel göç kavramlarına eklenmiştir. Özel göç sözlüklerindeki kavramlar ile göç araştırmalarında kendini gösteren kavramlar bu çalışmanın son sözcük öbeğini oluşturmuştur. Çalışma göç kavramı eşliğinde sözlüklere ve yayınlara yapılan bir tür yolculuk olarak dikkate alınmalıdır. Bu yolculukta felsefeden yol metaforu (homo viator) ve tarihten göç örnekleri göçü bir anlam çerçevesine koymaya yardımcı olacaktır. Çalışma göçün sözlükler ile toplum arasındaki ilişkisini kurmaya çalışırken sosyolengüistik bir amaç gütmüştür. Ayrıca göçe ilişkin bilginin toplumsal ve hukuki dönüşümünü göstermeye çalışmıştır. Diğer bir amaç sosyolojik muhayyile (imgelem) oluşturmak için leksiyografik verilere dikkat çekerek sosyolengüistik bir tarz denemektir. Sözlükler toplumdaki duygu, düşünce ve deneyimlerin dildeki izdüşümlerini göstermektedir. Bu çalışma ayrıca göç sözcüğünün göç kavramına evrilmesinin tarihi bir öyküsüdür. Çünkü, gündelik dil ile bilimsel dil arasındaki ilişki farklı görünümleri ile kendini gündelik hayata bilgi sosyolojisi ve sosyolengüistik olarak yansıtmaktadır. Bu çalışmanın göç tanımı vermek ve göç sözlüğü olma amacı yoktur. Sonuç kısmında, sadece, kısa bir kavram sınıflandırma taslağı oluşturulmuştur. Zihin ve duygu dünyamızdaki göç tahayyülü tarihi ve güncel göçlerle buluşmaya yazgılı gözüküyor. Farklı bir sosyoloji patikasında iddialı olmayan birkaç adım atmak için bu çalışmada dil ile sosyolojinin socio-historique yoldaşlığına öykünülmüştür.
Authors and Affiliations
Dursun Ayan
PIPS: Türkiye'de Entegre Koruma Hizmetlerinin Sağlanması Projesi
PIPS: Entegre Koruma Hizmetlerinin Sağlanması Projesi, Türkiye'de uygulanan bir insani koruma projesidir. Proje, toplum temelli ve uzmanlaşmış koruma hizmetlerini entegre halde sunarak krizden etkilenen bireylerin haklar...
Sığınmacı ve Mültecilerle Çalışanlarda Psikolojik Sağlık Üzerine Bir Derleme
Literatürde mültecilerle çalışmanın, çalışan kişilerin psikolojik sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu gösteren birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmaların çoğunluğunu İkincil Travma (İT) ve Dolaylı Travma (DT)...
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerdeki KOBİ İnsan Kaynakları Yönetimi Sorunları ve Uygulamaları: Kuzey Londradaki Türk KOBİler
Türk toplumu, Londra’ya göçlerini takiben yoğun olarak iş ve ticaret hayatına atılmış ancak eleman yönetimi konusunda yeterli gerekliliği ve profesyonelliği sağlayamamışlardır. Bu calışma Kuzey Londra’da bulunan küçük ve...
Suriyeli Öğrencilerin Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonuna İlişkin Ortaokul Öğretmenlerinin Deneyimleri: Osmaniye İli Örneği
Bu çalışma, Suriyeli öğrencilerin yerleştirildiği Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çalışmakta olan ortaokul öğretmenlerinin deneyimlerinden yola çıkarak, Suriyeli öğrencilere ilişkin eğitim ve öğretim uygulamala...
Egemenliğin Sınırlarından, Göçmenlik ve Umudun Filtre Sınırlarına
Bu çalışma genel olarak sınırlar, özel olarak da modern dünyanın kuruluşu ile birlikte sınırların tanımı ve niteliğine ilişkin yaşanan değişmelere ilişkindir. Göç çalışmaları, temelde sınırı geçmiş ya da geçememiş insan...