Türkiye’de Asker-Sivil İlişkileri Bağlamında 12 Mart Muhtırası ve Partiler Üstü Hükümet Modeli Üzerine Bir Değerlendirme / A Review on Supra-Party Government Model and 12 March Memorandum in The Context of Military-Civil Relations in Turkey
Journal Title: ANADOLU VE BALKAN ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2019, Vol 2, Issue 3
Abstract
Bu makalede, Türkiye’de Asker- Sivil ilişkileri bağlamında 12 Mart 1971 Muhtırası ve partiler üstü hükümet modeli konu edilmiştir. Demokratik rejimde bir siyasi aktör olarak yeri bulunmayan askerler, 27 Mayıs 1960 darbesi ile Türkiye’nin reel siyasetinde başrol oyuncusu durumuna gelmiş ve dönem boyunca bu konumu sürdürme çabası içerisinde olmuşlardır. 12 Mart’a giden süreçte 27 Mayıs’ın doğurduğu uygulama sorunları ve Başbakan Süleyman Demirel’in 1965-1971 döneminde uyguladığı iç-dış politikalar ülkede siyasi, sosyal ve ekonomik buhran ortamı oluşturmuştur. Sonuçta bu durumdan çıkılmasını isteyen askerler kendi istedikleri isimleri ülke yönetimine getirmek ve kendi reformlarını millete dayatmak amacıyla 12 Mart 1971 tarihinde Başbakan Demirel’e muhtıra vermişlerdir. 12 Mart’ta askerler 27 Mayıs’tan farklı olarak TBMM ve siyasi partileri kapatmamış siyasilere karşı yargılama ve hapis gibi eylemlere girişmemişlerdir. Buna rağmen askerler bu dönemde ülkedeki buhranın sebebi olarak 1961 Anayasası’nı ve siyasi partileri göstermişlerdir. Yaklaşık otuz ay sürecek “Ara Rejim” döneminde askerlerin uygun gördükleri isimlerden oluşan partiler üstü hükümetler ülkenin ihtiyaç duyduğu reformları yapmaya çalışmıştır. Ancak büyük umut bağlanan dört partiler üstü hükümetin farklı sebeplerle başarısızlığı ülkedeki siyasi, sosyal ve ekonomik buhranın derinleşmesine buna bağlı olarak da 12 Eylül 1980’de askerlerin sivil siyasete yeniden müdahalesine sebep olmuştur / This article examines supra-party government model and 12 March memorandum in the context of military-civil relations in Turkey. Soldiers who have no place in the democratic regime as a political actor had become a main actor of Turkish Realpolitik with 27 May 1960 Coup and they had been in an effort to maintain this position during this period. The implementation problems of May 27 and the internal and external policies of Prime Minister Süleyman Demirel during the period 1965-1971 created political, social and economic chaos in the country during the process leading to March 12. As a result of this process, the soldiers who wanted to get out of this situation gave a memorandum to Prime Minister Demirel on March 12 in 1971 in order to bring the person who was supported by the army to the country's administration and to impose their reforms on the nation. On March 12, the soldiers did not close the Parliament and the political parties, as opposed to May 27 but they engaged in actions such as trial and conviction against politicians. Despite these applications, the soldiers demonstrated the 1961 Constitution and political parties as the cause of chaos in the country during this period. The supra-party governments approved by the soldiers tried to make the reforms needed by the country at “the interim regime” period lasting about thirty months. However, the failure of the four supra-party governments with different reasons caused the deepening of political, social and economic chaos in the country and this situation caused the military intervention again in civilian politics on September 12, 1980.
Authors and Affiliations
Murat KARATAŞ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP572781
- DOI 10.32953/abad.550244
- Views 43
- Downloads 0
1532 Tarihli Müsellem Defterinde Tekirdağ Nahiyesi – I / The District of Tekirdağ in The Musellem Registers of 1532-Part-I
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda Orhan Gazi savaş zamanı sefere katılmak, barış döneminde de tarımla uğraştırılmak üzere ilk piyade teşkilatı olarak yaya ve müsellemler kurmuştur. Müslüman Türklerden oluşan yayalar, yaptı...
AYDINOĞULLARI BEYLİĞİ DARPHANELERİNDE BASILAN SİKKELER
XIV. yüzyılın başlarında Kütahya, Afyon ve Denizli bölgesinde hâkim olan Germiyanoğullarının batıya yaptıkları akınlar sırasında Aydınoğlu Mehmed Bey ve kardeşleri önemli rol oynamışlar, daha sonrasında Ege bölgesinde ya...
H.1105 / M.1693-94 TARİHLİ VE 03648 NUMARALI MALİYEDEN MÜDEVVER DEFTERE GÖRE; KARİNABAD KAZASINDA CİZYE UYGULAMASI / CIZYE PRACTICE IN KARINABAD DISTRICT ACCORDING TO MALIYEDEN MUDEVVER DEFTER NUMBER 03648 AND DATE H.1105 / M.1693-94
Menşei Eski Mısır ve Sasanilere kadar giden Cizye, İslam Devletlerinde zımmî statüsünde yaşayan gayrimüslim reayadan can, mal ve hayat güvencelerine karşılık alınan baş vergisidir. Bu çalışmada Hicri 1105 ve Miladi 1693-...
OSMANLI MAHKEMELERİNDE RODOSÇUKLU [TEKİRDAĞLI] KADINLAR / WOMENS OF RODOSCUK [TEKİRDAG] AT OTTOMAN COURTS
Çalışmamızda 17. yüzyıl başlarında Rodosçuk [Tekirdağ] toplumundaki kadın analiz edilmiştir. Kadın konusu incelenirken ana kaynak olarak 1531 numaralı Rodosçuk [Tekirdağ] şer’iyye sicili kullanılmıştır.56 varak 112 sayfa...
İNEGÖL’ÜN COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİNİN GASTRO-TURİZM KAYNAĞI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK BİR İNCELEME
Dünya turizminde birbirine benzer ürünler ile rekabet etmek yerine özgün değerleri ön plana çıkararak farklı turistik ürünler sunma yarışı yaşanmaktadır. Ülkemiz bu bakımdan rakiplerine oranla oldukça şanslıdır. Doğal gö...