Uchylenie art. 59a k.k. a zagadnienie „zniesionej społecznej szkodliwości czynu zabronionego”
Journal Title: Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych - Year 2016, Vol 1, Issue 2
Abstract
Artykuł problematyzuje kwestie reformy polskiego Kodeksu karnego w zakresie tzw. umorzenia postępowania karnego ze względu na pojednanie się pokrzywdzonego i sprawcy czynu zabronionego. Taka możliwość została wprowadzona do Kodeksu karnego z dniem 1 lipca 2015 r. w nowo dodanym art. 59a k.k. Nowelizacja ta została jednak uchylona ustawą z dnia 11 marca 2016 r. ze skutkiem na dzień 15 kwietnia 2016 (Dz.U. 2016, poz. 437). W uzasadnieniu uchylenia tego przepisu po tak krótkim czasie posłużono się argumentami, które trudno uznać za zrozumiałe. Ich bliższa analiza ukazuje, iż uchylenie art. 59a k.k. jest przejawem populizmu penalnego. Niezależnie od wskazanych braków argumentacyjnych, celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy w stanie prawnym po 15 kwietnia 2016 r. jest możliwe umorzenie postępowania karnego w przypadku przestępstw o niewielkim ciężarze gatunkowym ze względu na pojednanie się sprawcy czynu zabronionego z pokrzywdzonym. Analiza dogmatyczna i teoretycznoprawna przeprowadzona w artykule doprowadza do wniosku, iż jest tak faktycznie. Podstawą tego wniosku jest konstatacja, iż analizowany czyn nie charakteryzuje się już społeczną szkodliwością w stopniu wyższym niż znikomy. Stąd też, wbrew populistycznym zamierzeniom ustawodawcy nowelizującego Kodeks karny w marcu 2016 r. stan prawny w omawianym zakresie nie uległ zmianie – zmianie uległa jedynie podstawa prawna umorzenia postępowania karnego ze względu na pojednanie się sprawcy czynu zabronionego o niewielkim ciężarze gatunkowym z pokrzywdzonym. The article discusses the issue of the reform of the Polish Criminal Code (k.k.) in respect to discontinuation of the criminal proceedings due to the reconciliation between the perpetrator and the victim of a crime. Such a possibility has been introduced to Polish Criminal Code on 1st of July 2015 by the new Article 59a k.k. Yet this change has been repealed by the Amending Act of 11th march 2016 which entered into force on 15th of April 2016. As for the grounds of this change after such a short period of time, the arguments used hardly can be found reasonable. Thorough analysis reveals that the resignation from Art. 59a k.k. is a sign of a penal populism. However, apart from the scarcity of argumentation, the aim of the presented paper is to found an answer to the question whether after 15th of April 2016 is it still possible to discontinue criminal proceedings concerning the lesser crimes due to the fact that there has been a successful reconciliation between the perpetrator and the victim. Theoretic and dogmatic analysis conducted in this article has led to the conclusion that it is possible. This conclusion is based on statement, that the analysed act is such cases do not have a degree of social harmfulness higher than negligible. From this, despite the populist aims of the legislature amending Polish Criminal Code, the law in above-mentioned cases did not changed – only change is the legal basis for the discontinuation of criminal proceedings due to the reconciliation between the perpetrator and the victim.
Authors and Affiliations
Marcin Byczyk
Z problematyki rozboju i wymuszenia rozbójniczego (właściwy czy niewłaściwy zbieg art. 280 i 282 k.k.?)
Prawie powszechnie przyjmuje się, że w przypadku przestępstwa wymuszenia rozbójniczego (art. 282 k.k.) mienie nie przechodzi w posiadanie sprawcy natychmiast, jak ma to miejsce przy rozboju (art. 280 k.k.). W ten sposób...
Konstytucyjne podstawy rozstrzygania sporów odnoszących się do człowieka jako sprawcy czynu karnoprawnie relewantnego
Artykuł wskazuje kontrowersje antropologiczne, mające wpływ na kształtowanie paradygmatu badawczego doktryny prawa karnego i nauk penalnych w zakresie koncepcji człowieka jako sprawcy czynu zabronionego. Autor twierdzi,...
Przesłanka tymczasowego aresztowania z art. 258 § 2 k.p.k. Uwagi na marginesie uchwały Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2012 r. (I KZP 18/11) oraz nowelizacji Kodeksu postępowania karnego
Niniejszy artykuł dotyczy szczególnej podstawy stosowania tymczasowego aresztowania, jaką jest surowa kara grożąca oskarżonemu (art. 258 § 2 k.p.k.). Analizie zostały poddane obowiązujące przepisy, ze szczególnym uwzględ...
Usprawiedliwiony błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego w świetle nowelizacji art. 28 § 1 k.k.
W artykule zostało omówione rozwiązanie przewidziane w znowelizowanym art. 28 § 1 k.k. w oparciu o dogmatyczną metodę analizy tekstu ustawy karnej, z uwzględnieniem istotnych informacji ontologicznych oraz teoretycznego...
Umorzenie konsensualne (art. 59a k.k.). Odpowiedzi na pytania postawione podczas III Krakowskiego Forum Karnistycznego
The article aims to discuss the most controversial issues concerning a new institution, the so-called compensatory discontinuation of criminal proceedings upon harmed party's motion, described in art. 59a of Criminal Cod...