Wodorotlenek wapnia. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Apply

Wodorotlenek wapnia. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2013, Vol 29, Issue 3

Abstract

Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)2), pospolicie zwany wapnem gaszonym, stosuje się do: oczyszczania soku buraczanego w cukrownictwie, zmięk- czania wody, produkcji nawozów sztucznych oraz procesów odsiarczania spalin w energetyce. Termin wapno gaszone (slaked lime) odpowiada wodnej zawiesinie wodorotlenku wapnia, znanej jako mleko wapienne. Zawiesina wod-na jest stosowana w procesach chemicznych do malowania oraz jako składnik zaprawy murarskiej. Wapna hydratyzowanego, czyli suchego, sproszkowanego wodorotlenku wapnia, używa się do: produkcji węglanu sodu metodą Solvay’a (soda Ash, soda bezwodna, soda amoniakalna), odkwaszania gleb, dezynfekcji, bielenia wnętrz mieszkal-nych, budynków gospodarczych oraz pni drzew. Wodorotlenek wapnia jest substancją wielkoto-nażową. W Unii Europejskiej jest produko-wany przez 93 producentów. W Polsce znanym producentem są Zakłady Wapiennicze Lhoist S.A.Działanie toksyczne wodorotlenku wapnia wynika z jego właściwości zasadowych. Wodorotlenek wapnia jest uważany za mocną zasadę, całkowicie zjonizowaną w roztworach. W porównaniu z mocnymi zasadami nieorganicznymi ma podobne działanie, ale 2,5-krotnie słabsze. Mieszaniny wodne wodorotlenku wapnia są wysoce alkaliczne i ich pH wynosi, w zależności od stężenia, około 12 ÷ 13. Mieszaniny wodoro-tlenku wapnia działają żrąco po spożyciu, głównie w przełyku oraz w żołądku. Wodo-rotlenek wapnia w miejscu kontaktu ze skórą powoduje: zaczerwienienia, pęcherze oraz owrzodzenia.Narażenie zawodowe pracowników na pyły wodorotlenku wapnia ma miejsce w trakcie rozdrabniania substancji, ale także w wyniku narażenia na tlenek wapnia, który w środowi-sku wilgotnym w reakcji z wodą tworzy wodorotlenek wapnia. Pyły wodorotlenku wapnia u ludzi działają drażniąco na oczy i górne drogi oddechowe oraz skórę. Najwyższe dopuszczalne stężenie wodorotlenku wapnia (NDS) w powietrzu zostało ustalone w Polsce w 1995 r. Wartość NDS dla wodorotlenku wapnia jest taka sama jak dla pyłów tlenku wapnia i wynosi 2 mg/m3. Dla wodorotlenku wapnia nie ustalono wartości chwilowej, podczas gdy dla pyłów tlenku wapnia wartość najwyższego dopuszczlnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynosi 6 mg/m3. Przyjęto, że głównym skutkiem narażenia na pyły wodo-rotlenku wapnia jest działanie żrące związku. W SCOEL zaproponowano określenie wartość OEL dla frakcji respirabilnej wodorotlenku wapnia na tym samym poziomie co dla tlenku wapnia, tj. 1 mg/m3 oraz wartość chwilową równą 4 mg/m3. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących zależności dawka-skutek u ludzi i zwierząt dla wodorotlenku wapnia. Biorąc pod uwagę analogie w działaniu tlenku i wodorotlenku wapnia, który powstaje na skutek reakcji z wodą tego pierwszego, zaproponowano utrzymanie obecnie obowiązującej wartości NDS dla frakcji wdychalnej wodorotlenku wapnia wynoszącej 2 mg/m3 i przyjęcie stężenia 6 mg/m3 za war-tości NDSCh, a dla frakcji respirabilnej stęże-nia 1 mg/m3 za wartość NDS i stężenia 4 mg/m3 za wartości NDSCh.

Authors and Affiliations

Małgorzata Kupczewska-Dobecka

Keywords

wodorotlenek wapnia wapno gaszone wapno lasowane calcium hydroxide hydrated lime slaked lime OEL

EP ID EP224627
DOI -
Views 104
Downloads 0