WPŁYW GWAŁTOWNEGO WEZBRANIA ROZTOPOWO-OPADOWEGO NA DENUDACJĘ ODPŁYWOWĄ Z MAŁYCH ZLEWNI NIśOWYCH (NA PRZYKŁADZIE LEWOBRZEśNYCH DOPŁYWÓW DOLNEJ WIEPRZY)
Journal Title: Baltic Coastal Zone - Year 2009, Vol 13, Issue 2
Abstract
Począwszy od stycznia 2006 roku, w kilku małych zlewniach lewobrzeżnych dopływów Wieprzy, w okolicy Starego Krakowa, rozpoczęto badania właściwości chemicznych i fizykochemicznych wody odprowadzanej do Wieprzy przez cieki oraz przystąpiono do ilościowej i jakościowej oceny odpływu powierzchniowego, a także natężenia transportu materiału rozpuszczonego i zawiesiny. Na przełomie stycznia i lutego 2007 roku zaobserwowano na terenie zlewni gwałtowne ocieplenie, co spowodowało szybkie topnienie pokrywy śnieżnej. Równoległe wystąpienie znacznych opadów deszczu spowodowało, że został uruchomiony spływ powierzchniowy o dużej intensywności. Celem niniejszej pracy jest ocena wpływu obserwowanego spływu powierzchniowego na chemizm wód, transport zawiesiny oraz transport substancji rozpuszczonych poza zlewnię w dwóch lewobrzeżnych dopływach dolnej Wieprzy – Potoku Starokrakowskim i Jarosławiance. Cechą charakterystyczną tych cieków jest głębokie wcięcie ich dolin w dość płaskie podłoże utworzone przez osady zastoiskowe (mułki ilaste z cienkimi wkładkami bardzo drobnoziarnistych piasków) spoczywające na glinach zwałowych. Na uwagę zasługuje silnie rozwinięta sieć hydrologiczna w obrębie zlewni. Podstawą zasilania cieków są wysięki wód gruntowych ze zboczy dolinek oraz okresowo wody drenarskie. Wyniki badań z roku 2006 dotyczące wielkości przepływów w ciekach oraz ładunku zawiesiny i stężeń substancji rozpuszczonych wskazywały na małą intensywność procesów denudacji w obrębie analizowanych zlewni. W okresie wezbrania odnotowano w ciekach kilkadziesiąt razy większe przepływy wody w stosunku do przeciętnych. W Potoku Starokrakowskim przepływ wyniósł 500 l/s, a w Jarosławiance 1500 l/s. Gwałtowne zwiększenie przepływu w ciekach spowodowało uruchomienie transportu zawiesiny w obydwu zlewniach. W Potoku Starokrakowskim odnotowano jej stężenie na poziomie 56,5 mg/l, zaś w Jarosławiance 160,3 mg/l. Dobowy ładunek zawiesiny w okresie wezbrania w Potoku Starokrakowskim wzrósł 145-krotnie, a w Jarosławiance 780-krotnie w stosunku do wartości średniej dla pozostałego okresu badań. W trakcie wezbrania ze zlewni Potoku Starokrakowskiego wynoszone było 2440,8 kg/dobę zawiesiny, zaś ze zlewni drugiego cieku 20774,9 kg/dobę.
Authors and Affiliations
Wacław Florek, Jerzy Jonczak, Celestyna Princ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP119414
- DOI -
- Views 121
- Downloads 0
NEW RECORDS OF THE DUNE TIGER BEETLECICINDELA MARITIMA MARITIMA DEJEAN, 1822(COLEOPTERA, CARABIDAE) FROM THE BALTIC SEA COAST
New records of rare Dune Tiger Beetle Cicindela maritima maritima Dejean, 1822 are presented from the Baltic Sea coast of North Poland, NE Germany, Latvia, W and NW Russia.
TRAINING AND RESEARCH CENTER FOR RENEWABLE ENERGY SOURCES IN OSTOJA NEAR SZCZECIN – NEW FUNCTION OF A HISTORIC FARM AND PARK COMPLEX
This paper presents the functioning of the Training and Research Center For Renewable Energy Sources in farm and park complex in Ostoja near Szczecin. The Center is an unit of West Pomeranian University of Technology in...
BIOMASS DYNAMICS OF FISHING IN ESTUARINE LAKES ŁEBSKO AND SARBSKO
The research has shown the domination of fluctuative trends in the biomass dynamics for a major-ity of the caught fish species and decrease in the stocks of littoral phytophil fish. The main reason of the fishery breakdo...
BACTERIAL UTILIZATION OF AMINO ACIDS AND CARBOHYDRATES IN A MARINE BEACH
Utilization of various amino acids and carbohydrates by heterotrophic bacteria isolated from a sandy beach in Sopot, Poland, southern Baltic Sea coast, was determined. The most intensive growth of bacteria was observed i...
NEUTRALIZATION OF OIL SPILLS USING ECOLOGICAL SORBENT GLAUCONITE MODIFIED BY BIOSURFACTANTS OF PSEUDOMONAS SPP. PS-17
The purpose of the present study was to investigate possible methods to enhance the rate of biodegradation of oil sludge from soil contamination by the petroleum products using glauconite modified by biosurfactants Pseud...