WPŁYW GWAŁTOWNEGO WEZBRANIA ROZTOPOWO-OPADOWEGO NA DENUDACJĘ ODPŁYWOWĄ Z MAŁYCH ZLEWNI NIśOWYCH (NA PRZYKŁADZIE LEWOBRZEśNYCH DOPŁYWÓW DOLNEJ WIEPRZY)
Journal Title: Baltic Coastal Zone - Year 2009, Vol 13, Issue 2
Abstract
Począwszy od stycznia 2006 roku, w kilku małych zlewniach lewobrzeżnych dopływów Wieprzy, w okolicy Starego Krakowa, rozpoczęto badania właściwości chemicznych i fizykochemicznych wody odprowadzanej do Wieprzy przez cieki oraz przystąpiono do ilościowej i jakościowej oceny odpływu powierzchniowego, a także natężenia transportu materiału rozpuszczonego i zawiesiny. Na przełomie stycznia i lutego 2007 roku zaobserwowano na terenie zlewni gwałtowne ocieplenie, co spowodowało szybkie topnienie pokrywy śnieżnej. Równoległe wystąpienie znacznych opadów deszczu spowodowało, że został uruchomiony spływ powierzchniowy o dużej intensywności. Celem niniejszej pracy jest ocena wpływu obserwowanego spływu powierzchniowego na chemizm wód, transport zawiesiny oraz transport substancji rozpuszczonych poza zlewnię w dwóch lewobrzeżnych dopływach dolnej Wieprzy – Potoku Starokrakowskim i Jarosławiance. Cechą charakterystyczną tych cieków jest głębokie wcięcie ich dolin w dość płaskie podłoże utworzone przez osady zastoiskowe (mułki ilaste z cienkimi wkładkami bardzo drobnoziarnistych piasków) spoczywające na glinach zwałowych. Na uwagę zasługuje silnie rozwinięta sieć hydrologiczna w obrębie zlewni. Podstawą zasilania cieków są wysięki wód gruntowych ze zboczy dolinek oraz okresowo wody drenarskie. Wyniki badań z roku 2006 dotyczące wielkości przepływów w ciekach oraz ładunku zawiesiny i stężeń substancji rozpuszczonych wskazywały na małą intensywność procesów denudacji w obrębie analizowanych zlewni. W okresie wezbrania odnotowano w ciekach kilkadziesiąt razy większe przepływy wody w stosunku do przeciętnych. W Potoku Starokrakowskim przepływ wyniósł 500 l/s, a w Jarosławiance 1500 l/s. Gwałtowne zwiększenie przepływu w ciekach spowodowało uruchomienie transportu zawiesiny w obydwu zlewniach. W Potoku Starokrakowskim odnotowano jej stężenie na poziomie 56,5 mg/l, zaś w Jarosławiance 160,3 mg/l. Dobowy ładunek zawiesiny w okresie wezbrania w Potoku Starokrakowskim wzrósł 145-krotnie, a w Jarosławiance 780-krotnie w stosunku do wartości średniej dla pozostałego okresu badań. W trakcie wezbrania ze zlewni Potoku Starokrakowskiego wynoszone było 2440,8 kg/dobę zawiesiny, zaś ze zlewni drugiego cieku 20774,9 kg/dobę.
Authors and Affiliations
Wacław Florek, Jerzy Jonczak, Celestyna Princ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP119414
- DOI -
- Views 117
- Downloads 0
THE CONTENT AND PROFILE DISTRIBUTION PATTERNS OF CU, NI AND ZN IN HISTOSOLS OF HEADWATER AREAS IN THE VALLEY OF KAMIENNA CREEK (NORTHERN POLAND)
The content and profile distribution patterns of Cu, Ni and Zn in Histosols of headwater peatlands were studied in the valley of Kamienna Creek – left bank tributary of Słupia River. The soils were sampled every 10 cm up...
THE CHARACTERISTICS OF TEMPERATURE CHANGES IN KOSZALIN IN WINTER SEASON FROM 1850 TO 2010 AND THEIR RELATION TO NORTH ATLANTIC OSCILLATION
The article analyses the air temperature characteristics of the winter season in Koszalin from 1850 to 2010. The trends of changes have been determined. In addition, the frequency of thermal anomalies has been shown. The...
EX-MANOR PARKS OF THE SŁOWINSKIE COAST
This paper presents results of a field studies in ex-manor parks of Słowinskie Coast which were made during two vegetation seasons, from May2004 to September 2005. The studies covered six ex-manor parks located in the co...
OXIDATIVE STRESS BIOMARKERS IN THE HEART AND LIVER OF RAINBOW TROUT (ONCORHYNCHUS MYKISS WALBAUM) UPON DISINFECTION BY FORMALIN
To evaluate the effect of formalin disinfection on the oxidative stress biomarkers in the cardiac and hepatic tissue, rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum) were assigned into test and control groups. The test group...
PARKI PODWORSKIE WYBRZEŻA SŁOWINSKIEGO
W pracy przedstawiono wyniki badan parków podworskich Wybrzeża Słowinskiego przeprowadzonych podczas dwóch sezonów wegetacyjnych – od maja 2004 do wrzesnia 2005 roku. Badaniami objeto szesc parków podworskich w nadmorski...