XI.-XII. Yüzyıllarda Zencan’da Bir Türkmen Beyliği: Kafşutoğulları
Journal Title: Tarih ve Gelecek Dergisi - Year 2019, Vol 5, Issue 1
Abstract
Sultan Alp Arslan’ın 1065-66 yılında Harezm’e yaptığı sefer sırasında adına rastladığımız Mangışlak’taki Türkmenlerin beyi Kafşut, sonrasında İran’a geçerek Zencan’a yerleşmişti. Onun oğulları Sultan Melikşah’ın 1092’de ölümünden sonra yaşanan saltanat mücadelelerinden istifade ederek siyasi varlıklarını güçlendirmişlerdi. Zencan’ın da içinde bulunduğu İran’ın batı bölgeleri Sultan Sancar tarafından 1120’de kurulan Irak Selçukluları Devleti’nin siyasi sınırları içine girince Kafşutoğulları bu yeni devletin hizmetine girmişler ve hâkimiyetlerini güçlendirip, beylik kurmuş- lardı. Bu dönemde adından bahsettiren ilk kişi Cemâleddin İlkafşut olmuştu. Irak Selçuklularının güçlü komutanlarından Türkmen Hasbeg’in yakın dostlarından biri iken 1153’te ona ihanet ederek Sultan Muhammed’in tarafına geçmiş ve yakın adamlarından birisi olarak hâciblik makamına getirilmişti. Kafşutoğulları beyleri son Irak Selçukluları hükümdarı II. Tuğrul’un Atabey Kızıl Arslan ile yaptığı hakimiyet mücadelesinde sultanın yanında yer almışlardı. 1194’te Irak Selçuklularının ortadan kalkması sonrasında feodal çatışmalara sahne olan Zencan’ın da içinde bulunduğu Batı İran’ın yönetimi 1215’te Atabey Özbek’in azatlı kölesi Ogulmış’ın yönetimine bırakılmıştı. 1217- 18’de Zencan ve çevresi Harezmşahlar Devleti’nin kontrolüne girmiş ve buradaki Kafşutoğulları Beyliği sona ermişti.
Authors and Affiliations
Hüseyin Kayhan
Keywords
Related Articles
- EP ID EP582050
- DOI 10.21551/jhf.546306
- Views 106
- Downloads 0
Kösedağ Savaşı Öncesinde Türkiye Selçukluları Siyasetinde Türkmenler
Türkiye Selçukluları Devleti’nin kurucuları Türkmenler, ilk bir asırlık mücadele ortamında Selçuklu sultanlarının gözdeleri iken, Miryokefalon Savaşından sonra değişen politikaların kurbanı oldular. Kırılma Miryokefalon...
Akşehir Ayânı Hacı Paşazâde Ahmet Bey’in Terekesi
Bu çalışmada, Akşehir ayânı iken katledilerek vefat eden Hacı Paşazâde Ahmet Bey’in terekesi incelenmiştir. Terekede bulunan her türlü menkul ve gayrimenkul mallar günümüz alfabesine çevrilerek bazı değerlendirmelerde bu...
Antik Lydia Bölgesinde Bir Kent ve Neokorosluğu: Philadelpheia
Hellenistik Dönem’deki Batı Anadolu’da Pergamon’un (Bergama) kurduğu kentler arasında en önemlisi, II. Attalos Philadelphos’un (Ἀτταλος Βˊ ὁ Φιλάδελφος) kendi adını verdiği Philadelpheia (Alaşehir [Φιλαδέλφεια]) idi. Ala...
27 Mayıs Askeri Darbesinin Vilayetlerdeki Yansımaları: Bitlis Örneği
Malum olduğu üzere, Türkiye’de ordu tarafından 27 Mayıs 1960’ta bir askeri darbe gerçekleştirilen askeri darbe neticesinde Demokrat Parti’nin (DP) tasfiye edilmesiyle demokrasiye ağır bir darbe vurulmuştur. Bu durum, a...
Horasan’da Toprak Mülkiyeti; (İslamiyet’in Bölgede Yerleşmesinden Büveyhilerin Hâkimiyetine Kadar)
Sanayi öncesinde insan hayatının temel unsuru olan toprak, her bölge ve devlet için önem ifade ediyordu. Toprağın sahip olduğu bu önem, işleyişinin de nasıl ve ne şekilde olacağını anlamlı hale getirmiştir. Bundan dolayı...