Żacząt igrzyska niewinne. Tumulty religijne i rytuały przejścia w XVI-wiecznym Krakowie (zamieszki religijne; przemoc; rytuały przejścia w XVI-wiecznym Krakowie)
Journal Title: Folia Historica Cracoviensia - Year 2017, Vol 23, Issue 2
Abstract
Głównym celem artykułu jest analiza roli obrzędów przejścia w konfliktach religijnych między katolikami i protestantami we wczesnonowożytnym Krakowie. W artykule znalazło się kilka studiów przypadku tumultów religijnych zorganizowanych przez studentów Uniwersytetu Krakowskiego przeciwko protestanckim procesjom pogrzebowym, ślubom lub po prostu przeciwko zborom. Kluczową tezą artykułu jest to, że zakłócanie rytuałów przejścia było sposobem na pozbawianie protestantów ich tożsamości społecznej i - poprzez proces dehumanizacji - ich człowieczeństwa. Poprzez przerywanie ślubów i przechwytywanie ciał podczas pogrzebów katoliccy sprawcy próbowali pozostawić swoich przeciwników w stanie, używając zwrotu Victora Turnera " between and betwixt", tj. w stanie gdy nie posiadali już swojego poprzedniego statusu, ale gdy nie uzyskali jeszcze nowego. Przeszkadzając najważniejszym protestanckim ceremoniom w tak upokarzający sposób, katolicy starali się wykazać, że ich przeciwnikom brakowało Bożego wsparcia, a ich wiara zasługiwała na to, by być obiektem kpin. Uważamy, że z punktu widzenia sprawców, ich działania były kontynuacją rytualnych działań zapoczątkowanych podczas świąt katolickich - przeniesieniem kosmicznej walki między Chrystusem a szatanem na ulice ówczesnego Krakowa. Uczestnictwo studentów w tych aktach przemocy nie tylko świadczyło o ich przekonaniu do przynależenie do wyznania lepszego od wyznania ich przeciwników, ale także przyczyniało się do tworzenia tożsamości grupowej. Z tej perspektywy przemoc otaczająca rytuały przejścia może być interpretowana jako rytuał przejścia dla samych studentów.
Authors and Affiliations
Iwo Hryniewicz, Dawid Machaj
Keywords
Related Articles
- EP ID EP392716
- DOI 10.15633/fhc.2239
- Views 53
- Downloads 0
„Weź swój krzyż i idź za Jezusem…”. Wizerunek człowieka niosącego krzyż jako alegoria życia zakonnego
Artykuł jest przyczynkiem do badań nad ideą naśladowania Chrystusa, wyrażoną w ikonografii chrześcijańskiej za pomocą obrazowej metafory dźwigania krzyża wespół z Chrystusem. „Kto nie bierze swojego krzyża, a idzie za mn...
Unknown apostles of the grassroots mission in Gothic Dacia in the light of The Passion of St. Sabbas the Goth
It is commonly held that the Christianization of the Gothic environment in the second half of the 4th century is a result of a large-scale operation carried out by Ulfila and his disciples – universal Christianization re...
Przyczynek do historii nauki i kultury polskiej, czyli o odnalezionych archiwaliach Józefa Rostafińskiego (1850-1928)
Józef Rostafiński w 1883 r. wystosował ankietę, zwaną Odezwą, której celem było zbadanie tradycji używania roślin wśród ludu żyjącego na terytorium trzech zaborów Pierwszej Rzeczpospolitej. Rostafiński chciał uzyskać dzi...
Misje i męczeństwo polskich franciszkanów w Peru
Kontynent Ameryki Południowej, w tym Peru, ewangelizowany jest od ponad 500 lat. Przemierzyło go tysiące misjonarzy, wśród nich również Polacy. Wielu misjonarzy oddało swe życie za wiarę. Pierwsze udokumentowane ślady dz...
Galicyjskie górnictwo i hutnictwo w świetle Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 roku
Powszechna Wystawa Krajowa zorganizowana we Lwowie w 1894 roku, w setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej, miała pokazać dorobek ekonomiczno-kulturowy Galicji od czasu uzyskania przez nią autonomii politycznej. Miała...