Związki sprawczości i wspólnotowości z wybranymi miarami religijności u polskich katolików
Journal Title: Studia Psychologica: Theoria et praxis - Year 2017, Vol 1, Issue 17
Abstract
Sprawczość i wspólnotowość traktowane są jako dwa istotne aspekty ludzkiej egzystencji. Z jednej strony, człowiek realizuje własne cele (sprawczość), z drugiej natomiast – stanowi część pewnej społeczności i jest uczestnikiem relacji społecznych (wspólnotowość; Bakan, 1966; Gebauer, Paulhus, Neberich, 2013; Wojciszke, 2010). W literaturze podkreśla się związki sprawczości i wspólnotowości z wieloma aspektami osobowości, dobrostanu i funkcjonowania społecznego, a także zwraca się uwagę na ich rolę w kształtowaniu systemu wartości i przekonań religijnych. Przedmiotem prezentowanych badań jest analiza zależności między sprawczością i wspólnotowością a wielowymiarowo ujętą religijnością u polskich katolików. Analizowano związki orientacji sprawczej i wspólnotowej z wymiarami religijności (zainteresowanie, przekonania, modlitwa, doświadczenie religijne, kult) oraz przekonaniami postkrytycznymi (ortodoksja, relatywizm, krytyka zewnętrzna, wtórna naiwność). Łącznie przebadano 308 osób (23% mężczyzn) w wieku od 18 do 7 lat (M = 20,84; SD = 1,60). W analizach uwzględniono dane uzyskane od 249 osób (katolików). W badaniach zastosowano Skalę centralności religijności Hubera (C-15), Skalę przekonań postkrytycznych Hutsebauta (PCBS) oraz Skale orientacji sprawczej i wspólnotowej Wojciszke (Kwestionariusz samoopisu 30). Uzyskane wyniki wskazują na związki religijności przede wszystkim z orientacją wspólnotową, szczególnie w zakresie religijności rozumianej tradycyjnie. Rezultaty analizy skupień sugerują również pewne zależności między sprawczością a religijnością.
Authors and Affiliations
Anna Tychmanowicz, Agata Goździewicz-Rostankowska, Beata Zarzycka
EMPATYZOWANIE - SYSTEMATYZOWANIE. TEORIA SIMONA BARONA COHENA
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń teorii empatyzowania – systematyzowania Simona Barona-Cohena (empathizing – systemizing theory). Jest to jedna z nowych teorii, która opisuje i wyjaśnia...
CZY POLSKA PSYCHOLOGIA MA SWOJĄ HISTORIĘ? RÓŻNE OBLICZA HISTORII PSYCHOLOGII
Uzasadnieniem dla pytania w tytule artykułu jest to, że w okresie I wojny światowej, Polska nie posiadała samodzielnej państwowości. Tym samym, polska psychologia nie mogła brać udziału w działaniach militarnych. Pomimo...
PSYCHOZA A MEDYTACJA
Celem artykułu jest prezentacja literatury dotyczącej możliwości, warunków oraz efektywności stosowania nowych strategii terapeutycznych opartych na uważności (Terapia poznawcza oparta na uważności oraz Terapia akceptacj...
FRANCISZKI BAUMGARTEN EMPIRYCZNE BADANIE KŁAMSTWA U DZIECI I MŁODZIEŻY
Na przełomie wieków XIX i XX rozwój psychologii ograniczały w sposób ewidentny zarówno bariery polityczne, jak i wpływy ideologiczne. Pozytywnie wspomagały jej rozwój, prowadzone przez nią samą, badania empiryczne. Było...
RELIGIJNOŚĆ W PROCESIE PRZEMIAN – KONCEPCJA DEKONWERSJI HEINZA STREIBA
Charakterystyczną cechą religijności jest przemiana, której jednym z aspektów jest odchodzenie od dotychczasowego sposobu przeżywania przez jednostkę stosunku do sacrum. Niniejszy artykuł prezentuje koncepcję dekonwersji...