Zza siedmiu mórz. Zarys dziejów europejskiej nawigacji do XV wieku
Journal Title: Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Społeczne - Year 2017, Vol 1, Issue 16
Abstract
Jedną z cezur kończących europejskie średniowiecze była morska wyprawa Krzysztofa Kolumba na Zachód, celem odkrycia najkrótszej drogi do Indii. Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki wielu wiekom obecności Europejczyków na morzach. Żegluga przyciągała uwagę najważniejszych ludów starożytnych, od Egipcjan poczynając, a na Rzymianach kończąc. Na doświadczenia Morza Śródziemnego nałożył się w późniejszych wiekach dorobek ludów północnych, których śmiałe wyprawy grabieżcze wprowadziły do tradycji wiele oryginalnych elementów. Średniowiecze stało się okresem stopienia obu tych głównych nurtów tożsamości morskiej, co było podstawą późniejszych sukcesów nautycznych Europejczyków i ich dominacji kolonialnej. W tekście autor stara się przedstawić rolę, jaką odgrywała w tym procesie kultura ludów europejskich: religia, filozofia, mity, literatura i sztuka. Religia i filozofia zaszczepiły w Europejczykach potrzebę odkrywania świata widzialnego w sposób konkretny i realistyczny. Z kolei eksploracja morska stała się możliwa dzięki stopniowym zmianom technologicznym w dziedzinie nawigacji, co nie następowało w sposób skokowy. Odbywało się powoli, oparte było na nawarstwiających się doświadczeniach pokoleń żeglarzy, z których każde wnosiło nowy element do europejskiej skarbnicy wiedzy nautycznej. Podobnie ewolucyjny proces zachodził w dziedzinie budownictwa morskiego. Trwało to od czasu zwodowania pierwszych odnotowanych przez archeologów statków trzcinowych w starożytnym Egipcie aż po okres, kiedy w XIV wieku stocznie europejskie opanowały budowę kadłubów okrętowych o dzielności morskiej pozwalającej na pokonywanie tras oceanicznych. Wyposażone w nieznane do tej pory systemy takielunku i ożaglowania, statki te mogły służyć kapitanom do bezpiecznego podróżowania po nieprzebytych wcześniej przestrzeniach.
Authors and Affiliations
Andrzej Zaręba
Kartki na cukier. Problem publicystyczny
Artykuł odnosi się do jednego z podstawowych problemów gospodarki żywnościowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, jakim była reglamentacja towarów. Dostawy i ceny produktów były centralnie regulowane. Władysław Gomułka...
Krytyczna analiza nowelizacji dotyczącej konfiskaty rozszerzonej – omówienie zmian w obrębie kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego
Uchwalone przez Sejm w marcu 2017 roku nowe zasady orzekania przepadku w sposób znaczący rozszerzają możliwość jego stosowania. Główne zmiany w rozdziale Va kodeksu karnego sprowadzają się do wprowadzenia nowej odmiany p...
Prawnokarne aspekty przeprowadzania zabiegu leczniczego bez zgody – rozważania na gruncie art. 192 kodeksu karnego
Przedmiotem niniejszego opracowania jest omówienie występku wykonania zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta, uregulowanego w art. 192 kodeksu karnego. Najwięcej uwagi poświęcono analizie znamion przedmiotowych opisywane...
Akcje obejmowane za wkłady pozbawione zdolności aportowej w prostej spółce akcyjnej (PSA)
Niniejszy artykuł dotyczy problematyki dopuszczenia do obrotu akcji obejmowanych w zamian za wkład w postaci pracy, świadczonych usług lub wiedzy. Choć na gruncie art. 14 § 1 k.s.h. jest to niedopuszczalne w przypadku sp...
Początki europejskiej dyplomacji – heroldowie i prokseni
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie korzeni dyplomacji europejskiej, sięgających czasów antycznej Grecji. Na wstępie podana zostanie etymologia słowa „dyplomacja” oraz jedna z pierwszych jej definicji, stworzo...