Czy współczesne nauki przyrodnicze mogą inspirować filozoficzny i teologiczny namysł nad przyczynowością?
Journal Title: Scientia et Fides - Year 2018, Vol 6, Issue 2
Abstract
Współpraca nauk szczegółowych, filozofii i teologii w analizie relacji i zależności przyczynowych bytów we wszechświecie wydaje się słuszna i uprawniona. Okazuje się jednak, że w praktyce rodzi ona często pewne napięcia, pytania i trudności, prowadzące do alternatywnych, czy wręcz konkurencyjnych modeli przyczynowości oraz działania Boga w świecie. Co więcej, (1) nastawienie po-nowożytnych nauk szczegółowych na poznanie zjawisk naturalnych w celu ich przewidywania i kontroli, bez pretensji do określenia ich ostatecznej racji przyczynowej, (2) krytyka i odrzucenie pojęcia przyczynowości przez Hume’a, oraz (3) skupienie filozofów analitycznych na opisie tego, co towarzyszy zdarzeniom określanym mianem przyczynowo-skutkowych, z pominięciem próby określenia metafizycznego statusu przyczyn i skutków – wydają się uniemożliwiać interakcję i wzajemne odniesienie współczesnych nauk szczegółowych, filozofii i teologii w kwestii przyczynowości. Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest obrona tezy o możliwym i faktycznym wpływie naukowej refleksji nad związkami przyczynowo-skutkowymi na filozoficzny i teologiczny namysł nad przyczynowością, nie tylko w średniowieczu i nowożytności, lecz także w myśli współczesnej. Zwieńczeniem przedstawienia najnowszych stanowisk w debacie na temat działania Boskiego w świecie przyrody będzie argument na rzecz aktualności modelu wypracowanego przez filozofów i teologów reprezentujących szkołę tomistyczną.
Authors and Affiliations
Mariusz Tabaczek
¿Creare est unire? Esbozo de la metafísica de la unión de Teilhard de Chardin
Creare est unire? An outline of Teilhard de Chardin's metaphysics of union As underlying leitmotiv throughout all his work, Teilhard de Chardin develops the relationship between spirit and matter. Matter (multiplicity)...
Biología y racionalidad. El carácter distintivo del cuerpo humano
Recenzja książki
Méta-theologie analytique
Analytic meta-theology What is analytic theology? How should we go about doing analytic theology and what can we expect from? These questions seem to be today´s challenge for analytic theology. These questions will be a...
Nieskończoności Maxa Tegmarka
Max Tegmark’s Infinities
Pierre Duhem and scientific truth: contextual, partial and real
Mariano Artigas understood scientific truth as real, but at the same time contextual and partial. Artigas shared some research interests and a general outlook with Pierre Duhem. We summarize the evaluation of Duhem’s tho...