Granice wspólnoty albo gra z cieniem: brak, sekret i duch przyjaźni w antropologii Plessnera i Derridy
Journal Title: Ruch Filozoficzny - Year 2017, Vol 73, Issue 3
Abstract
Esej przedstawia konfrontację między Helmuthem Plessnerem i Jacquesem Derridą jako dwoma kontynuatorami antropologii filozoficznej, dyscypliną stworzoną przez Johanna Gottfrieda Herdera, który w słynny sposób zdefiniował człowieka jako "niedoskonałą istotę" (Mängelwesen). Chociaż Derrida najprawdopodobniej nie był świadomy Plessnerowskiej interpretacji myśli Herdera, to powinowactwa pomiędzy tymi dwoma myślicielami są uderzające. W przeciwieństwie do konserwatywnego skrzydła Herderianistów, które podkreśla potrzebę zrekompensowania pierwotnego braku konstytutywnego dla człowieka (np. Arnold Gehlen), zarówno Plessner, jak i Derrida wykorzystują myśl, że brak może być wartością samą w sobie i że nie wymaga on natychmiastowej kompensacji kulturowej. W ich odczytaniu tradycji herderowskiej, brak, który wymga kompensacji staje się “sekretną” zasadą indywidualizacji i jako taki stanowi niezbędny fundament liberalnego społeczeństwa opartego na duchu przyjaźni, który pozwala na grę z cieniem indywidualnej prywatności . Argumentując przeciw utopii radykalnej wspólnoty, Plessner i Derrida przedstawiają zarys innego społeczeństwa respektującego granice i dystans implikowany przez konstytutywny brak, którego nigdy nie można w pełni ujawnić.
Authors and Affiliations
Agata Bielik-Robson
Keywords
Related Articles
- EP ID EP321629
- DOI 10.12775/RF.2017.024
- Views 62
- Downloads 0
Bartosz Żukowski, Esse est percipi? Metafizyka idei George’a Berkeleya, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2012, ss. 206
-
James R. Otteson, Adam Smith, London: Bloomsbury, 2013, pp. 200
-
Substance and Person: Berkeley on Descartes and Locke
In his post-1720 works, Berkeley focuses his comments about Descartes on mechanism and about Locke on general abstract ideas. He warns against using metaphysical principles to explain observed regularities, and he extend...
Poza Skyllą i Charybdą. Problem fallibilistycznej wykładni poglądów Ksenofanesa
Artykuł stawia sobie za cel rozważenie filozofii Xenophanesa w perspektywie wykładni fallibilistycznej. W pierwszej kolejności trzeba omówić ogólnie stanowisko fallibilizmu i dookreślić jego rozumienie. W tym zakresie zo...
Berkeley, Newton, Explanation, and Causation
Berkeley notably compares his view of scientific (natural law) explanation—particularly in mechanics, astronomy, and optics—to Newton’s. The difficulty is that while for Newton basic laws, of astronomy for example, impli...