İbn Hacer’in Moğultay’a Yönelttiği Eleştiriler Özelinde Hadis Şerhçiliğinde Tenkit
Journal Title: ULUSLARARASI DORLİON AKADEMİK SOSYAL ARAŞTIRMALAR DERGİSİ (DASAD) - Year 2024, Vol 2, Issue 1
Abstract
Hadis şerhçiliği, rivayetlerin isnad ve metin açısından analiz ve yorumlanmasına dair bilgi birikiminin oluşumuna katkıda bulunan; bu müktesebatı tahkik, tenkit ve ikmâl yöntemleriyle değerlendirerek kâmil şerh metinlerinin meydana gelmesini sağlayan ilmî bir süreçtir. Bu süreç içerisinde âlimlerin önceki dönemde yapılan çalışmalara eleştirel yaklaşımları metne katkı sağlayarak alanın gelişmesine ve ilerlemesine vesile olmuştur. Bir alanda eleştirinin varlığının tespit edilmesi, o alanın güncel ve geçerliliğini koruyan bir ilim dalı olduğunu gösteren delillerdendir. Eserinde önceki dönem şârihlerinden alıntılar yapan ve atıfta bulunduğu âlimlerin görüşlerine birtakım tenkitler yönelten müelliflerden birisi de İbn Hacer’dir. Bu çalışmada İbn Hacer’in Fetḥu’l-bârî şerhinde Memlûkler dönemi Hanefî hadis şârihleri arasında yer alan Moğultay b. Kılıç’tan yaptığı iktibaslar analiz edilmiştir. Bu analizler sonucunda Moğultay’dan yaptığı alıntılarda eleştirel kimliğinin daha ön plana çıktığı görülmüştür. İbn Hacer’in yaptığı bu eleştiriler ana kaynak kontrolü ve mukayeseli okumalar yolu ile değerlendirilerek haklılık payı yüksek, haklı olduğu tartışmalı ve değerlendirme yapılamayan eleştiriler olarak üçe ayrılmıştır. Bunlar üzerinden hadis şerhçiliğinde tenkit konusu İbn Hacer ve Moğultay örneklemi üzerinden ortaya konmaya çalışılmıştır.
Authors and Affiliations
Ali Ramazan Arif, Halil İbrahim Turhan
Keywords
Related Articles
- EP ID EP741813
- DOI https://doi.org/10.5281/zenodo.12518943
- Views 21
- Downloads 0
Sultan Sencer Dönemi Oğuz İsyanına Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım
11. yüzyılda bir yandan Oğuzların birbirleriyle mücadeleleri diğer yandan da onların çabalarıyla kurulan Büyük Selçuklu Devleti, benzer şekilde bu halkın iç çekişmeleri sonucu yıkılmıştır. Selçuklu Devleti içindeki iç çe...
Sinop’ta Türk-İslam Medeniyetinin Sembol İsmi: Sarı Saltuk (Saltuk et-Türkî)
Öz Tarihi kaynaklarda “mücahid-gazi, şeyh, baba, dede, gazi-derviş, alperen, âlim, mübarek zat, ermiş, derviş” gibi sıfatlarla anılan Sarı Saltuk (Saltık) (ö. 697/1297-98) Sünnî, Alevî ve Bektaşî çevrelerince farklı yön...
Hanefi Ceza Hukukunda Aklî İstidlâl (El Kesme Suçu Bağlamında)
İslam hukuk doktrinlerinin büyük çoğunluğu tarafından kabul edilerek hüküm çıkarımında kullanılan asli/şer’î deliler; kitap, sünnet, icma ve kıyastır. Ancak anılan bu asli deliller dışında birçok fer’i/yöntem mahiyetli d...
Sociological Perspective of Trust in Islamic Ethics
ÖZ Güven, kişiler arası ve sosyal ilişkilerin temel bir unsurudur ve sağlıklı ilişkilere, etkili iletişime, işbirliğine, risk almaya ve sosyal istikrara katkıda bulunur. Din, örf ve adetler toplumun değerlerini ve inanç...
Kitap Değerlendirmesi: Çağdaş Sosyologların Toplum ve Din Görüşleri
Bu çalışmada, Türkçe literatüre kazandırılan Inger Furseth ve Pål Repstad’ın Çağdaş Sosyologların Toplum ve Din Görüşleri adlı eseri değerlendirilmiştir. Amaç kitap değerlendirmesi olduğu için ele alınan sos...